Ένας γιατρός πρέπει να είναι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος;
Ένας στρατηγός πρέπει να είναι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος;
Ένας πολιτικός πρέπει να είναι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος;
Ένας μπακάλης πρέπει να είναι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος;
Για τον μπακάλη, θα έλεγα, ότι δεν έχει σημασία, όταν πουλάει σαρδέλες, να είναι ούτε αισιόδοξος ούτε απαισιόδοξος.
Για τον πολιτικό θα έλεγα ότι καλύτερα είναι να είναι αισιόδοξος… διότι ο αισιόδοξος παίρνει πρωτοβουλίες, έχει όραμα, κάνει σχέδια, δρα.
Αρκεί να μην κοροιδεύει.
Αν ο πολιτικός είναι απαισιόδοξος, θα κάθεται να κλαίει την μοίρα του και, στο τέλος, δεν θα κάνει τίποτα.
Άσε που θα μεταδώσει την απαισιοδοξία και τους πολίτες που θα αδρανοποιηθούν και αυτοί.
Για το στρατηγό, θα έλεγα ότι, καλό είναι να είναι από μέσα του ρεαλιστής και απ´ έξω αισιόδοξος:
…ρεαλιστής, ώστε να κάνει σωστή εκτίμηση των συνθηκών του στρατεύματος και του επικείμενου πολέμου… αλλά καλό είναι να δείχνει αισιόδοξος, ούτως ώστε να κρατάει υψηλό το ηθικό των στρατιωτών του.
Το ίδιο θα έλεγα και για το γιατρό: καλό είναι να είναι ρεαλιστής αλλά πρέπει να δείχνει και κάποια ελαφριά αισιοδοξία γιατί, αλλιώς, θα πιάσει απελπισία τον ασθενή.
Δυστυχώς είναι πολύ λεπτό το όριο ανάμεσα στην αισιοδοξία και στο παραμύθιασμα:
αν η πρόγνωση είναι κακή, το σωστό είναι ο γιατρός να περιγράψει την κατάσταση ως έχει.
Αν ο γιατρός δείχνει πολύ παραπάνω αισιόδοξος απ´ ό,τι επιτρέπει η κατάσταση του ασθενούς, απομακρύνεται απο την αισιοδοξία και πλησιάζει το παραμύθιασμα αφού πουλάει μη ρεαλιστικές ελπίδες.
Κακό πράγμα.
Σήμερα θεωρείται ανήθικο αυτό και μπορεί να έχει και νομικές συνέπειες.
Παλιότερα όμως, οι γιατροί έλεγαν παραμύθια στον άρρωστο.
…από ανθρωπιστικούς λόγους: εθεωρείτο επιτρεπτό.
…πχ αν είχαν ένα καρκινοπαθή τελικού σταδίου, δεν του έλεγαν ότι δεν έχει ελπίδα.
Του έλεγαν ότι πάντα υπάρχει ελπίδα, ότι ο Θεός είναι μεγάλος και ότι η επιστήμη συχνά βρίσκει λύσεις, έστω και την τελευταία στιγμή.
Ακόμη και σήμερα στο διεθνή τύπο -ακόμα και το ιατρικό- βλέπω συνεντεύξεις διακεκριμένων γιατρών που συνεχώς λένε ότι «γίνονται έρευνες» που «σύντομα» θα δώσουν λύση σε τρομερές, ανίατες παθήσεις.
Και δώστου βλαστοκύτταρα… και δώστου μονοκλωνικά αντισώματα…( διά πάσαν νόσον) και δώστου πρωτοποριακά χειρουργεία και δεν ξέρω τι άλλο.
Και μετά, στην πράξη, συνήθως οι ελπίδες περιορίζονται ή ξεφουσκώνουν τελείως.
Στην πραγματικότητα από την μιά θαυμάζω και από την άλλη αηδιάζω με τους γιατρούς που βρίσκουν την άνεση να λένε αισιόδοξες εκφράσεις χωρίς να λένε ακριβώς ψέματα.
Σαν τους πολιτικούς, και αυτοί παρουσιάζουν μιά φτιασιδωμένη πραγματικότητα με φράσεις και λέξεις σοφά μελετημένες.
Λέξεις ειδικά διαλέγμένες και τοποθετημένες στις ομιλίες τους, για να διακινούν το συναίσθημα.
Από την άποψη αυτή , η ιατρική είναι ένα είδος πολιτικής:
πολιτικής με ένα άτομο αντί με ένα πλήθος.
Αλλά, έτσι, μαθαίνουν σιγά σιγά στην πολιτική υποσχεσιολογία και οι γιατροί, τους γίνεται συνήθεια…
…και καταλήγουν δήμαρχοι, περιφερειάρχες και βουλευτές.
Είναι πιό εύκολο , αντί να ιδρώνουν απο την αγωνία στα ΤΕΠ, να βγάζουν το ψωμί τους μιλώντας…
Συνήθως, λίγες δεκάδες φράσεις-κλισέ, αρκούν.