ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ

 Οι καλοί συγγραφείς, είναι καλοί ψυχολόγοι.

Οι μεγάλοι συγγραφείς είναι πολύ σπουδαίοι ψυχολόγοι, ίσως πρωτοπόροι. 

Κάποιοι λένε ότι ο Φρόυντ έκλεψε ένα κάρο ιδέες από τον Ντοστογιέφσκι αλλά και από τον Νίτσε.

Βαθιά γνώση του ανθρώπου και της κοινωνίας: αυτό χαρακτηρίζει την  υψηλής ποιότητας λογοτεχνία. 

Τον άνθρωπο με τις ελπίδες του, με τις αντιφάσεις του, με τους φόβους του , με τις αρετές του, με τις βρωμιές του, με την μικρότητά του,  με το μεγαλείο του.

Το πρόβλημα είναι ότι η σπουδαία λογοτεχνία μου αφήνει πάντα,  η σχεδόν πάντα, μιά πικρή αίσθηση. 

Και ο Παπαδιαμάντης μου το βγάζει αυτό. 

Λιγότερο.

Και ο Καζαντζάκης. 

Περισσότερο. 

Οι άνθρωποι είναι σχεδόν πάντα αδύναμοι, μικροί , και η μοίρα τους γεμάτη τραγικότητα. 

Απλά ο Παπαδιαμάντης τους βλέπει   με αγάπη και συμπάθεια. 

Χριστιανική ενσυναίσθηση. 

Ο Καζαντζάκης, όχι...μάλλον δεν αγαπούσε πολύ τους ανθρώπους: μόνο τους δυνατούς, όχι τους κακομοίρηδες.

Ο Παπαδιαμάντης, τους αγαπάει τους κακομοίρηδες: είναι κι αυτοί πλάσματα  του Θεού. 

Στα μάτια Του, ισότιμα.

Να σωθούν, βέβαια, μόνοι τους, είναι δύσκολο.., χρειάζονται έξωθεν παρέμβαση: 

το υπερκόσμιο δεκανίκι.

Τυχεροί όσοι το παίρνουν στα χέρια τους.

Πολλοί όμως δεν το βλέπουν... αρνούνται την ύπαρξη του...

...έστω κι αν αυτό είναι εκεί μπροστά τους, έτοιμο να τους προσφερθεί για να ακουμπήσουν πάνω του. 

Οι ήρωες του Παπαδιαμάντη που έχουν την ικανότητα να το βλέπουν, είναι συνήθως απλοί άνθρωποι, σχεδόν απλοϊκοί. 

Όσοι το πάρουν  με αγάπη, εμπιστοσύνη  και ευγνωμοσύνη  στα χέρια τους, θα προχωρήσουν κούτσα -κούτσα , λίγα βήματα πιο πέρα.

ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΝ ΘΕΟ, ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΘΕΜΑ

 Όταν ήμουνα πολύ μικρός, στο δημοτικό, νόμιζα  ότι το πιο σπουδαίο πράγμα είναι να είσαι ήρωας: σπουδαίος πολεμιστής,  σπουδαίος μαχητής,  κάτι σαν το Μεγαλέξανδρο ή τον Διγενή Ακρίτα. 

Όταν μεγάλωσα λιγάκι, νόμιζα  ότι το πιο σπουδαίο πράγμα είναι να είσαι εφευρέτης, ερευνητής, Εξερευνητής:

κάποιος που ανακαλύπτει κάτι σπουδαίο.

Αργότερα,  άρχισα να εκτιμώ όλους αυτούς που δημιουργούν κάτι σπουδαίο στην κοινωνία: 

είτε πολιτικοί , είτε κοινωνικοί μεταρρυθμιστές, είτε κάποιοι τελοσπάντων που αλλάζουν τους θεσμούς και τις ιδέες των ανθρώπων προς το καλύτερο. 

Τώρα που γερνάω, ομολογώ ότι δεν με γοητεύουν ιδιαίτερα ούτε οι ήρωες, ούτε οι σπουδαίοι εφευρέτες, ούτε και οι πολιτικοί και κοινωνικοί  μεταρρυθμιστές.

Αρχίζω να εκτιμώ τους απλούς , καλούς ανθρώπους: 

όχι αυτούς των ΜΚΟ ούτε και αυτούς που περνάνε τις γριές στο απέναντι πεζοδρόμιο.

Απατεώνες είναι οι περισσότεροι από αυτούς ή ψώνια. .

Εκτιμώ αυτούς που δεν έκαναν κάτι ντροπιαστικό. 

Αυτούς που θα πάνε μπροστά στον Θεό χωρίς να έχουν να ντρέπονται πολύ για κάτι που έκαναν ή δεν έκαναν.

ΤΖΙΓΚΛ ΜΠΕΛ

ΤΖΙΝΓΚΛ ΜΠΕΛ

…με ενοχλούν οι χριστουγενιάτικες διαφημίσεις, οι must διασκεδάσεις, οι must εκδρομές, τα άχρηστα  δώρα, τα γυαλιστερά στολίδια , τα ντηζαινάτα ρούχα, τα κυριλέ ρολόγια, τα στυλάτα  γκουρμεδογεύματα, οι αμερικάνικες γαλοπούλες με τα τούρκικα κάστανα, η σοσιαλιστική Κούβα και οι δεξιές Κουβανέζες…

…ναι, ακόμα και αυτές  οι σεξουάλες που με περιμένουν με πλατειά  χαμόγελα και  μακριές μπουτάρες.

Με ενοχλούν τα πετρόκτιστα -παραδοσιακά αλλά νεόκτιστα! - ξενοδοχεία στον Παρνασσό, την Αράχωβα και τα Τζουμέρκα.

…αυτά που είναι πάνω στην πλαγιά και δίπλα στην λίμνη, πάνω στο ρυάκι, σιμά στη χαράδρα και κολλητά στο χιονοδρομικό.

…είναι συγκινητικό: 

…όλοι θέλουν να με διασκεδάσουν, να με ευχαριστήσουν , να μου δώσουν θαλπωρή, αγάπη, τρυφερότητα, γαλήνη, ζεστασιά, απόλαυση.

Απόλαυση είπα?

…ναι…πάνω από όλα, η απόλαυση:

απόλαυση της όρασης της γεύσης, της ακοής , ακόμη και της αφής.

…το Πεπτικό και το Ουρογεννητικό σύστημα, προηγούνται  αλλά και τα υπόλοιπα συστήματα, είναι σημαντικά.

…πχ το νευρικό συστημα απαιτεί πνευματικές και αισθητικές απολαύσεις.

Σημαντικό και το νευρικό.

Συναυλίες, τζιγκλ μπελ, αχ έλατο, άγια νύχτα.

Κοστίζουν βέβαια όλα αυτά..αλλά δεν βαρυέσαι…γεννιέται ο Χριστός.

…χαρά , διασκέδαση , κατανάλωση, βρε!

…έξω καρδιά!

Να θυμηθώ να αναβάλω την γκρίνεια για μετά τις γιορτές.

Το «Ντού»

 

Γενικά έχω επιφυλάξεις για αυτό το πράγμα , την ΣΔΙΤ στην υγεία, αν και ομολογώ ότι δεν έχω πολυκαταλάβει τι ακριβώς σκοπεύουν να κάνουν.

Είμαι κατά των ιδιωτικοποιήσεων, όχι απο λόγους αρχής, όπως οι κομμουνιστές, αλλά από λόγους ...ελληνικής λαμογιάς:

δεν έχω εμπιστοσύνη στα διάφορα ιδιωτικά λαμόγια που, συνεργαζόμενα αρμονικά με άλλα δημόσια λαμόγια, βρίσκουν εύκολα  νομιμοφανείς τρόπους να λυμαίνονται και να κατασπαταλούν  το δημόσιο χρήμα.

Το πρόβλημα αυτό είναι πολιτικό και, ως πολιτικό, υπεύθυνη για αυτό είναι η κυβέρνηση (πρωτίστως) και δευτερευόντως τα άλλα πολιτικά κόμματα και οι αρμόδιοι φορείς όπως οι ιατρικοι σύλλογοι κλπ.

«μέσα από διάλογο», με έκθεση στοιχείων και επιχειρημάτων, θα  διαμορφωθούν θέσεις και θα γίνουν συζητήσεις.

Με «διαβούλευση».

Πχ σε μία  ημερίδα.

Αλλά σε μια ημερίδα που ελέγχεται «από τους δικούς μας…

…αν ελέγχεται «από τους άλλους», θα την εμποδίσουμε: 

«θα κάνουμε ντου»

Αλλά τι είδους διαβούλευση είναι αυτή, όταν μιά μειοψηφική ομάδα κάνει «ντου» , δηλαδή πάει τραμπούκικα να διαλύσει μιά μη αρεστή ημερίδα ? 

Το «ντου» είναι  βίαιη διάλυση συζητητών.

Το «ντου» είναι απαγόρευση διαλόγου.

Το «ντου» είναι η επιβολή της μυικής ισχύος πάνω στον λόγο.

Και μάλιστα τον λόγο όχι κάποιων μισητών εχθρών αλλά των συναδέλφων.

Μεταξύ γιατρών.

Δεν σχολίασα την ουσία του θέματος...δηλαδή την συζητούμενη μερική ιδιωτικοποίηση αλλά τον τρόπο και το στυλ του «αγώνα»: 

το «ντου».

Το «ντου» είναι κακομοίρικο.

Το «ντου» είναι αντιαισθητικό.

Εκτός από τρε μπανάλ, είναι και αναποτελεσματικό: η ημερίδα θα μπορουσε να γίνει στο διαδίκτυο.

Τι θα έκαναν τότε? 

…κατάληψη στην GOOGLE?

Είναι ανόητες και παρωχημένες μπαναλαρίες όλα αυτά.

Όποιος διαφωνει, συζητάει, επιχειρηματολογεί, δημοσιοποιεί τις απόψεις του, και κάνει συμμάχους στην κοινωνία.

Σίγουρα δεν το παίζει Βεληγκέκας.

Όλα αυτά τα αυτονόητα πρέπει να ειπωθούν? 

Έγραψα ένα μικρό , μισοχιουμοριστικό κείμενο, πάνω στις μαθημένες τελετουργίες αγωνιστικής διεκδίκησης: 

…σε στενοχώρησε κάποιος? ...κυβέρνηση, εργοδοσία, Αμερικάνοι, Πανέλλήνιος Ιατρικός σύλλογος?

Πάρε τ´ άρματα.

Φτιάξε πανώ, πάρε ντουντούκα, κάνε συγκέντρωση και άρχισε να σπρώχνεις.

Αν σε τραυματίσουν , έχει κερδος: είσαι θύμα της «αντίδρασης».

Αν τους ποδοπατήσεις -πάνω στο ντου- και τους διαλύσεις, είσαι κερδισμένος: «νίκησες».

Πρωτογονισμός.

Η πλάκα είναι ότι το δημοσίευσα στην σελίδα μου «Πως σκέφτονται οι γιατροί» για να δώ αντιδράσεις.

Αν και είναι νωρίς ακόμη, θα έλεγα ότι υπάρχουν αρκετές παρερμηνείες: πολλοί δεν καταλαβαίνουν αυτά που διαβάζουν.

Μπερδεύουν τον σκοπό με τον τρόπο.

Ελλάς: η χώρα που εφευρέθηκε ο διάλογος και που κατέληξε στην χώρα με τις ατέλειωτες ερμηνείες και παρερμηνείες.

ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΙ VS ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΟΙ

 ...μ´ αρέσει αυτή η κοινωνική αντιπαράθεση αισιόδοξων -απαισιόδοξων: αν και άνευ ουσίας, είναι διασκεδαστική.

Στο βάθος, είναι μία πάλη ανάμεσα σε δυό δυστυχισμένες ομάδες: 

οι δυστυχισμένοι που προσπαθούν να ξεχάσουν την δυστυχία τους και οι δυστυχισμένοι που την αποδέχονται.

ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ

 …στο Δημοτικό  ήμουν πολύ μικρός για να αξιολογήσω τους δασκάλους: βασικά ,για  τέσσερα χρόνια , είχα έναν που είχε ενδιαφέρον να διδάξει… αλλά ήταν ανασφαλής και κομπλεξικός.…Πρόσβαλε,   έδερνε κλπ, οκ…ήταν και η εποχή τέτοια που τα σήκωνε αυτά.

Πάντως,  δεν θεωρώ τυχαίο το γεγονός ότι ο γιος του έγινε ψυχίατρος. 

🙂

Στο γυμνάσιο και στο λύκειο που καταλάβαινα περισσότερο,  οι καθηγητές μου φάνηκαν εντελώς άχρωμοι, άοσμοι και κακομοίρηδες εκτός από δύο: 

ο ένας ήταν πολύ κακός και κομπλεξικός και η άλλη  ήταν μιά καταπληκτική γυναίκα με ενθουσιασμό , ανθρώπινη και πολύ αγαπητή στα παιδιά…

Όλοι την λατρεύαμε.

Όλοι  οι υπόλοιποι καθηγητές,   ήταν κακόμοιρα ανθρωπάκια  χωρίς ιδιαίτερη αυτοεκτίμηση και χωρίς αίσθηση αποστολής: 

δεν αγαπούσαν ιδιαίτερα τα παιδιά αλλά δεν τα μισούσαν κιόλας… 

Απλά προσπαθούσαν  να κάνουν τη δουλίτσα τους και να φύγουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. 

Το περιβάλλον ήταν στενόκαρδο,  περιοριστικό και δεν τους άφηνε ιδιαίτερες πρωτοβουλίες.

Όταν ερχόταν ο επιθεωρητής, έτρεμε το φυλλοκάρδι τους.

Στο πανεπιστήμιο έμεινα κατάπληκτος από το μέγεθος της αδιαφορίας με την οποία μας αντιμετώπισαν…και το ίδρυμα καθεαυτό και οι διδάσκοντες: με τους καθηγητές είχαμε ελάχιστη σχέση γιατί ήτανε μικροί  θεοί οι οποίοι κάνανε ελάχιστες ώρες μάθημα και τις υπόλοιπες ώρες διδασκαλίας διαλέξεων και εργαστηρίων τις αναλάμβαναν οι βοηθοί και παραβοηθοί , οι οποίοι ήταν πολύ καταπιεσμένοι ή γλυφτρόνια του κερατά ή φιλόδοξοι αυλικοί.

Περίμενα ότι θα εκτιμούσαν το γεγονός ότι ήμασταν όλοι νέοι εξαιρετικών επιδόσεων στο γυμνάσιο και το λύκειο και είχαμε περάσει από πάρα πολύ δύσκολες εξετάσεις οι οποίες τουλάχιστον αποδείκνυαν την μεγάλη επιμέλεια μας. 

Δεν ξέρω… ίσως ήταν δικό μου λάθος να περιμένω πολλά… πάντως λίγοι έχουν μείνει στη μνήμη μου σαν άνθρωποι που ασχολήθηκαν μαζί μας. 

Νομίζω ότι στην Ελλάδα τα πανεπιστήμια, αν έχουν κάποιες επιτυχίες,  αυτό οφείλεται κυρίως σε ατομικές προσπάθειες και στην ικανότητα ορισμένων ανθρώπων με ταλέντο… και ελάχιστα στους θεσμούς,  οι οποίοι είναι μάλλον προβληματικοί και σάπιοι.

Έχω την εντύπωση ότι και οι ίδιοι οι πανεπιστημιακοί, ακόμα και οι πιο ταλαντούχοι, μπλέκουν σε ένα  δαιδαλώδη και παρακμιακό μηχανισμό ο οποίος είναι καπελωμένος από πολιτικά, οικονομικά και συντεχνιακά συμφέροντα και που δεν αφήνει τους ανθρώπους να ξεδιπλώσουν τις ικανότητές τους και να πάρουν δημιουργικές πρωτοβουλίες. 

Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί διακεκριμένοι πανεπιστημιακοί στο εξωτερικό,  ελληνικής καταγωγής,  στην προοπτική να έρθουν  στην Ελλάδα οι περισσότεροι αρνούνται…ή έρχονται και φεύγουν τρέχοντας.

Εν Κατακλείδι, αν μου έλεγαν να πω ένα λόγο που ευθύνεται για όλη αυτή την κατάσταση, θα έλεγα ότι η παιδεία στην Ελλάδα είναι κακομοιριασμένη γιατί όσοι ασκούν πολιτική εξουσία,  προσπαθούν να έχουν υπερέλεγχο των πάντων: 

δεν εμπιστεύονται ανθρώπους, δεν δίνουν πρωτοβουλίες, δεν αφήνουν τους αρμόδιους να κάνουν την δουλειά τους.

Είναι ανασφαλείς, παρεμβατικοί και θέλουν να ελέγχουν ακόμα και την τελευταία μετάθεση δασκάλου αλλά και την τελευταία παράγραφο στο πέμπτο κεφάλαιο ιστορίας της τρίτης δημοτικού.

Τα αυτά συμβαίνουν και στη υγεία.

Υπουργείο.

…ένα δυσλειτουργικό, αυταρχικό τέρας με τεράστιο,  ημιπαράλυτο σώμα και μικρό, φτωχό αλλά πονηρό εγκέφαλο.

ΑΠΡΟΣΚΛΗΤΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΖΗΤΟΥΝ ΕΡΜΗΝΕΙΑ

 ….όσο γερνάω, ξεπηδάνε από τη μνήμη μου περιστατικά με ασθενείς από το παρελθόν, συνήθως πριν από 15-20  χρόνια : 

είναι γνωστό αυτό το φαινόμενο…  αν και δεν ξέρω γιατί γίνεται αυτή η ανάκληση και ποιός είναι ο μηχανισμός της.

…γιατί,  δηλαδή, κάποιες μνήμες διατηρήθηκαν ναρκωμένες  τόσα χρόνια και μετά τσουπ! … ξεπηδάνε απότομα, απρόβλεπτες  και απρόσκλητες.

Βγάλε άκρη.

Θυμήθηκα σήμερα  που είχα πάει μια κατ´ οικον  επίσκεψη να δω κάποιον καταπονημένο εξηντάρη με ασαφή συμπτώματα.

…θυμάμαι ήταν ένας  ωραίος τύπος και σαν στυλ και σαν άντρας, αλλά καταθλιπτικός.

Διαζευγμένος που  συζούσε με μία πενηντάρα πλας…άσκημη, κοντή,  ξινή και φεμινίστρια.

Το διαπίστωσα σύντομα, όταν είπα  κάποιο αστείο που της φάνηκε σεξιστικό: «είσαι σεξιστής!»  μου είπε , σε μιά κατηγορηματική και επιθετική δήλωση.

Κοιταχτήκαμε με τον εξηντάρη με ένα βλέμμα γεμάτο κατανόηση. Ήξερε τι σκεφτόμουνα… 

Ήταν σαν να μου έλεγε «είδες που έχω μπλέξει… Τι μπορείς να κάνεις εσύ γι’ αυτό?… Τίποτα». 

…εγώ,  χωρίς να πω λέξη,  συμφώνησα με τα μάτια :

ξέραμε και οι δύο ότι αυτός έπρεπε να βρει τη λύση. 

Γόρδιος δεσμός: ό,τι δε λύνεται,  κόβεται. 

Είπα κάτι αρλούμπες και έφυγα με το  κεφάλι πεσμένο αλλά  αρκετά ανακουφισμένος.

….ίσως ήμουν ένας σεξιστής…αλλά ήμουν ένας  τυχερός σεξιστής:

δεν είχα καμιά άσκημη, κακιασμένη  φεμινίστρια να μου το επισημαίνει συνεχώς.