ΤΟ BURNOUT ΤΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΔΕΝ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΙΣ ΚΑΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ

 ...βλέπω συνεχώς άρθρα για την επαγγελματική εξουθένωση των γιατρών. Το γνωστό burnout. 

Κάτι σαν κατάθλιψη... αλλά κατάθλιψη σχετιζόμενη αποκλειστικά με την φύση της εργασίας και το εργασιακό περιβάλλον.

Να περνάει ο γιατρός έξω απ´ το νοσοκομείο και να θέλει να στρίψει από την άλλη μεριά. 

Στις διακοπές όμως είναι μιά χαρά...(ενώ ο ορίτζιναλ καταθλιπτικός, όχι).

Πόνος, κούραση και απογοήτευση στην εργασία και σε ότι σχετίζεται με αυτή.

Και οι ιδιώτες, όχι μόνο οι νοσοκομειακοί. Και αυτοι τραβάνε μεγάλο λούκι και ανασφάλεια.

Όχι μόνο στην Ελλάδα, διεθνώς.

Στην Αμερική,  πάρα πολύ: από εκεί ξεφυτρώνουν τα περισσότερα σχετικά άρθρα. 

Στην Ελλάδα έχω την εντύπωση ότι υπάρχει, επίσης, αλλά το κρύβουμε: 

πίνουμε ένα ουζάκι με μεζέ και τα ξεχνάμε όλα.

Προσωρινά.

Οι περισσότεροι ερευνητές που μελετούν και σχολιάζουν το θέμα της απογοήτευσης και κόπωσης των γιατρών, το σχετίζουν με το περιβάλλον: εξοντωτικές εφημερίες, πίεση από τις διοικήσεις, τις εν δυνάμει νομικές διώξεις, τον πιθανό διασυρμό από τους ασθενείς και την κοινωνία. 

Τον εχθρικό τύπο, την καλά κρυμμένη κοινωνική εχθρότητα και ζηλοφθονία.

Σχέσεις αγάπης - μίσους με τον γιατρό. Όλοι.

Προσπαθώ να καταλάβω αν το θέμα είναι μόνο θέμα συνθηκών εργασίας ή αν είναι και κάτι που έχει σχέση με την ίδια την φύση της ιατρικής δουλειάς: είναι άραγε υγιές για την ψυχή να διαχειρίζεσαι συνεχώς  πόνο και θάνατο?

Είναι φυσιολογικό, ένα σημαντικό κομμάτι της μέρας σου , να πολεμάς σοβαρές, ανίατες αρρώστειες ?

...να παλεύεις , να αγωνιάς και , συχνά, να κάνεις μιά τρύπα στο νερό?

Νομίζω όχι...προφανώς όχι: οποιοσδήποτε εστω και ελάχιστα ευαίσθητος άνθρωπος, όσο γερούς ψυχικούς μηχανισμούς άμυνας και να αναπτύξει, δεν μπορεί να μείνει αλώβητος.

Κάποιες γρατζουνιές θα φάει η ψυχή του, τα μάτια του , τα αυτιά του.

Σχεδόν καθημερινά. 

Και όχι μόνο γρατζουνιές...συχνά πολύ περισσότερα.

Ανάλογα με την μέρα και την περίπτωση.

Το πρόβλημα είναι ότι οι γρατζουνιές είναι πολλές και συχνές...αθροίζονται και δεν επουλώνονται επαρκώς.

Πρίν επουλωθούν οι παλιές, ξεφυτρώνουν νέες.

Και τελικά, οι πολλές μικρές γρατζουνιές αθροίζονται και ενώνονται σε μιά τεράστια μεγάλη γρατζουνιά που είναι ανοιχτή και πυορροεί.

Άτονα έλκη: αυτά τα αηδιαστικά, τα χρόνια, που δεν κλείνουν.

Προσπαθώ επίσης να καταλάβω αν οι γιατροί πριν πενήντα ή εκατό χρόνια, πάθαιναν burnout.

Εχω διαβάσει πολλά απομνημονεύματα και αναμνήσεις παλιών -διάσημων και αφανών- γιατρών.

Εχω ιατρικές εφημερίδες και περιοδικά, ακόμη  και προπολεμικά ή από την αρχή του εικοστού αιώνα.

Και τότε οι γιατροί υπέφεραν , ίσως περισσότερο απο την άποψη της αποτελεσματικότητας: είχαν ελάχιστα διαγνωστικά και θεραπευτικά εργαλεία.

Είχαν όμως ένα μεγάλο πλεονέκτημα, ένα μεγάλο ατού: η κοινωνία είχε μικρές απαιτήσεις.

Και είχαν σύμμαχο τον Θεό: οι ασθενείς περίμεναν πιό πολλά από αυτόν.

Η κοινωνία ήξερε ότι οι γιατροί είχαν ελάχιστα μέσα.

Γιαυτό, όταν η έκβαση  της ασθένειας ήταν καλή, ήταν ευγνώμονες.

Σήμερα η θεραπεία δεν εντυπωσιάζει κανένα... θεωρείται σχεδόν αυτονόητη, σχεδόν δεδομένη.

Αν , αντίθετα, κάτι πάει στραβά, την έχει βάψει ο γιατρός.

Θα του επιτεθούν απ´ όλες τις μεριές με εισαγγελικό ύφος.

 Και καμμιά φορά, και ένας πραγματικός εισαγγελέας.

Αυτό είναι κάτι που δύσκολα μπορεί να το καταπιεί κάποιος: 

η εν δυνάμει απειλή και η καχυποψία.

Οι απολογητικές η αμυντικές εξηγήσεις που πρέπει να δίνεις ενώ είσαι  κομμάτια από το ξενύχτι, την αγωνία, την πείνα.

Ένας καραβοτσακισμένος τύπος που είναι βρώμικος, ιδρωμένος, άυπνος και δεν έχει κατουρήσει, έχει ελάχιστη διάθεση να αποκρούσει επιθέσεις και δυσαρέσκειες.

Δεν είναι μόνο το εργασιακό περιβάλλον που φταίει: είναι η ίδια η φύση του ιατρικού έργου.

Ακόμη και αν είσαι καθαρός, ξεκούραστος, ασφαλής, ματσωμένος  και δροσερός, πάλι θα έχεις ένα αγκάθι στο στήθος με το περιστατικό που σου στράβωσε.

Έστω και χωρίς να φταίς.

ΚΟΥΡΑΔΟΜΗΧΑΝΕΣ ΠΟΥ ΔΙΝΟΥΝ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

 ...κάτι πρόωρα συνταξιοδοτημένες κουραδομηχανές του ευρύτερου δημόσιου τομέα , που έχτισαν το εξοχικό τους με το χοντρό εφάπαξ κάνοντας δεκάδες πολεοδομικές παραβάσεις, και που έκαναν κομπόδεμα με μαϊμού υπερωρίες και κλέψιμο υλικών από την «υπερεσία» για να τα χρησιμοποιήσουν στην δεύτερη δουλειά που έκαναν,  μαύρα, το απόγευμα , δίνουν μαθήματα δεοντολογίας σε ένα ξεκωλιασμένο και άυπνο από την εφημερία γιατρό που του φορτώθηκαν στα ΤΕΠ για συμπτώματα από εδώ και ένα μήνα . 

Και του επισημαίνουν και τον «όρκο του Ιπποκράτη», μην τύχει και τον ξεχάσει.

ΜΗΝ ΚΡΙΝΕΤΕ ΑΥΣΤΗΡΑ

 …συχνά είμαι αυστηρός με τους ανθρώπους: κάνουν ή λένε καμμιά μαλακία και τους κρίνω αυστηρά.

Κακό…πολύ κακό…καί  ομολογώ ότι είναι κάτι που θέλω να διορθώσω.

Συχνά έχω και ενοχές…βλέπω πχ ένα μαλάκα και  ανακαλύπτω ένα  δράμα στην ζωή του…καί λέω μετά, στον εαυτό μου: 

«δεν ντρέπεσαι ρε να κρίνεις συνέχεια? Ο κοσμάκης έχει τόσα βασανα!

…ντροπή σου!»

Γιά παράδειγμα προχτές, εκνευρίστηκα με ένα διαδικτυακό γνωστό μου  που έγραψε κάτι  που με εκνεύρισε…και λέω «μά τι λέει αυτός ο μαλάκας?»

Πάω στο προφίλ του, να δώ τι δουλειά κάνει κλπ πληροφορίες.

Βλέπω εκεί… παντρεμένος με την Τάδε.

Λέω… «για να δώ πως είναι η γυναίκα του που τον ανέχεται».

Πάω στην γυναίκα του και τί να δώ….μιά αντιπαθητική πενηντάρα , με πλατινέ μαλλιά που γκομενίζει  αγρίως και έχει  και απόψεις περί παντός επιστητού…με στυλ πενήντα καθηγητών και ακαδημαικών.

Αμέσως άλλαξα διάθεση... τον συμπάθησα τον τύπο.

«Αθώος!!!», κραύγασα. 

«σε δικαιολογώ… ό,τι και να πεις, σε δικαιολογώ!»

Και άρχισα πάλι με τις ενοχές να βασανίζω τον εαυτό μου :

«δεν ντρέπεσαι ρε …είσαι επιπόλαιος και μισάνθρωπος»…κλπ κλπ

Η ΛΑΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΙΑΤΡΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΛΑΘΟΣ

Συνεχίστε να κυνηγάτε τους γιατρούς και, σε δέκα χρόνια, θα τους ψάχνετε με το κιάλι.

Όταν έφτιαξα τη σελίδα «πως σκέφτονται οι γιατροί» δεν είχα πρόθεση να διδάξω κάποιο κοινό τρόπο σκέψης  των γιατρών. 

Εξ άλλου αγνοώ αν υπάρχει τέτοιος κοινός τρόπος σκέψης.

Αυτό που κυρίως με ενδιέφερε, ήταν να εκφράσω τον πόνο των γιατρών, την αγωνία και την κακοποίηση που υφίσταται.

....και  όλα αυτά, να τα γνωστοποιήσω στην κοινωνία, γενικά,   και στους ασθενείς, ειδικά.

Ξέροντας καλά ότι η εντύπωση που έχει ο πολύς  κόσμος στην Ελλάδα  για τους γιατρούς είναι στρεβλή, ανακριβής και κρύβει αρκετή άγνοια και κακοήθεια, θέλησα να μπορέσω να αποκαταστήσω λίγο την αλήθεια: 

την αλήθεια που λέει ότι οι γιατροί, στην πλειοψηφία τους, είναι κάποια πολύ ταλαιπωρημένα άτομα, συχνά δυστυχισμένα, που δεν το ομολογούν ούτε στον εαυτό τους.

Οκ... υπάρχουν και οι υστερικοί, οι κακότροποι, οι  ναρκισσάρες πριμαντόνες, οι  μπαντίδος μαχαιροβγάλτες, οι φραγκοφονιάδες επιχειρηματίες και οι ανάλγητοι κίλερς....αλλά, οι πολλοί -η πλειοψηφία πιστεύω- δουλεύουν πολύ και εξαντλητικά, διατρέχουν τεράστιους κινδύνους σωματικής και ψυχικής εξάντλησης και αμείβονται λιγότερο από κομμώτριες.

Ίσως υπερβάλλω.

Σίγουρα πάντως, αμοίβονται λιγότερο απ’ όσο πρέπει...

....ενώ ταυτόχρονα, η  κοινωνία τους βρίζει ως κλέφτες, εκμεταλλευτές, ανάλγητους, απατεώνες και τσαρλατάνους.

Είναι διεθνές το φαινόμενο:  και στην Ευρώπη και στην Αμερική υπάρχει έλλειψη γιατρών , γενικά. 

Και εκεί υπάρχει  κοινωνική και οικονομική υποβάθμιση και εργασιακή πίεση. Αλλά καμμία σχέση με την Ελλαδίτσα.

Στην Ευρώπη,  βουλώνουν το κενό με γιατρούς από τον τρίτο κόσμο,  τα Βαλκάνια και λιγότερο από Ιταλία, Ισπανία , Πολωνία και Βαλτική.

Στην Αμερική , από παντού.

Στην Ελλάδα από πουθενά.

Τα νοσοκομεία εχουν λίγους  νέους ειδικευόμενους -που βρίζουν την μοίρα τους-  και πολλούς γέρους  που γκρινιάζουν εν όψει φτωχής συνταξιοδότησης  .

Διαβάζουμε για ολόκληρα νοσοκομεία που δεν έχουν κανένα ακτινολόγο, που έχουν ένα αναισθησιολόγο,  για κλινικές που δεν έχουν κανένα ειδικευόμενο, γιά χειρουργούς που μαζεύονται τρεις διευθυντές να κάνουν μια σκωληκοειδίτιδα γιατί δεν υπάρχει ειδικευόμενος να μπει σαν βοηθός....και ούτω καθεξής.

Και η κοινωνία βρίζει. 

Το βιολί της. 

Έκανα μερικές αναρτήσεις στη σελίδα «πως σκέφτονται οι γιατροί» όπου περιέγραφα τις συνθήκες που οδηγούν σε εργασιακή εξουθένωση / burn out κλπ....

Και να από κάτω σχόλια: 

 « και  γιατί είσαστε δυστυχισμένοι αφού ένα σωρό φακελάκια παίρνετε»...

... «ναι αλλά εκμεταλλεύεστε τον κόσμο» και ούτω καθεξής.

Πολύ φτωχή προσπάθεια κατανόησης  της θέσης του άλλου. Καταλαβαίνω,  ότι η ελληνική κοινωνία, είναι μία κοινωνία εγωκεντρικών ημιμαθών όπου ο καθένας κοιτάζει κυρίως «την πάρτη του» και, από κει και πέρα,  «να πάν να  γαμηθούν όλοι».

Χώρια το κοινωνικό μίσος, το οποίο έχει ποτίσει και διηθήσει,  σαν κακοήθης νόσος, όλο τον κοινωνικό ιστό.

Μια λαϊκίστικη και ημιπρωτόγονη κοινωνία, πρέπει να πάρει εκδίκηση κακοποιώντας όλους αυτούς οι οποίοι κάποτε έχαιραν  κοινωνικής εκτίμησης.

Και οι γιατροί... «την κάνουν» για  άλλες χώρες... έστω κι αν αυτές είναι βαλτότοποι, υγροί,  λασπώδεις και με μολυβένιο ουρανό.

Γιατί,  εκτός από το μολυβένιο ουρανό,  οι βαλτοτόποι αυτοί, έχουν θεσμούς, αξιοκρατία, σεβασμό στον πολίτη και στον εργαζόμενο, δίνουν ευκαιρίες εξέλιξης και έχουν μάθει να εκτιμούν αυτόν που προσφέρει πολλά στην κοινωνία.

Σε 10 χρόνια οι λαικιστές  εν Ελλάδι θα πάψουν να είναι λαϊκιστές.

Θα πάψουν να είναι λαϊκιστές και θα πάψουν  να βρίζουν  και να απαξιώνουν  τους γιατρούς.

Γιατί θα τους ψάχνουν με το κιάλι και δεν θα τους βρίσκουν.

Και τότε θα αρχίσουν να τους  εκτιμούν.

ΠΕΡΙ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Β´

 …τί θέλω από ένα καλό χειρουργό? 

…να με χειρουργήσει σωστά.

Να κάνει την δουλειά του.

Αν είναι εφημερεύων σε νοσοκομείο, να είναι ετοιμος…και σωστά προετοιμασμένος.

Γι αυτό τον πληρώνω ως φορολογούμενος:  γιά  να είναι ετοιμοπόλεμος, ώστε, όταν σκάσει το ανεύρυσμα, να μπορέσει να κάνει το σωστό μπας και την σκαπουλάρω.

Δεν τον πληρώνω - το κράτος-  για να χειρουργεί από το πρωί ως το βράδυ ανευρύσματα: τον πληρώνουμε κυρίως για να προετοιμάζεται γι αυτά.

Είναι δύσκολη δουλειά και θέλει καμμιά εικοσαριά χρόνια να φτάσει σε επίπεδο μεγάλης ετοιμότητας και χειρουργικής ωριμότητας.

Δεν είναι σοβατζής να πληρώνεται με το τετραγωνικό.

Δεν με ενδιαφέρει αν ο χειρουργός είναι καλός ή κακός χαρακτήρας, αν είναι ευγενικός με την γυναίκα του και αν είναι αριστερός η δεξιός: εγώ θέλω απλά να κάνει σωστά την δουλειά του…

…να με χειρουργήσει σωστα γιά να μην πάω σαν το σκυλί στ´ αμπέλι.

Επίσης δεν με ενδιαφέρει αν είναι Ολυμπιονίκης.: χέστηκα είτε είναι, είτε όχι.

Ας είναι και χαλβάς.

Κάνει σωστά την εγχείρηση? 

Ιδού η απορία.

Το ίδιο με ενδιαφέρει και με την Σακελλαροπούλου, τον Βασιλιά, τον κάθε ανώτατο λειτουργό: 

τον πληρώνουμε πλουσιοπάροχα για να κάνει σωστά την δουλειά του.

…η οποία δουλειά, είναι η τήρηση του συντάγματος.

Ένας λόγος που βάζουμε συνήθως δικηγόρους, πολιτικούς ή δικαστές για προέδρους είναι ότι καταλαβαίνουν από νομικά και σκαμπάζουν τι λέει το Σύνταγμα.

Λοιπόν… για να μην πολυλογώ: 

ο τέως βασιλιάς ήταν ψηλός, ωραίος, συμπαθητικός και ολυμπιονίκης… Θεός συγχωρέστονε.

Δεν με ενδιαφέρουν αυτά.

Επίσης δε με ενδιαφέρει αν ήταν λιγότερο η περισσότερο   Έλληνας  από τον Αντετοκούμπο και αν η σκούφια του κρατάει από τους Χολστάιν, τους Γλύξμπουργκ δεν ξέρωγώ πιο άλλο σόι ευγενών…. 

…ή αν έχει ελληνοποιηθεί επαρκώς τα τελευταία 150 χρόνια.

Αυτό που με διαφέρει είναι οτι όταν ήρθε η κρίσιμη στιγμή να κάνει σωστά τη δουλειά του,  δεν την έκανε σωστά… 

….με αποτέλεσμα να υπάρξουν πάρα πολλές σημαντικές συνέπειες.

Η δουλειά του ήτανε η τήρηση  του Συντάγματος: 

όταν παρουσιάστηκε μία ομάδα αξιωματικών μπροστά του και του είπε ότι «εμείς θα αναλάβουμε την διακυβέρνηση της χώρας και ότι έχουμε συλλάβει όλους τους πολιτικούς αρχηγούς και θα κάνεις ότι σου λέμε», αυτός έπρεπε να πει «σας διατάζω να πάτε στα σπίτια σας αυτή τη στιγμή κι αν τολμήσετε να κάνετε οτιδήποτε από δω και πέρα θα εισηγηθώ να περάσετε στρατοδικείο για εσχάτη προδοσία»

«Να ξέρετε πως δεν πρόκειται ποτέ να σας ορκίσω νόμιμη κυβέρνηση και αν θέλετε μπορείτε να με φυλακίσετε η να με σκοτώσετε»

«…αλλά να ξέρετε ότι και το δικό σας κεφάλι , μετά από αυτό, δεν θα  στέκει καθόλου καλά στη θέση του».

«Λοιπόν… μαζευτείτε τώρα αυτή τη στιγμή,  ζητώντας συγνώμη.

Εμείς θα προσπαθήσουμε να βρούμε κάποια δικαιολογία για την μαλακία που κάνατε μπας και σας  γλυτώσουμε και δεν μπείτε φυλακή».

Τι θα γινόταν αν τα έλεγε αυτά? 

Το πιθανότερο ήταν να κατέρρεε το πραξικόπημα.

Θα ήταν ένα από τα δεκάδες άλλα στρατιωτικά πραξικοπήματα που είχαν γίνει στο παρελθόν και δεν είχε ιδρώσει το αυτί κανενός.

…και  ούτε είχαν τιμωρηθεί οι πρωτεργάτες τους. 

Ο βασιλιάς θα είχε γίνει λαϊκός ήρωας που «τήρησε το συνταγματικό το καθήκον» και απέτρεψε μια δικτατορία, ο Παπαδόπουλος δεν θα είχε γίνει δικτάτορας και δεν θα είχε συμβεί η ανατροπή του από τον τον Ιωαννίδη και ούτε θα είχε συμβεί η τραγωδία της Κύπρου.

Αρα , τώρα η Κύπρος να ήταν ένα κρατος ωραίο και ολόκληρο, ο γερο βασιλιάς θα είχε περάσει ζάχαρη άλλα πενήντα χρόνια και τώρα  θα είχε και μιά λαμπρή κηδεία αντάξια της ένδοξης προυπηρεσίας του.

ΟΙ ΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

 …οι χειριστικοί άνθρωποι, «χειρίζονται», δηλαδή μεταχειρίζονται και εκμεταλλεύονται τεχνηέντως τους άλλους.

…συνήθως με ψυχολογικά κόλπα και χωρίς άσκηση βίας. 

Είναι πονηροί, εγωκεντρικοί και  με μειωμένο συναίσθημα.

Φιλότιμο, ευαισθησία και ανθρωπιά,  τους φαίνονται ανούσια και ανόητα πράγματα.

Οι λεγόμενοι βολεψάκηδες, είναι κάργα χειριστικά άτομα.

Χειρισμοί γίνονται συχνά σε συζύγους, εραστές, από παιδιά σε  γονείς και από γονείς σε παιδιά.

Συχνό κόλπο είναι η θυματοποίηση: «εγώ που έφαγα την ζωή μου για σένα» κλπ.

Δεν χρειάζεται πολλή εξυπνάδα για να τους καταλάβεις: λίγη εμπειρία μόνο.

…και σκέψη πάνω στις πράξεις και στα κίνητρά τους.

Εγώ, γενικά,  νιώθω εκνευρισμό και αποστροφή όταν τους βλέπω: σαν να βλέπω εναν κοινό απατεώνα.

Έναν απατεωνάκο.

Ισως ένα επιτυχημένο απατεώνα: βλέπεις συχνά να κάνουν καριέρες οι χειριστικοί και οι χειριστικές.

Ιδίως οι χειριστικές.

Απ την άλλη, νιώθω μιά λύπη: τους βλέπω και σαν κακομοίρηδες.

…διότι, πρέπει να σαι πραγματικός κακομοίρης για να παίζεις στην ζωή εκμεταλλευτικούς ρόλους, σαν ηθοποιός.

Τελικά,  είναι μιά αναπηρία όλο αυτό: αδυνατώντας να οικοδομήσεις υγιείς προσωπικές και επαγγελματικές σχέσεις, παίζεις ρόλους σαν μαλάκας.

Και δεν είναι σίγουρο ότι βγαίνεις κερδισμένος : αν σε πάρει χαμπάρι ο κοσμάκης, την έχεις βάψει.

Σε περιθωριοποιούν στο λεφτό.

Γενικά οι πουτάνες έχουν πρόβλημα μακροπρόθεσμα: 

έχουν προσοδοφόρα αλλά σύντομη καρριέρα.

ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΣ ΤΟ ΚΡΥΜΜΕΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ, Η ΑΚΟΜΑ?

 Πρόσφατα τσακώθηκα με μια γνωστή μου που την ξέρω καμιά δεκαπενταριά χρόνια.

Ήταν φίλη, φίλης  μου... και, παλιά, κάναμε λίγη  παρέα... και μετά είχαμε επαφή μέσω facebook, με μια αμοιβαία εκτίμηση,  κρατώντας και  τις σχετικές αποστάσεις.

Θυμάμαι, παλιότερα, της άρεσαν αυτά που έγραφα, τα οποία βέβαια είναι κάπως απαισιόδοξα και κυνικά,  αφού και εγώ μάλλον είμαι από την φύση μου απαισιόδοξος και κυνικός. 

Η ίδια , με τα χρόνια, προσχώρησε  σε αυτή την ανατολικής έμπνευσης προσέγγιση που λέει ότι αγνοώ το περιβάλλον και δε με νοιάζει τίποτα παρά μόνο η γαλήνη  στον εσώτερο εαυτό μου.

Όπως λίγο-πολύ κάνουνε οι Ινδουιστές γιόγκι που μπορεί να είναι μέσα σε ένα σκατόλακκο γεμάτο σκουπίδια,   φτωχούς, άρρωστους  και πεινασμένους  αλλά,  οι ίδιοι, κάνοντας γιόγκα και αυτοσυγκέντρωση,  απολαμβάνουν την γαλήνη, την αίσθηση ενότητας με το σύμπαν και την  αυτοεκπλήρωση,  την λεγόμενη Nirvana.

Τόσο είναι στην κοσμάρα τους, που την βάφτισαν πραγματικό κόσμο...ενώ αυτός που βλέπουν , είναι λέει, ψευδαίσθηση.

Ούτε λίγο ούτε πολύ, λοιπόν,  με κατηγόρησε πως της χαλάω  την ζαχαρένια της -με την αρνητικότητα μου και τον κυνισμό μου - και ότι αυτό δεν είναι σοφό και γι’ αυτό προτιμάει να είναι εσωτερικά τακτοποιημένη και φωτισμένη.

Εγώ μετά  της είπα να χώσει ακόμα πιο βαθιά το κεφάλι στην άμμο -σαν στρουθοκάμηλος που είναι- και από κει και πέρα μπορεί να αγνοήσει όλο το σκατό που την περιβάλλει.

Μάλιστα της είπα ότι θα της κάνει καλό αυτή η αυτοκυριαρχία που υποτίθεται ότι επιτυγχάνει... διότι, όταν θα πάρει σύνταξη- φιλοδώρημα,  με την οποία θα μπορεί να πάρει μιά τυρόπιτα την ημέρα,  θα είναι αρκετά ανθεκτική στην πείνα και θα νιώθει μια χαρά.

Όλα αυτά τα γράφω γιατί βλέπω συνεχώς διάφορους κομπιναδόρους και απατεώνες που δηλώνουν «ειδικοί προσωπικής ανάπτυξης» και οι οποίοι δεν είναι τίποτε άλλο παρά καραγκιόζηδες που παραμυθιάζουν τον κοσμάκη ότι «έχει τρομερό δυναμικό μέσα του» και το οποίο «εάν θα σκάψουν βαθιά και το ανακαλύψουν»,  θα γίνουν παντοδύναμοι, πάμπλουτοι και φοβερά ελκυστικοί γκόμενοι και γκόμενες. 

Ένα κάρο ηλίθιες ελπίδες, δηλαδή.

Εγώ σε όλους αυτούς λέω, ότι η μοίρα μας είναι κοινή, καί είναι προτιμότερο  να το πάρουμε απόφαση:

ούτε πανίσχυροι θα γίνουμε, ούτε πάμπλουτοι,  ούτε αξεπέραστοι γκόμενοι.

Ας κάτσει ο καθένας στα αυγά του, ας πει ένα καλό λόγο στην Τούλα του και ας μην  τα ζαλίζει και στον άγιο Βασίλη με ένα κάρο μαλακίες...