Ενοχές

 ...το γεγονός πως η επιθετικότητα των συγγενών των ασθενών προς τους γιατρούς συχνά κρύβει και κουκουλώνει δικές τους ενοχές, είναι γνωστο από παλιά: παρατάνε την «γριά» ή τον «γέρο» σε μαύρα χάλια μοναξιάς και έλλειψης φροντίδας για καιρό -ακόμη και χρόνια- και όταν αυτός στραβώσει πολύ ή πάθει κάνα εγκεφαλικό, τον τρέχουν αλαφιασμένοι στο νοσοκομείο δίνοντας παράσταση συντετριμμένου ή αγωνιούντος υιού ή κόρης.

Η πλάκα είναι πως η παράσταση έχει κυρίως αυτο-ντοπαριστικό χαρακτήρα: προσπαθούν να πείσουν τον εαυτό τους πόσο καλοί γιυοί ή κόρες είναι μπροστά στον βαρειά άρρωστο γέρο.

Είναι μιά ιδιαίτερη παράσταση...ένα  μονόπρακτο ενός ηθοποιού με  ένα θεατή που είναι το ίδιο πρόσωπο: αυτός ο ίδιος.

Ένας που παίζει και ο ίδιος που βλέπει τον εαυτό του.

Εκεί είναι που συχνά βγαίνει η επιθετικότητα προς τους γιατρούς, τις νοσηλεύτριες και το νοσοκομείο. 

Καμμιά φορά και τον υπουργό.

Όλοι είναι «υπεύθυνοι» για την «κατάντια», την «ανευθυνότητα» και την «ανοργανωσιά».

Όχι πως και αυτές δεν υπάρχουν...προφανώς υπάρχουν και ίσως συχνά και κραυγαλέα.

Εδώ όμως μιλάμε για μιά ψυχοθεραπευτική κραυγή απόσεισης ευθυνών και κατασίγασης ενοχών.

Αν δεν είχες πάει ποτέ τον γέρο στον γιατρό να του ρυθμίσει την πίεση, το ζάχαρο και την χοληστερίνη, προφανώς θα πάθει κάποτε εγκεφαλικό και έμφραγμα.

Τότε όμως είναι αργά: δεν τον σώζουν ούτε δέκα καθηγητές στο ...Μασατσούσετς Τζένεραλ Χόσπιταλ... «καλέ μου γυόκα» και «υπέροχη κορούλα»...

Πέρα όμως από αυτό το γνωστό φαινόμενο της ψυχοθεραπευτικής επιθετικότητας των συγγενών προς τον γιατρό, νομίζω  αναδύεται και το φαινόμενο της επιθετικότητας του ίδιου του ασθενούς προς τον γιατρό.

Ένα φαινόμενο  το οποίο δεν έχει ακόμη περιγραφεί επαρκώς:  

ο ασθενής δεν είναι πάντα ένας φοβισμένος κακομοίρης που καλοπιάνει τον παντοδύναμο «δυνάστη και εξουσιαστή, κλειδοκράτορα της υγείας», γιατρό.

Αυτό νομίζουν  πολλοί πως ισχύει συχνά  και, ενδεχομένως, ισχύει εν μέρει.

Θα έλεγα όμως  πως γενικά ισχύει σε πολύ φοβισμένους ασθενείς με καρκίνους κλπ χρόνια και επικίνδυνα νοσήματα.

Αλλά στους υπολοιπους, τους όχι  πολύ φοβισμένους ασθενείς που παθαίνουν κάτι  οξύ, ξαφνικά, και πάνε στα επείγοντα, συχνά τους βγαίνει επιθετικότητα για δυό λόγους: 

είτε για να κάνουν ένα «στρεςς τεστ» στον γιατρό για να τον αξιολογήσουν ή και γιά να τον αναγκάσουν να ξεράσει «όλα τα μυστικά» που πιθανόν τους αποκρύπτει, είτε γιατί τους εκνευρίζει η κατάσταση αδυναμίας τους την οποία εκλαμβάνουν ως εξευτελιστική για την προσωπικότητά τους..

Το βλέπουμε σε ασθενείς που κατέχουν αξιώματα, πλούτο ή που απλά νιώθουν πολύ σπουδαίοι.

Το μήνυμα που θέλουν να περάσουν στον γιατρό είναι ότι πρέπει να σκιστεί να τους προσέξει αφού είναι VIPs.

Μην παίρνει και θάρρος ο γιατρούκος: να προσέξει καλά τι κάνει και τι λέει.

Το άλλο μήνυμα που θέλουν να εκφράσουν είναι  αυτοψυχοθεραπευτικό: προσπαθούν να πείσουν τον εαυτό τους ότι ενας τόσο σπουδαίος τύπος όπως η αφεντιά τους, δεν μπορεί να είναι σοβαρά άρρωστος.

Η ασθένεια εκτός από απειλή, είναι και ένα ναρκισσιστικό πλήγμα: σε μιά εποχή που όλοι θέλουν να δείχνουν νέοι και ωραίοι, το να είσαι άρρωστος ισοδυναμεί με το να είσαι γέρος και μη ελκυστικός.

Απαίσιο.

Χώρια η σπουδαία δουλειά και σημαντικός ρόλος που έχουν.

Δεν είναι τυχαία άτομα.

Το σύμπαν τους ανέθεσε μιά αποστολή και δεν μπορεί να τους κόψει στην μέση.

Όποιος αμφισβητεί αυτή την αποστολή, τον «παίρνει ο διάολος».

Ποτέ οι άγγελοι κακών ειδήσεων δεν ήταν συμπαθείς.

Στην αρχαιότητα τους αποκεφάλιζαν κιόλας.

Μικρά και ασήμαντα ανθρωπάκια

 Την πάτησε ο κυρ Άδωνις: αποκάλεσε τους διαδηλωτές υγειονομικούς στο Νοσοκομειο Μυτιλήνης «μικρά και ασήμαντα ανθρωπάκια» που δεν έχουν θάρρος κλπ. 

Στην Ελλάδα υπάρχει - νομίζω - μία κρυφή συμφωνία κυρίων ανάμεσα στον πολιτικό και τον ψηφοφόρο: 

εγώ θα σε ψηφίσω -και θα κάνω ότι σε πιστεύω σε ό,τι μαλακία λες-  και εσύ θα με φροντίζεις/ διορίζεις/ χαρτζιλικώνεις και κολακεύεις.

Επιδόματα, ψευτοπρονόμια και κολακείες.

«Περήφανα νιάτα και τιμημένα γηρατειά».

«Του Έλληνες ο τράχηλος ζυγόν δεν υπομένει».

Συμφωνήσαμε..,αλλά ως ίσοι , κυρ πολιτικέ.

Δεν είσαι καλύτερος από μένα.

Σε ξέρω τι λίγδης και τι λιγούρης ήσουνα.

Εγώ σε έφτιαξα και σε ψήφισα, γιατί μοιάζουμε…

…και τώρα που έγινες υπουργός, μεγαλοπιάστηκες;

Δεν σε ψήφισα γιά να γίνεις Μαριάννα Λάτση…σε ψήφισα για να εχω τον κολλητό μου σε θέση που «του περνάει».

Λάθος…

…λάθος η περιφρόνηση του συνεταίρου.

Έστω και αν λες  αλήθεια… εν όλω ή εν μέρει…

…η αλήθεια δεν λέγεται πάντα: 

τηρούνται τα προσχήματα. 

Που δεν λες αλήθεια…απλά την διαστρέφεις.

Ένας καλοζωισμένος ψευταράς πρέπει να είναι ταπεινός και να προσέχει τι λέει.

Ποτέ δεν λες την γυναίκα σου άσχημη και ας είναι κουασιμόδα.

Ούτε και αυτή λέει ότι είσαι μπάμιας και νούλα στο κρεββάτι. 

…μάλιστα,  κύριε υπουργέ! 

…elementary, Minister!

Ανν ήθελα ΔΗΜΑΡ , θα ψήφιζα Κουβέλη

 …οι επικοινωνιολόγοι της ΝΔ νομίζουν ότι οι ψηφοφόροι της είναι ένα μάτσο γεροβλάκες, χαζές θείτσες και φουσκομάγουλοι και φουσκοπορτοφόληδες μαλακοδαπίτες, σαν τα παιδιά τους. 

Λάθος.

Δεν είναι όλοι, έτσι…

…και , μάλιστα, ΠΟΛΛΟΙ  ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ  έτσι: 

είναι σκεπτόμενοι, σκληρά εργαζόμενοι νοικοκυραίοι , ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΡΧΕΣ, που παλεύουν για να προκόψουν αυτοί και τα παιδιά τους σε μια πατρίδα λειτουργική , δημοκρατική και αξιοπρεπή… 

…μιά πατρίδα που ΣΕΒΕΤΑΙ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ και που δίνει ευκαιρίες.

…δυστυχώς πολλοί από αυτούς πλέον κακογερνάνε σε μια πατρίδα που δεν τους σέβεται και τα παιδιά τους πάνε να δουλέψουν στα ξένα.

Οι φουσκομάγουλοι κολλητοί δεν ζορίζονται: παίρνουν θέσεις φιλέτα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και στας Βρυξέλλο-Ευρώπας 

Λοιπόν , για να μην μακρυγορώ: 

αν οι δεξιοί νοικοκυραίοι   ήθελαν woke ατζέντα που δεν την ψήφισε  κανείς και που μας ήρθε πακέτο από τα αφεντικά στην Αμέρικα, αν ήθελαν γονέα Α και γονέα Β και αν ήθελαν λάθρο πάνω απ´ το κεφάλι τους να τους τρομοκρατουν στα Πατήσια και στο Παγκράτι, θα ψήφιζαν ΔΗΜΑΡ.

Άμα έχεις ορίτζιναλ Φώτη Κουβέλη, τι να τον κάνεις τον Μητσοτάκη;

ένα κομμένο πόδι σε φορμόλη

 ...Η ζωή του καθενός ανθρώπου είναι ένα έργο τέχνης...είχε πει κάποτε ένας γκουρού του ιαπωνικού Ζεν.

Συγκεκριμένα, είχε πει:

«Είμαι ένας καλλιτέχνης του ζειν. Το αριστούργημά μου, είναι η ζωή μου».

Μοιάζει λίγο μεγαλομανές...αλλά νομίζω ότι έχει νόημα. 

Μια ζωή με περιεχόμενο, ομορφιά, προσφορά, θυσία, δημιουργία, είναι κάτι σαν έργο τέχνης: μια διαδικασία που παράγει κάτι με έμπνευση, ανθρωπιά και αλήθεια.

Κάτι αληθινό που υπάρχει αλλά δεν είναι φανερό.

Κάτι αφανές που  με την έμπνευση παίρνει μορφή.

Λέω όλες αυτές τις πολυλογίες γιατί μου αρέσουν τα «χάπενινγκς», τα λεγόμενα «καλλιτεχνικά δρώμενα».

Αλήθεια,  τι είναι αυτά τα δρώμενα;

Είναι γεγονότα.

...γεγονότα που ένας καλλιτέχνης  κατασκευάζει όπως  ένα γλυπτό. 

Αλλά δεν είναι γλυπτό, είναι ένα γεγονός, μιά «δράση».

Πχ κάποιος έρραψε το στόμα του μπροστά στην Βουλή  σαν  μια διαμαρτυρία εναντίον του σύγχρονου ολοκληρωτισμού και της έμμεσης λογοκρισίας.

Ο χασάπης που ήταν απόφοιτος του Μαθηματικού τμήματος του πανεπιστημίου Αθηνών  , εφτιαξε τα χαρτιά που τύλιγε τα κρέατα με το αντίγραφο του πτυχίου του επάνω, θέλοντας να διαμαρτυρηθεί για την ανεργία των μαθηματικών και την απαξίωση των πτυχίων.

Το μαλακοκράτος βέβαια, τον μήνυσε για προσβολή δημοσίου εγγράφου.

Σίγουρα το ελληνικό κράτος στερείται χιούμορ και καλλιτεχνικής ευαισθησίας.

Ωραία θα ήταν να γινόταν  μερικά δρώμενα και στην  καθημερινή  ζωή. 

Πχ πριν λίγες μέρες ένα φορτηγό έκοψε το πόδι μιας εβδομηντάχρονης που περπατούσε στον δρόμο,  γιατί στην Σαντορίνη δεν υπάρχουν πεζοδρόμια.

Οι φιλοχρήματοι σαντορινιοί χτίζουν τους μαντρότοιχους μέχρι την άσφαλτο για να κερδίσουν οικόπεδο.

Η γριά με το κομμένο πόδι τελικά πέθανε την επομένη.στην Αθήνα, όπου διακομίσθηκε. 

Το πεντάχρονο εγγόνι της  την γλίτωσε γιατί το φορτηγό πέρασε από πάνω του.

Εγώ αν ήμουν συγγενής της γριάς , θα έβαζα το κομμένο πόδι σε φορμόλη, μέσα σε μιά γυάλα, για  να συντηρηθεί επ´ άπειρον και θα το εξέθετα σε κοινή θέα , ει δυνατόν μπροστά  σε κάποιο πολιτιστικό κέντρο του Δήμου.

Για να το βλέπει ο λαός και να αναρωτιέται τι δουλειά έχει  ένα κομμένο πόδι ανάμεσα σε τόσους ευαίσθητους κουλτουριάρηδες και τοπικούς παράγοντες που διαφυλάττουν την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου.

εβραικό Πάσχα

…χρόνια προσπαθώ να καταλήξω σε μιά άποψη: 

τελικά ο Θεός είναι καλός ή κακός? 

Στην Καινή Διαθήκη είναι καλός αλλά και δίκαιος (Αγάπη εστί) .

Στην Παλαιά διαθήκη είναι εκδικητικός και σκληρός και επιβάλλει τρομερές ομαδικές  τιμωρίες - συλλογική ευθύνη- οι οποίες μοιάζουν ανάρμοστες για ολόκληρο Θεό,  δημιουργό του σύμπαντος.

Διαβάζοντας την «Έξοδο» της ΠΔ, που περιγράφει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το εβραϊκό Πάσχα, δηλαδή η γιορτή των εβραίων για την έξοδό τους από την Αίγυπτο και την απελευθέρωσή τους από το ζυγό των αιγυπτίων που τους καταπίεζαν, μένω με την εντύπωση μιας απλοϊκής ιστορίας :

Ο Θεός «θύμωσε» με το Φαραώ που καταπϊεζε τον αγαπημένο του λαό  και έφτιαξε 10 πληγές οι οποίες θα έβαζαν μυαλό στους αιγύπτιους και στον αρχηγό τους τον Φαραώ. Μάλιστα μέσω του Μωυσή ο Θεός είχε  προειδοποιήσει ο ίδιος στον Φαραώ αλλά ο Φαραώ δεν καταλάβαινε  από τέτοιες απειλές  και δεν έδωσε σημασία. 

(Λες και ο Θεός χρειαζόταν διαμεσολαβητή για να επικοινωνήσει με τον Φαραώ.)

Η 10η πληγή του Φαραώ ήταν ο Θεός να στείλει Άγγελο να σκοτώσει όλα τα πρωτότοκα παιδιά των αιγυπτίων και όχι μόνο των των ελίτ αιγυπτίων και του ίδιου του Φαραώ αλλά και των δούλων τους… ακόμα και τα πρωτότοκα ζώα που είχαν!.

Για να μην «μπερδευτεί» ο άγγελος και σκοτώσει κατά λάθος και τα παιδιά των εβραίων, ο Θεός μέσω του Μωυσή  τους διέταξε να βάλουν σημάδι έξω από το σπίτι τους με το αίμα ενός σφαγμένου αρνιού που είχαν κάνει θυσία, ώστε να γλιτώσουν τα πρωτότοκα των των εβραίων. 

Μάλιστα ο Θεός  συμβούλεψε να πάρουν  από τους αιγύπτιους αργυρά  και χρυσά σκεύη πριν αναχωρήσουν :

 τα πήραν ως λάφυρα από τους φοβισμένους αιγύπτιους οι οποίοι είχαν τρομοκρατηθεί από την 10η πληγή και τελικά ανεχώρησαν για τη γη της επαγγελίας…

Παντρεμένοι φιλόσοφοι

 Κάποιος αρχαίος σοφός είχε πεί ότι όποιος παντρευτεί καλή γυναίκα γίνεται ευτυχισμένος και όποιος παντρευτεί κακή γυναίκα γίνεται φιλόσοφος.

Προφανώς εξ ανάγκης… γιά να ερμηνεύσει την δυστυχία του αφού, όπως είναι γνωστόν, η ευτυχία δεν χρειάζεται ερμηνεία.

Της αρκεί ο ευστός της, η ευτυχής κατάσταση.

Νομίζω ότι το ρητό το είπε ο Σωκράτης που παντρεύτηκε την μέγαιρα Ξανθίππη η οποία τον έβριζε δημόσια ως ανεύθυνο και ανεπρόκοπο που φιλοσοφούσε αντί να δουλεύει.

Ο μαθητής του Πλάτων, δεν χρειάστηκε να προβληματιστεί σχετικά γιατί ήταν αδερφή και ως εκ τούτου το θέμα δεν ετέθη.

Ο Θαλής ο Μιλήσιος που ήταν και ένας εκ των επτά σοφών της Ελλάδος ζούσε με την μάννα του που τον είχε πρήξει να παντρευτεί.

Αυτός, σαν σοφός που ήταν , δεν έλεγε ούτε ναι ούτε όχι: όσο ήταν νέος έλεγε ότι δεν ήρθε ο καιρός του για παντριά .

– «Ούπω καιρός»., της  έλεγε. 

Δεν είναι ακόμη καιρός.

Όταν μεγάλωσε αρκετά , άλλαξε απάντηση:

– «Ουκέτι καιρός» της έλεγε.

Πέρασε πια ο καιρός.

Όλα αυτά τα θυμήθηκα γιατί πρίν λίγο κάθισα σε ένα καφενείο,   δίπλα σε μια γλωσσοκοπάνα που έπρηξε το ανθρωπάκι δίπλα της παίζοντας θορυβωδώς τους ρόλους της έξυπνης, της ξερόλας, της δυναμικής, της ωραίας και γενικά της καταπληκτικής. 

Κοίταξα γιά λίγο τον άτυχο: 

φαινόταν παραδομένος στην μοίρα του και δεν έμοιαζε καθόλου με φιλόσοφο. 

Η δυστυχία δεν σε κάνει πάντα, φιλόσοφο.

Δεν είχε δίκιο σε όλα, ο Σωκράτης.

οι μαύροι κύκνοι

 …επειδή έχω δεί πολλούς άσπρους κύκνους, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μαύροι κύκνοι…

…ή γκρίζοι, ή πράσινοι.

Η δική μου εμπειρία έχει μόνο  άσπρους κύκνους.

…μόνο άσπρους έχω δεί.

Λένε ότι υπάρχουν και μαύροι κύκνοι αλλά είναι σπάνιοι:  ανήκουν στην εμπειρία άλλων.

Πράσινοι κύκνοι, δεν  αναφέρονται… αλλά ποιός μπορεί να  τους αποκλείσει με απόλυτη βεβαιότητα ?

…βγάλε άκρη.

Ασυνήθιστα γεγονότα υπάρχουν.

….ακόμη και απίστευτα: κάποιοι βεβαιώνουν ότι είδαν εξωγήινους και μίλησαν μαζί τους.

Ασυνήθιστες εμπειρίες…ίσως ψευδαισθήσεις….ποιος ξέρει.

Και με τον Θεό, το ίδιο συμβαίνει: αν και πολλοί τον βεβαιώνουν…

…λίγοι  τον έχουν δεί, κυρίως μέσα απο τις «ενέργειές» του και το «Άκτιστο Φως».

Και εδώ βαδίζουμε με ολισθηρά θέματα μεταξύ πίστης και εμπειρίας.

Το πρόβλημα είναι πως στην ζωή  μας, παίζουν πολύ ρόλο όλα αυτά τα ασαφή, σπάνια και παράξενα φαινόμενα.

…συχνά καθορίζουν την ζωή μας οι μαύροι κύκνοι.

Ποντάρουμε πάντα στο γνωστό, στο συνηθισμένο και στο δοκιμασμένο : στους άσπρους κύκνους.

Είναι το πιό ασφαλές.

...τώρα…αν μας πέσει στον δρόμο μας ένας μαύρος κύκνος, δεν ξέρουμε τι να κάνουμε μαζί του.

Ατυχήσαμε.

Η Τύχη παίζει μεγάλο ρόλο στην Ζωή.

Έχει παραθυράκια προς τον Παράδεισο και την Κόλαση.

Κάποια τα ανοίγουμε ή τα κλείνουμε  εμείς , κατα βούλησιν.

Δημιουργούμε δικές μας ευκαιρίες ή παίζουμε την κληρονομιά μας στο Στοίχημα.

Έχουμε ευθύνη.

Αλλά πολλά από αυτά τα μαλακισμένα παράθυρα - που άλλα βγάζουν σε πράσινα λιβάδια και άλλα σε απόκρημνους γκρεμούς - δεν μας ακούνε: 

κάνουν του κεφαλιού τους και ανοιγοκλείνουν κατά πως θέλουν….

…ή παίρνουν εντολές από ανώτερες δυνάμεις: 

υπάκούουν μόνο στον Χρόνο και στον Θεό.

Βέβαια και ο Χρόνος είναι Θεικό δημιούργημα  αλλά έχει αποκτήσει δύναμη στον κόσμο.

…κάνει κουμάντο σε πολλά.

Η Τύχη , ο Χρόνος και ο Θεός: 

οι μαύροι κύκνοι, ο  Χρόνος  με τις καταληκτικές του προθεσμίες και ο Θεός...

…. που είναι  «πανταχού παρών» αλλά, βασικά, μακρινός, ακατανόητος και απρόβλεπτος.

Και δώστου να βολοδέρνουν τα ανθρωπάκια με τις ανασφάλειες.

Δεν υπάρχει μαγική λύση.

…η αβεβαιότητα και το άγχος του απρόβλεπτου, σκοτώνουν την ξεγνοιασιά.

Το ανθρώπινο όν είναι προγραμματισμένη μηχανή να ανησυχεί.

Οι ψυχολόγοι δυστυχώς κοστίζουν περισσότερο από τις κομμώτριες και προσφέρουν την ίδια ελλιπή υποστήριξη.

Οι πολιτικοί, ακόμη χειρότεροι: δεν εμπορεύονται μόνο φόβους αλλά και ελπίδες.

Αλλά η Τύχη, ο Χρόνος και ο Θεός δεν θέλουν διαμεσολαβητές.

…τους έχουν βαρεθεί.