...αλήθεια, τι ξεχωρίζει την μεγάλη λογοτεχνία - και τέχνη- από την απλά καλή?
Η καλή είναι αυτή που σέ συγκινεί, σε εκπλήσσει,σε προβληματίζει, σε παρακινεί, σου δημιουργεί ένα αίσθημα ευφορίας.
Πολύ ωραία όλα αυτά.
Σαν να πέρασες μερικές ώρες ή μερες με κάποιον καλό και συναρπαστικό φίλο.
Η μεγάλη λογοτεχνία όμως, νομίζω πως έχει κάτι σαν νυστέρι:
σου προκάλει κάποιο επώδυνο ερέθισμα γιατί σου αποκαλύπτει μιά σημαντική αλλά καλά κρυμμένη αλήθεια...
...μιά αλήθεια που σε αφορά.
Σαν άνθρωπο.
...ή πολλές αλήθειες.
Ακόμη περισσότερο επώδυνη, τότε.
...πχ τι είναι η Οδύσσεια, εκτός απο μιά συρραφή παλαβών παραμυθιών με τέρατα, θανάτους, καταστροφές, δυστυχία?
Οι περιπέτειες ενός εφευρετικού και τολμηρού κακομοίρη?
Ναι, σε πρώτο επίπεδο.
Αλλά, στην ουσία, είναι μιά πραγματεία και ένας ύμνος πάνω στον Νόστο, δηλαδή στην ανάγκη του ανθρώπου να δένεται με την Γή του, την Πατρίδα του και τους δικούς του ανθρώπους που είναι και αυτοί παιδιά της ίδιας Γής.
Το δέσιμο της ύπαρξης του ανθρώπου με το χώμα.
Το δικό του χώμα.
Κάτι που ξεφεύγει στο συγχρονο μαζοποιημένο και αστικοποιημένο ανθρωπάκι.
Που έχει παλαβώσει, μέσα στο ξερίζωμά του.
… πχ «το Παλτό» του Γκόγκολ που διάβασα πρίν λίγο καιρό.
… είναι ένα νυστέρι: παίρνει την ανθρώπινη φύση και την τραγικότητά της και την φτιάχνει μεζέ που σου μπουκώνει βίαια τό στόμα.
Ωραία μπουκιά, δεν λεω.
Αλλά τόσο μεγάλη και τόσο απότομα που στην χώνει , που πάει...λές... «αμάν θα πνιγώ».
Αυτη είναι η Τέχνη.
Βίαια αποκαλυπτόμενη αλήθεια με ένα πρωτότυπο και δημιουργικό τρόπο.
Αλλιώς, τρως ευκολοφάγωτα ρυζόγαλα.