12 Ιουν 2025

Χριστός, Διόνυσος και Απόλλων


Θέλω να ομολογήσω κάτι αν και ξέρω ότι δε με συμφέρει να το ομολογήσω. 

Στην Ελλάδα γενικά πρέπει να λες τα αποδεκτά και όχι αυτά που παρεκκλίνουν της κοινής αποδοχής. 

Τελοσπάντων, σε αυτή την ηλικία που έχω φτάσει,  έχω κερδίσει το προνόμιο να μπορώ να μιλάω πιό ελεύθερα αφού πλέον δεν έχω να διακινδυνεύσω πολλά πράγματα ούτε από καριέρα, ούτε από λεφτά ούτε από κοινωνική εκτίμηση .

Σκεφτόμουνα λοιπόν τα αισθήματα που μου προκαλούν τα αρχαία ερείπια και τα αρχαία μνημεία σε σχέση με τα βυζαντινά και τα νεότερα χριστιανικά. 

Αν και έχω ιστορικό  θρήσκου για κάμποσα χρόνια, Ομολογώ ότι κάτι με ενοχλεί στο όλο χριστιανικό οικοδόμημα: 

δεν μου αρέσει ο συνεχής θρήνος.

Δεν μου αρέσει που τα ράσα των ιερέων και των καλόγερων, είναι μαύρα. 

Ξέρω ότι ο καλός χριστιανός πρέπει να είναι σε μία κατάσταση συνεχούς μετανοίας γιά τις υπαρκτές και ανύπαρκτες αμαρτίες του και για το προπατορικό αμάρτημα.

Δε μου αρέσει αυτή η κατάσταση συνεχούς συντριβής… αν και ξέρω ότι είναι στα πλαίσια μιας προσπάθειας ηθικής αυτοσυγκράτησης και  βελτίωσης και, πράγματι,  σε ορισμένες μάλλον σπάνιες περιπτώσεις , προκύπτει ένα είδος ανθρώπου εξαιρετικού και αξιοθαύμαστου που τον λέμε «άγιο».

Ο διαβολικά έξυπνος και διεισδυτικός  στην ανθρώπινη ύπαρξη φιλόσοφος Νίτσε, διατύπωσε την τρομερότερη κατηγορία προς το χριστιανισμό :

Είπε ότι «δεν έχει χαρά».

Ξέρω ότι οι χριστιανοί αρνούνται αυτή την κατηγορία και βεβαιώνουν ότι δίνει  πάρα πολλή χαρά στους πιστούς του πράγμα για το οποίο αμφιβάλλω αν κρίνω από την εμπειρία μου.

Γαλήνη ναι, ταπείνωση ναι, Ανθρωπιά ναι, αλληλεγγύη ναι…

Αλλά χαρά, μάλλον δύσκολα και σπάνια.

…και πώς να έχεις χαρά,  όταν νιώθεις ότι είσαι σε μία κατάσταση συνεχούς λογοδοσίας για τα παραπτώματα σου; 

Η ιστορία του Βυζαντίου , του μακρότερου χριστιανικού κράτους στην ιστορία, δεν ενθαρρύνει πολύ την πίστη στην αποτελεσματικότητα του χριστιανισμού στην εξημέρωση των ενστίκτων  της εξουσιολαγνείας, της κενοδοξίας, της εγκληματικής θηριωδίας.

Τα αρχαία ερείπια της κλασικής και της προκλασικής εποχής μου δημιουργούν αίσθηση χαράς γιατί νιώθω ότι ο άνθρωπος τότε ήταν πιο ελεύθερος, πιο ανεξάρτητος στην σκέψη και πιο κοντά στη φύση. 

Ήταν μια θαυμαστή περίοδος που το ανθρώπινο πνεύμα ήταν δημιουργικό και ελεύθερο σχεδόν όσο ποτέ στην ιστορία.

Η ελληνιστική εποχή αντίθετα με την παρακμή της, μου δημιουργεί δυσάρεστα συναισθήματα. 

Ο Καβάφης που λάτρευε την εποχή αυτή και την παρακμή της, μάλλον είχε τους λόγους του.

Έχω την υποψία ότι αυτά τα αντικρουόμενα  αισθήματα που έχω πάνω στην αρχαιότητα και στο Βυζάντιο, τα έχει πολύς κόσμος στην Ελλάδα και δεν τα εκφράζει. 

Σεβόμαστε το Βυζάντιο και το χριστιανισμό γιατί ειναι  μέρος της νεότερης  ταυτότητας μας αλλά όλα αυτά τα κρατάμε και κάπως μακριά .

Βλέπουμε  με συμπάθεια το εκκλησάκι στην κορυφή του λόφου  αλλά όχι την  μητρόπολη με τους  χρυσοστόλιστους δεσποτάδες,  τους κληρονόμους της βυζαντινής εξουσίας.

Δίνουμε μεγάλη εμπιστοσύνη και σεβασμό στις συμβουλές του λαϊκού καλόγερου Παΐσιου και του γέροντα που μας εξομολογεί… 

…αλλά όχι στις υψηλές και περίπλοκες θρησκευτικές θεωρίες και δόγματα.

Και στα πανηγύρια σήμερα, όταν γιορτάζουμε τον τοπικό άγιο, δεν θρηνούμε:

χορεύουμε ανταλλάσσοντας τολμηρές μαντινάδες.

 …κάπου βαθιά μέσα μας, νιώθουμε ότι συνεχίζουμε τις αρχαίες ελληνικές γιορτές με το Διονυσιακό πνεύμα  που είχε χορό,  κρασί , γέλιο και σεξουαλικότητα.

η ιδανική ερωτική σχέση είναι σαν το τάνγκο

  …ένας καλός τρόπος γιά να περιγράψεις την ιδανική ερωτική σχέση είναι το τάνγκο:  δύο σώματα που έχουν λίγη επαφή… …αλλά δουλεύουν σαν ένα...