4 Μαΐ 2024

Ενοχές

 ...το γεγονός πως η επιθετικότητα των συγγενών των ασθενών προς τους γιατρούς συχνά κρύβει και κουκουλώνει δικές τους ενοχές, είναι γνωστο από παλιά: παρατάνε την «γριά» ή τον «γέρο» σε μαύρα χάλια μοναξιάς και έλλειψης φροντίδας για καιρό -ακόμη και χρόνια- και όταν αυτός στραβώσει πολύ ή πάθει κάνα εγκεφαλικό, τον τρέχουν αλαφιασμένοι στο νοσοκομείο δίνοντας παράσταση συντετριμμένου ή αγωνιούντος υιού ή κόρης.

Η πλάκα είναι πως η παράσταση έχει κυρίως αυτο-ντοπαριστικό χαρακτήρα: προσπαθούν να πείσουν τον εαυτό τους πόσο καλοί γιυοί ή κόρες είναι μπροστά στον βαρειά άρρωστο γέρο.

Είναι μιά ιδιαίτερη παράσταση...ένα  μονόπρακτο ενός ηθοποιού με  ένα θεατή που είναι το ίδιο πρόσωπο: αυτός ο ίδιος.

Ένας που παίζει και ο ίδιος που βλέπει τον εαυτό του.

Εκεί είναι που συχνά βγαίνει η επιθετικότητα προς τους γιατρούς, τις νοσηλεύτριες και το νοσοκομείο. 

Καμμιά φορά και τον υπουργό.

Όλοι είναι «υπεύθυνοι» για την «κατάντια», την «ανευθυνότητα» και την «ανοργανωσιά».

Όχι πως και αυτές δεν υπάρχουν...προφανώς υπάρχουν και ίσως συχνά και κραυγαλέα.

Εδώ όμως μιλάμε για μιά ψυχοθεραπευτική κραυγή απόσεισης ευθυνών και κατασίγασης ενοχών.

Αν δεν είχες πάει ποτέ τον γέρο στον γιατρό να του ρυθμίσει την πίεση, το ζάχαρο και την χοληστερίνη, προφανώς θα πάθει κάποτε εγκεφαλικό και έμφραγμα.

Τότε όμως είναι αργά: δεν τον σώζουν ούτε δέκα καθηγητές στο ...Μασατσούσετς Τζένεραλ Χόσπιταλ... «καλέ μου γυόκα» και «υπέροχη κορούλα»...

Πέρα όμως από αυτό το γνωστό φαινόμενο της ψυχοθεραπευτικής επιθετικότητας των συγγενών προς τον γιατρό, νομίζω  αναδύεται και το φαινόμενο της επιθετικότητας του ίδιου του ασθενούς προς τον γιατρό.

Ένα φαινόμενο  το οποίο δεν έχει ακόμη περιγραφεί επαρκώς:  

ο ασθενής δεν είναι πάντα ένας φοβισμένος κακομοίρης που καλοπιάνει τον παντοδύναμο «δυνάστη και εξουσιαστή, κλειδοκράτορα της υγείας», γιατρό.

Αυτό νομίζουν  πολλοί πως ισχύει συχνά  και, ενδεχομένως, ισχύει εν μέρει.

Θα έλεγα όμως  πως γενικά ισχύει σε πολύ φοβισμένους ασθενείς με καρκίνους κλπ χρόνια και επικίνδυνα νοσήματα.

Αλλά στους υπολοιπους, τους όχι  πολύ φοβισμένους ασθενείς που παθαίνουν κάτι  οξύ, ξαφνικά, και πάνε στα επείγοντα, συχνά τους βγαίνει επιθετικότητα για δυό λόγους: 

είτε για να κάνουν ένα «στρεςς τεστ» στον γιατρό για να τον αξιολογήσουν ή και γιά να τον αναγκάσουν να ξεράσει «όλα τα μυστικά» που πιθανόν τους αποκρύπτει, είτε γιατί τους εκνευρίζει η κατάσταση αδυναμίας τους την οποία εκλαμβάνουν ως εξευτελιστική για την προσωπικότητά τους..

Το βλέπουμε σε ασθενείς που κατέχουν αξιώματα, πλούτο ή που απλά νιώθουν πολύ σπουδαίοι.

Το μήνυμα που θέλουν να περάσουν στον γιατρό είναι ότι πρέπει να σκιστεί να τους προσέξει αφού είναι VIPs.

Μην παίρνει και θάρρος ο γιατρούκος: να προσέξει καλά τι κάνει και τι λέει.

Το άλλο μήνυμα που θέλουν να εκφράσουν είναι  αυτοψυχοθεραπευτικό: προσπαθούν να πείσουν τον εαυτό τους ότι ενας τόσο σπουδαίος τύπος όπως η αφεντιά τους, δεν μπορεί να είναι σοβαρά άρρωστος.

Η ασθένεια εκτός από απειλή, είναι και ένα ναρκισσιστικό πλήγμα: σε μιά εποχή που όλοι θέλουν να δείχνουν νέοι και ωραίοι, το να είσαι άρρωστος ισοδυναμεί με το να είσαι γέρος και μη ελκυστικός.

Απαίσιο.

Χώρια η σπουδαία δουλειά και σημαντικός ρόλος που έχουν.

Δεν είναι τυχαία άτομα.

Το σύμπαν τους ανέθεσε μιά αποστολή και δεν μπορεί να τους κόψει στην μέση.

Όποιος αμφισβητεί αυτή την αποστολή, τον «παίρνει ο διάολος».

Ποτέ οι άγγελοι κακών ειδήσεων δεν ήταν συμπαθείς.

Στην αρχαιότητα τους αποκεφάλιζαν κιόλας.

Πικάσσο και Μαρί-Τερέζ

  Πάντα πίστευα ότι ο Πικάσο ήταν απατεώνας και δούλευε κοινό και κριτικούς… …πουλώντας τρέλα, τα κονόμησε χοντρά: ζωγράφισε την δεκαεπτάχρο...