ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΗΣ

Κάποτε, όταν ήμουν φοιτητής, είχα πάει στην έκθεση ενός πρωτοποριακού ζωγράφου: 

κατά λάθος είχα μπει βέβαια, αλλά δεν έχει σημασία. 

Ήταν ένας τύπος extreme στην εμφάνιση ο οποίος είχε κόψει τούφες από τα μαλλιά του και τις είχε κολλήσει στον πίνακα. 

Στον οποίο πίνακα, εκτός από τα διάφορα σχέδια  με το πινέλο, είχε κολλήσει και προσωπικά του αντικείμενα…πχ το πιρούνι και το μαχαίρι του , το φλιτζάνι που έπινε καφέ κλπ. 

Πιθανόν να ήθελε να πει - όπως το καταλαβαίνω τώρα- ότι το έργο τέχνης είναι δεμένο αδιάσπαστα με τη ζωή του δημιουργού του κλπ, κάτι τέτοιο τέλος πάντων .

Βέβαια την εποχή εκείνη όλα αυτά ήταν τελείως εξτρεμιστικά.

Τότε μία κυρία , δίπλα μου , τον ρώτησε :

«συγνώμη τι θέλετε να πείτε με αυτό τον πίνακα;»

Οπότε ο τύπος, εντελώς ατάραχος, την κοίταξε ελαφρώς περιφρονητικά και αδιάφορα  και της απάντησε:

«ό,τι νομίζεις χρυσή μου!»

Έμεινε ξερή η γυναίκα αλλά και εγώ δίπλα της.

Ρε τον μαλάκα.!  Έλεγα από μέσα μου.

Προφανώς εννοούσε ότι το έργο τέχνης δεν χρειάζεται ερμηνεία αλλά απλά να προκαλεί μια συναισθηματική αντίδραση κλπ

Αλλά και αν «εξηγηθεί», η ερμηνεία δεν θα είναι από τον δημιουργό αλλά από τρίτους .

Όλα αυτά τα λέω για να μην μου ζητήσετε να ερμηνεύσω το κολάζ που έφτιαξα  και έβαλα εικόνα.

😉

Απλά θα πω ότι ο τίτλος είναι «παλαβός από έρωτα Νταλί»  η δε γυναικεία φιγούρα είναι από πίνακα του καλλιτεχνικού ανταγωνιστή του, Πικάσσο.

Τα «ρητά» είναι κομμένα από εφημερίδες.

Τα μαμούνια είναι παιδικά αυτοκόλλητα

Η ΠΟΝΤΙΚΟΤΡΥΠΑ

...χθες βράδυ  πήγα βόλτα και είπα  να πάρω ένα σουβλάκι: 

δίνω παραγγελία στους σουβλατζήδες και περιμένω να μου το ετοιμάσουν.

Περιμένοντας, προχωράω σε ένα διάδρομο για το ψυγείο γιά να πάρω ένα μπουκαλάκι νερό. 

...προχωρώντας στον διάδρομο, βλέπω μέσα από μια τρύπα- κάτι σαν παραθυράκι προς ένα εσωτερικό δωμάτιο- μια κουζίνα.

 ...και έρχομαι φάτσα με το κεφαλάκι μιας γυναίκας, που προφανώς κάνει λάτζα εκεί μέσα.

Είναι μια κοντούλα, γεματούλα και με ταλαιπωρημένη φάτσα: 

με κοιτάει κάπως με έκπληξη και περιέργεια...

...ποιός είμαι...και πως ξεφύτρωσα εκεί μέσα?

Την κοιτάζω και εγώ, ανέκφραστος, και τα βλέμματά μας συναντήθηκαν για δυό - τρία δευτερόλεπτα.

Κάτι έγινε τότε, εκεί πάνω: 

σαν να ζυγίσαμε και σαν να αναγνωρίσαμε ο ένας τον άλλο.

Εγω σκέφτηκα αστραπιαία: 

..ώ Θεέ μου!...ποιές αόρατες και σκληρόκαρδες δυνάμεις του Σύμπαντος αποφάσισαν πως πρέπει αυτή η γυναικούλα να κλείνεται ώρες, καθημερινά, σε αυτή την σκοτεινή ποντικότρυπα?

...για να βγάλει ελάχιστα  χρήματα-ψίχουλα, κόβοντας κρεμμύδια και σαλάτες,  και πλύνοντας και γεμίζοντας κατσαρόλες με πατάτες και τζατζίκια, για να επιβιώσει?

...πιθανότατα κάνει και άλλη δουλειά το πρωί....χώρια που έχει να φροντίσει ένα μαλακοσύζυγο και δυό παιδιά - μαντραχαλάδες και μιά κατάκοιτη πεθερά.

Δυστυχώς...έχω την παθολογική(?) τάση να βλέπω μια φάτσα και να φτιάχνω σενάρια.

Το πρόβλημα είναι ότι συχνά πέφτω μέσα.

Μετά τα δύο δευτερόλεπτα,  και το δικό μου, έτοιμο, κιόλας,σενάριο, διαπίστωσα  μιά βαθύτερη κατανόηση στα μάτιας της γυναικούλας: 

είχε και αυτή την ίδια ικανότητα με μένα.

Μάλλον έφτιαξε και αυτή το δικό της σενάριο για μένα.

«έλα...Μην υπερβάλλεις ρε ψηλέ...είπε με το βλέμμα: ...ναι... είμαι ταλαίπωρη αλλά και σύ κακομοίρης είσαι». 

«Γέρασες μέχρι να καταλάβεις ότι η ζωή είναι μιά μεγάλη εξαπάτηση» 

« ...μιά καθόλου αστεία φάρσα».

«Σχεδόν κανείς δεν πραγματοποιεί τα νεανικά όνειρά του.

Σχεδόν κανείς δεν έχει ερωτική πληρότητα που να διαρκεί.

Και όλοι σχεδόν φοβούνται τα γηρατειά και τον θάνατο και προσπαθούν να τον ξεχάσουν».

Και συνέχισε: 

«Τουλάχιστον εσύ και γώ έχουμε αυτογνωσία: δεν έχουμε ενοχές.

Η κουζίνα μου δεν είναι καταδίκη : είναι δοκιμασία.

Το Σύμπαν μας υποβάλλει σε εξετάσεις.

Έχω αποδεχτεί τις δικές μου πανελλήνιες στην ποντικότρυπα και  παλεύω να τις περάσω.

Φάε το σουβλάκι σου και πέρασε τις δικές σου εξετάσεις».

Την κοίταξα έκπληκτος που με κατάλαβε...έστω και αν το κατάφερε  μέσα σε  ένα δέκατο του δευτερολέπτου.

Μή λεκτικά, αστραπιαία, της απάντησα: 

«...ναι , θα προσπαθήσω....δηλαδή,  προσπαθώ,  να τις περάσω και εγώ.

Συνεχώς δίνω μαθήματα.

Όπως πάντα. 

Και συ, απ´ ό,τι βλέπω, το παλεύεις».

Είναι απίστευτο πόσοι διάλογοι μπορούν να γίνουν , αστραπιαία, πάνω από ένα σουβλάκι με ξεροψημμένη πίττα.

ΠΩΣ ΜΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΕΙ Ο ΘΕΟΣ

 ...ένα  έμφραγμα που δεν αφήνει κουσούρι, είναι χάιδεμα: μιά μικρή προειδοποίηση από  τόν Θεό.

Ένα μικρό εγκεφαλικό, το ίδιο.

Είναι ένα σκούντημα, ένα αυστηρό βλέμμα, μιά μικρή παιδευτική τιμωρία.

Τιμωρία- μάθημα, γεμάτη αγάπη.

Είναι σαν να σου λέει ο Θεός-Πατέρας:

«σοβαρέψου μικρέ!»

«Πρόσεχε! Δεν θα στο ξαναπώ! Ό,τι πάθεις από δω και πέρα, είναι με δική σου ευθύνη! Εγώ σ´τα πα!»

Ένα πιό σοβαρό έφραγμα, ένα πιο σοβαρό εγκεφαλικό που αφήνει αναπηρία, είναι πιό σοβαρή περίπτωση.

Πιό σύνθετη: μπορεί να είναι και προειδοποίηση... αλλά μπορεί να είναι ταυτόχρονα και τιμωρία.

Και τα δυό μαζί.

Μπορεί να είναι και παλιά γραμμάτια που εξοφλούνται τώρα.

Τα συνηθίζει κάτι τέτοια ο Θεός... δυστυχώς.

Είναι τόσο απρόβλεπτος!

Ο Θεός , μερικές φορές,  μου φαίνεται σαν δικαστήριο και σωφρονιστικό σύστημα μαζί: 

κάνεις ένα μικρο πλημμέλημα, σου δίνει μιά ποινή με αναστολή.

Με ένα πιό σοβαρό, σε πάει σε μια μικρή ποινή στις αγροτικές φυλακές.

Με κακούργημα, πας Κορυδαλλό  για χρόνια να σε πηδάνε οι νονοί της νύχτας.

Τιμωρία και εκπαίδευση συνυπάρχουν... αλλά οι αναλογίες παίζουν.

Το πρόβλημα με τον Θεό είναι πως είναι λιγόλογος και δυσερμήνευτος: έχει πεί τέσσερις-πέντε φρασούλες, ωραίες αλλά γενικές.

Μετά, αναπτύχθηκε ολόκληρη νομοθεσία,   μέσω αντιπροσώπων,  που τις ερμηνεύουν.

Νομικοί,  που φτιάχνουν συνεχώς νόμους και ερμηνευτικές διατάξεις, οι οποίες καταντάνε εξαιρετικά πολύπλοκες και δυσλειτουργικές.

Η πολυνομία, πάντα είναι δυσλειτουργική.

Χώρια που και  οι νομικοί τσακώνονται σαν σκυλιά μεταξύ τους.

Βασικά αυτή είναι η δουλειά τους: να τσακώνονται.

Οποιανού η άποψη επικρατήσει, έχει και το πάνω χέρι.

Εγώ πάντως, εξ επαγγέλματος, έχω ως αντικείμενο την πρόληψη, την αντιμετώπιση και την διαχείριση της αναπηρίας.

Το πρόβλημά μου είναι πως, ενώ με την πρόληψη και την θεραπεία είμαι ok, με την διαχείριση,  δεν τα πάω καλά: 

είναι κάτι που με καταπιέζει, με στενοχωρεί και γενικά με δυσκολεύει.

Δεν μπόρεσα να τη συνηθίσω με τα χρόνια.

Και όχι μόνο την σωματική αναπηρία αλλά και την ψυχική.

Τελος πάντων, η διαχείριση, είναι στις παρυφές της κυρίως δουλειάς μου και αυτό είναι ανακουφιστικό.

Πέρα απ´ όλα αυτά, η αναπηρία είναι τροφή για μεταφυσική σκέψη: ποιός προκαλεί την αναπηρία, ποιός την επιτρέπει και γιατί.

...βέβαια, καταλαβαίνω πως το μυαλουδάκι του ανθρώπου είναι φτωχό και κάθε βεβαιότητα επί μεταφυσικών θεμάτων και ευθυνών, παρακινδυνευμένη.

Είναι τα εργαλεία φτωχά, είναι  και το έργο τεράστιο.

Παρ´ όλα αυτά, τα ερωτήματα ορθώνονται μπροστά μου, θέλω δεν θέλω.

Ο Δράκος είναι μπροστά μου, ξεφυσάει φλόγες μπροστά στην μύτη μου και μου  τσουρουφλίζει το μουστάκι.

Δεν έχω ιδέα από που ξεφύτρωσε, από που κρατάει η σκούφια του και τι προθέσεις έχει:  όμως , είναι εδώ.

Για να μην τα  πολυλογώ, έχω καταλήξει στο  συμπέρασμα ότι ο Θεός πάει με τις ώρες του: άλλοτε το παίζει τρυφερή μανούλα, άλλοτε  στοργικός και υποστηρικτικός πατερούλης και, άλλοτε, σκληρός δικαστής ή τιμωρητικός-βασανιστικός δεσμοφύλακας.

Αλοίμονό σου  αν τον πετύχεις σε στραβή στιγμή...την έχεις βάψει.

Τελικά, πάντως, φαίνεται  πως, η κύρια ασχολία του, είναι Δάσκαλος:

μας αντιμετωπίζει σαν μικρούς, μάλλον  κουμπούρες, μαθητές.

Αν τα παίρνουμε τα γράμματα, έχει καλώς.

Αν είμαστε κουμπούρες, επίσης,

Αν είμαστε άτακτοι, κάνει διορθωτικές κινήσεις με μικρές σφαλιαρίτσες, να μας εκπαιδεύσει.

Αν είμαστε τελείως κωλόπαιδα και του βγάλουμε το λάδι, μας στέλνει στον Διάολο.

Γενικά πάντως, έχει κόλλημα με τον σεβασμό: κάθε Δάσκαλος απαιτεί σεβασμό.

Κανείς δάσκαλος δεν δέχεται να του βγάζεις γλώσσα.

Αν τον σέβεσαι, έχεις πολλές πιθανότητες να την σκαπουλάρεις.

Ετσι νομίζω.

…ελπίζω.

ΠΩΣ ΘΑ ΚΑΝΩ ΝΕΑ ΚΑΡΙΕΡΑ

 Σπάω το κεφάλι μου τι να κάνω για να τα κονομήσω... αλλά και για να περνάω ζάχαρη ακόμη και μετά την συνταξιοδότηση μου. 

Ο καλύτερος, ευκολότερος και πιο καθιερωμένος τρόπος που έχω βρει, είναι να γίνω πολιτικό στέλεχος: 

θα πάω σε ένα μικρό αλλά τσαμπουκαλίδικο κόμμα και θα κάνω κάμποση φασαρία σαν ψευτοσυνδικαλιστής.

Βασικά θα μάθω τίποτα λαμογιές ή παραλείψεις που έχουν κάνει  οι πολιτικοί μου αντίπαλοι και θα τις κάνω σημαία.

Αν χρειάζεται να πώ  τίποτα υπερβολές, διαστρεβλώσεις και μικροδιαβολές και συκοφαντίες, προφανώς θα τις πω.

Αν πάνε να με στριμώξουν ή να με απειλήσουν για δυσφήμιση με δικαστήρια και λοιπά, φυσικά θα πολιτικοποιήσω  το θέμα και θα πω ότι «διώκομαι πολιτικά» για να έχω προστασία από τους κομματικούς  μου τσαμπουκάδες.

Παράλληλα θα κάνω κονέ με ισχυρούς παράγοντες από τα μεγάλα κόμματα και κυρίως με αυτό που είναι στην κυβέρνηση κάθε φορά. 

Θα προσπαθήσω να γίνω συνεργαζόμενος «του ευρύτερου προοδευτικού χώρου» και θα επιδιώξω μιά  καλά αμειβόμενη κρατική θέση.

Αν είμαι παντελώς άχρηστος και άσχετος με την θέση αυτή  και δεν έχω ιδέα από το αντικείμενο, δεν με πειράζει καθόλου: τα περισσότερα κομματικά στελέχη δεν έχουμε ιδέα από τίποτε και ουδέποτε υπήρξε πρόβλημα αυτό γιά μας.

Αν πάλι κάποιος με κατηγορήσει για ανικανότητα και μηδενικό έργο στη θεσάρα που στρογγυλοκάθισα, θα πω ότι όλα αυτά «δεν με αγγίζουν καθόλου» και δεν τίποτε άλλο παρά «αισχρές συκοφαντίες» και «λάσπη στον ανεμιστήρα»  από τους πολιτικούς μου αντιπάλους.

Φυσικά -παράλληλα-  θα τους αντεπιτεθώ ότι έχουν «ιδιοτελείς σκοπούς».

Αν παραγίνουν επικίνδυνοι και ενοχλητικοί, θα τους κάνω συνεταιράκια σε τίποτε δουλίτσες και θα τους δώσω ένα ξεροκόματο.

Αν έχω προλάβει να καβατζώσω τίποτα καλούτσικο, θα μπορώ να ρίξω μια λεβέντικη παραίτηση και θα πω ότι «φεύγω αηδιασμένος από τον βρώμικο πόλεμο που μου έγινε».

Όταν θα κατακάτσει  ο κουρνιαχτός,  θα βρω άλλη θεσάρα  για να στρογγυλοκαθίσω και θα ξεκινήσω το ίδιο βιολί.

Τώρα που έμαθα τη δουλειά, θα μου είναι πολύ πιο εύκολο να το επαναλάβω.

ΔΥΟ ΚΑΛΑ ΛΟΓΙΑ

Όταν ήμουν νέος είχα ένα σωρό ηλίθιες ιδέες. 

Πχ μιά ηλίθια ιδέα ήταν ότι θεωρούσα υποτιμητικό γιά την «υπέροχη προσωπικότητα» μου , να πώ κάποιο μικρό, έστω και αθώο,  ψέμα.

Προσοχή! 

Δεν το έκανα από φιλαλήθεια , αλλά από εγωισμό.

…πχ δεν έλεγα στο κοριτσάκι που βγαίναμε ραντεβού ότι είναι όμορφη και μου αρέσει πολύ: 

έπρεπε να είναι …φωτομοντέλο και να κόβω φλέβες, για να το πω. 

Δεν καταλάβαινα ότι και το κορίτσι θέλει να ακούσει ένα κοπλιμέντο και ότι όλα αυτά είναι μέσα στο ερωτικό παιχνίδι.

Σαν νέος γιατρός, επίσης,  δεν έλεγα ένα ενθαρρυντικό λόγο παραπάνω άν έβλεπα τον άρρωστο φοβισμένο… όχι!!!

Μην νομίσει κανείς ότι παραμυθιάζω τους ασθενείς!

Έπρεπε να είμαι ακριβής!

Το αποτέλεσμα, ήταν μιά συμπεριφορά,  αν όχι απάνθρωπη, σίγουρα όμως ελάχιστα ευαίσθητη.

Όλα αυτά,  τα σκέφτομαι τώρα που γέρασα και μετανιώνω: οι άνθρωποι δεν θέλουν γιατρό μόνο τεχνοκράτη, θέλουνε και μια ανθρώπινη παρουσία να νιώσουν ασφάλεια. 

Δεν αρκεί να είμαι καλός ηλεκτρολόγος και να βιδώνω καλά τις βίδες… πρέπει και να πείθω ότι ο άνθρωπος δεν θα πεθάνει από ηλεκτροπληξία. 

Τουλάχιστον ότι δεν είναι πιθανό  και όχι από δικό μου λάθος.

Τα θυμήθηκα πρόσφατα με ένα περιστατικό εγκεφαλικής αιμορραγίας :

ασθενής πενηντάρης, υπέρβαρος, υπερτασικός. 

Δεξιά πλευρά παράλυτη, αδυναμία να μιλήσει αλλά με καλή κατανόηση του λόγου.

Καλό αυτό… καταλάβαινε τι έλεγα.

Έξυπνος,  με καλή επαφή με το περιβάλλον.

Ένιωσα την αγωνία του : προφανώς…το να μην μπορείς να κινήσεις χέρι και πόδι και να μην μπορείς να μιλήσεις, πρέπει να είναι τρομακτικό.

Μην ανησυχείς, είπα, θα κάνω ότι πρέπει, θα σε στείλω σε άλλο μεγάλο νοσοκομείο και θα δείς ότι σιγά σιγά, όλα θα πάνε καλά.

Μου έκλεισε μάγκικα το μάτι,  κάνοντας μιά καταφατική κίνηση ότι κατάλαβε και συμφωνεί.

Μου άρεσε αυτό: δείχνει άνθρωπο με αυτοκυριαρχία και ψυχραιμία.

Προφανώς δεν κάθησα να εξηγήσω όλες τις πιθανές επιπλοκές. 

Είπα ότι τώρα μοιάζει τρομακτικό αλλά, όταν αρχίσει να απορροφάται το αιμάτωμα, θα βελτιωθεί σημαντικά, ίσως και πλήρως. 

Θέλει κάποιο χρόνο.

Εβδομάδες. 

Άλλαξε αμέσως η έκφρασή του: έγινε πιο ήρεμη. Χαλάρωσε.

Κατάλαβα ότι η πιό σημαντική ιατρική παρέμβαση ήταν να μιλήσω ήρεμα και ενθαρρυντικά με  δέκα είκοσι λέξεις. 

Πρέπει να πάψουμε οι γιατροί μόνο να μιλάμε για δόσεις φαρμάκων και να μετράμε μικροσταγόνες στον ορρό. 

Δέκα λέξεις μπορεί κάνουν την διαφορά. 

Προσωρινά,  τουλάχιστον. 

Αλλά θέλει κάποιο στυλ όταν τις λές. 

Όταν ήμουν μικρός , δυστυχώς δεν το είχα το στυλ. 

Ούτε με τους ασθενείς, ούτε με τις πιτσιρίκες .

Τα ουσιώδη δεν διδάσκονται. 

Η ΠΑΝΑΓΙΑ

 

Μιά από τις κύριες διαφορές της Ορθοδοξης και Καθολικής εκκλησίας με όλα τα προτεσταντικά δόγματα, είναι η θέση της Παναγίας στην ζωή των πιστών: 

οι Ορθόδοξοι και οι Καθολικοί, μέσα από την ιερά παράδοση της εκκλησίας, την έχουν σαν μιά μεγάλη, σχεδόν θεική, μητρική φιγούρα.

Μιά γλυκειά μητρική φιγούρα που προστατεύει (υπέρμαχος στρατηγός), κατανοεί και αποδέχεται.

Όπως όλλες οι μάννες.

Όλες οι μάννες βλέπουν αλλιώς: και η μάννα του Ρωχάμη ή του Πάσσαρη, προφανώς βλέπουν τα βλαστάρια τους  σαν αγαθά παιδάκια.

Ό,τι και να έχουν κάνει.

Η κύρια μητρική ιδιότητα είναι η αποδοχή: 

η μάννα σε δέχεται όπως και αν είσαι...κουτσός, στραβός, κακός, άθλιος, δειλός.

Ο Χριστός είναι πιό αυστηρός.

 Μάλλον πιό απρόβλεπτος: άλλοτε συγχωρεί τους πάντες -και τον εγκληματία στον σταυρό- και άλλοτε του την δίνει και αρπάζει το μαστίγιο.

Ανάλογα. 

Στους τρούλους των ναών, ως Παντοκράτωρ, είναι αυστηρός.

Και η Κόλαση δεν αστειεύεται...καραδοκεί.

Ενώ η Παναγία...είναι δεδομένη: έχει τοση μητρική καλοσύνη, που αποκλείεται να σε τιμωρήσει.

Θα στενοχωρηθεί, θα «μεσολαβήσει» -μεσίτρια- στον Υιό, αλλά, γιά  να σου ρίξει σφαλιάρα, αποκλείεται.

Κανείς δεν έχει πεί ότι τον τιμώρησε η Παναγία.

Ισως γιαυτό είναι τόσο δημοφιλής: όλοι θέλουμε αποδοχή και συγχώρεση...

...τζάμπα.

Χωρίς κόστος.

Είσαι άσωτος μιά ζωή, έχεις κάνει ό,τι αθλιότητα υπάρχει, κλέβεις, σκοτώνεις, εμπορεύεσαι πρέζα και πετάς βόμβες σε γάμους και πανηγύρια...

...η Μάννα σου είναι εκεί: η μόνη δεδομένη.

Οι συντροφισες και οι σύζυγοι,  συνήθως την έχουν κοπανήσει από νωρίς.

Δρουν με την Λογική...δεν τις αδικώ.

Οι Μαννάδες είναι μη ορθολογικές.

Πιό σοφές...ίσως.

Πάντως, μόνο αυτές,  έχουν εξασφαλισμένο Παράδεισο.

ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗΣ

Με εκνευρίζουν όσοι λένε ότι δεν χρειαζόμαστε  ήρωες. 

Εγώ χρειάζομαι ήρωες... πάντα χρειαζόμουν ήρωες: 

οι «ήρωες» δεν είναι τίποτε άλλο παρά αυτό που λέμε σήμερα -με στυλ πολιτικά ορθό-  «θετικά πρότυπα»… 

Αυθεντικές ανθρώπινες πηγές έμπνευσης.

 Πηγές έμπνευσης... αλλά και ψυχολογικά δεκανίκια.

Δεν είναι κακό πράγμα τα δεκανίκια.

Κάθε άνθρωπος , ιδίως μετα από αποτυχίες και απώλειες, χρειάζεται ένα «δεκανίκι» να σταθεί όρθιος...και , τι καλύτερο «δεκανίκι» από έναν άλλο άνθρωπο.

Έναν άλλο άνθρωπο που ίσως σε πιο δύσκολη ή σε πραγματικά δραματική θέση , κατάφερε να ξεπεράσει τις δυσκολίες.

Κάποιον που τον βλέπεις  πως τα κατάφερε να σταθεί όρθιος... να επιβιώσει, να δημιουργήσει ακόμη  και να διαπρέψει : 

κάποιο ναυαγό, στον Ειρηνικό, που επιβίωσε....

...Προφανώς ένας τέτοιος δίνει ελπίδα στον κάθε ...χέστη με φουσκωτό που, στο πρώτο αεράκι νομίζει  ότι ο πνιγμός του είναι  βέβαιος, στον Σαρωνικό.

Ξεκίνησα να διαβάζω την βιογραφία του Καραισκάκη απο τον Παπαρρηγόπουλο: καταπληκτική....όχι μόνο σαν ιστορική προσέγγιση αλλά και σαν κοινωνική και ψυχολογική: του φτιάχνει ένα εξαιρετικό πορτραίτο με μεγάλη ψυχολογική και λοιπή οξυδέρκεια.

Ένας άθλιος , νόθος, φτωχοδιάβολος, κακοποιημένος σε παιδική και πρώιμη εφηβική  ηλικία, εγκαταλειμμένος απο πατέρα και μητέρα, μεγαλωμένος άθλια σε κάτι Σαρακατσαναίους τσοπάνηδες, γίνεται αγρίμι, μικροκακοποιός, συμμορίτης, στρατιώτης  στην αυλή του Αλή Πασά, και εναλλάξ,  κλεφτης , αρματωλός, επαναστάτης, προσκυνημένος, ξεπροσκυνημένος...και, τελικά, με ένα ψυχολογικό κλικ ,κάνει προσωπική  υπέρβαση: άρρωστος στρατηγός , με φυματίωση,  τα δίνει όλα για την ελευθερία... όχι την προσωπική ,αλλά την Εθνική. 

Και θριαμβεύει σε πολύ ανώτερους στρατούς, όταν όλοι το ´χαν βάλει στα πόδια.

Φεύγω απ´ τον Παπαρρηγόπουλο και πάω στον Φωτιάδη: 

τεράστια , λογοτεχνική αλλά λεπτομερής και ακριβής βιογραφία.

Αλλά με ιδεολογικές, αριστερές, παρωπίδες: περιγραφει γεγονότα ωραία, αλλά συχνά μισά και έντονα χρωματισμένα... και ερμηνευμένα κατά την κρίση του: 

πχ περιγραφει την προεπαναστατική συνάντηση της Βοστίτσας/Αιγίου.

Λέει εκεί ότι ο Ζαίμης (πλούσιος προεστός της Αχαίας), ο Παλαιών Πατρών Γερμανός και άλλοι,  τα έβαλαν φοβισμένοι -και καλοβολεμένοι-   με τον Παπαφλέσσα που είχε έρθει να τους ξεσηκώσει, ως απεσταλμένος του Υψηλάντη.

Παραθέτει παραγράφους απο την τρίτομη ιστορία του Αμβροσίου Φρατζή, που ήταν παρών στην σύναξη.

Μένω με την εντύπωση ότι όλοι αυτοί οι παπάδες και οι προύχοντες ήταν ένα μάτσο καλοβολεμένες κότες.

Μετά λέω να βρώ αυτήν την ιστορία, να επαληθεύσω και να ελέγξω:

μπαίνω στην βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου Κρήτης «Ανέμη» και κατεβάζω το τρίτομο.

(Ας είναι καλά η Ανέμη...είναι θησαυρός!)

Πάω στις αντίστοιχες σελίδες: τα εδάφια είναι σωστά και ακριβή...αλλά λειψά : πχ οι παρόντες ήσαν απλά επιφυλλακτικοί στα λεγόμενα του Παπαφλέσσα ό οποίος, στην προσπάθειά του να τους πείσει για άμεση επανάσταση, έλεγε ένα κάρο τερατώδη ψέμματα: 

πχ ότι υπήρχαν πενήντα χιλιάδες οπλισμένοι επαναστάτες στην Πόλη έτοιμοι να σφάξουν τον Σουλτάνο, να πυρπολήσουν τον Τουρκικό στόλο, ότι η Ρωσσία ήταν έτοιμη να επιτεθεί στην Τουρκία και να βοηθήσει κλπ.

Μεγάλος παραμυθατζής ο Παπαφλέσσας....άστατος, γκομενιάρης, παρορμητικός.

Οποιοσδήποτε σώφρων άνθρωπος τον άκουγε, προφανώς θα κράταγε μικρό καλάθι σε όσα έλεγε.

Και τελικά, τί γράφει παρακάτω ο Αμβρόσιος Φραντζής? 

...γραφει ότι αυτοί  οι  «δειλοί», οι σχεδόν «τουρκοπροσκυνημένοι», έκαναν έρανο εκει στην κρυφή συγκέντρωση και έδωσαν όλοι, σημαντικά ποσά -αναφέρει πόσα έδωσε ο καθένας- για να αγοραστούν όπλα, υλικά, να γίνουν ταξίδια και επαφές κλπ.

Άρα δεν ήταν τόσο κότες.

Ούτε απέκλειαν την επανάσταση.

Άρα έγινε επιλεκτική παράθεση απο την ιστορική  πηγή  και αυθαίρετη προσωπική ερμηνεία.

Η αλήθεια είναι πολύπλοκο πράγμα και θέλει πολύ ψάξιμο.

Οι άνθρωποι επίσης είναι πολύπλοκα όντα και καλό είναι να κρίνονται προσεκτικά γιατί μεταβάλουν μυαλά και συναισθήματα, κατά συνθήκες και χρόνο....

...άρα και οι απλοικές και ιδεολογικά φορτισμένες ερμηνείες και σχηματοποιήσεις, δεν είναι τίποτε άλλο παρά μισές αλήθειες.

Μισές αλήθειες,  είναι σχεδόν ψεύτικές αλήθειες.

Το συμπέρασμα που βγάζω είναι ότι η προσωπικότητα μετράει.

Οι ήρωες μου είναι πολύπλοκα όντα...οκ...έχουν και τα στραβά τους και τα άφθονα σκοτεινά τους σημεία..  αλλά, τελικά, τα ξεπερνούν και γίνονται παράδειγμα θάρρους και ανθρωπιάς.

Τους έχω ανάγκη.

Με όλα τα στραβά τους.