ΜΙΑ ΚΑΤΣΑΡΙΔΑ ΣΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ

Με ρώτησε κάποιος γνωστός μου, πρόσφατα, αν ο κόσμος και οι άνθρωποι παλιά, ήταν καλύτεροι από σήμερα.

Στην αρχή είπα ότι ο κόσμος είναι ίδιος.

Μετά είπα ότι παλιότερα ήταν χειρότερος γενικά αλλά οι ανθρώπινες φιλικές και οικογενειακές σχέσεις ήταν καλύτερες.

Τελικά κατέληξα πως παλιά ο κόσμος ήταν πιο σκατένιος: πιο αυταρχικός, πιο καταπιεστικός.

Παλιότερα μου άρεσε να δημιουργώ ήρωες. 

Δεν εννοώ τίποτα μεγάλους ήρωες σαν τον Καραϊσκάκη, τον Ηρακλή ή τον Θησέα, αλλά μικρούς ήρωες της καθημερινής ζωής: 

ένα σκληρά εργαζόμενο οικογενειάρχη που παλεύει με τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες της φτώχειας και της ανασφάλειας,  μιά διαζευγμένη με παιδί που παλεύει σε σκατοδουλειές, ένας εργαζόμενος νεαρός που προσπαθεί να σπουδάσει, ένας γέρος που θυσιάζει μέρος της σύνταξης για τα εγγόνια του. 

Όλους αυτούς  είχα μια τάση να τους εξιδανικεύω, δηλαδή να τους βλέπω καλύτερους απ´ ό,τι πράγματι είναι. 

Να τους βλέπω σαν μικρούς ήρωες και να παραβλέπω ό,τι στραβό η αναξιοπρεπές,  κάνουν.

Είχα μια ψυχολογική ανάγκη να πιστέψω ότι οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους καλοί και πως οι δύσκολες συνθήκες επιτρέπεται  να τους εκτρέψουν -προσωρινά- σε μικρές οι μεγαλύτερες αθλιότητες.

Γι’ αυτό και μάλλον ξεπερνούσα  όλες τις μικροπρέπειες, μικρό-παγαποντιές, μικρό-απατεωνιές και άλλες κακομοιριές που έκαναν στα πλαίσια της καθημερινής ζωής. 

Είναι καθαρά ψυχολογικό το θέμα.

Η κατασκευή ηρώων είναι καλό πράγμα, αλλά κοστίζει.

Τώρα ξέμεινα από ήρωες.

Είναι πρόβλημα αυτό: μου φαίνονται όλοι γκρίζοι.

Δεν έχω να περιμένω κάτι σπέσιαλ ηρωικό: 

σαν να πηγαίνω στο αγαπημένο μου ζαχαροπλαστείο και να διαπιστώνω ότι όλα τα γλυκά έχουν πάνω κάτω την ίδια γεύση. 

Οι σκάρτοι τύποι σπάνια είναι τελειως σκάρτοι και οι ενάρετοι, σπάνιοι είναι εντελώς ενάρετοι.

Με ενοχλεί αυτός ο σχετικισμός και η ομογενοποίηση των πάντων αλλά δεν μπορώ πλέον να αυτοπαραμυθιαστώ στα γεράματα.

Προσέχω απλά για ανησυχητικά σημάδια.

Αυτά με προειδοποιούν.

Τα ανησυχητικά σημάδια στον χαρακτήρα είναι όπως οι κατσαρίδες στην κουζίνα: 

ποτέ δεν υπάρχει μόνο μία.

Η ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ Η ΣΚΕΨΗ ΠΑΝΕ ΜΑΖΙ

...οι λογοτέχνες που σήμερα θαυμαζουμε και θεωρούμε ως «κλασσικούς», στην εποχή τους ήταν εμπορικοί συγγραφείς: 

ο Σαίξπηρ ήταν ένας λαικός θεατρίνος και θεατρικός σεναριογράφος... ο Ντοστογέφσκι, ο Ντίκενς και ο Δουμάς δημοσίευαν έργα σε συνέχειες σε εφημερίδες και περιοδικά: ήταν τα σήριαλ της εποχής τους.

Προφανώς ο λαουτζικος τότε,  είχε αισθητικό κριτήριο και τα εκτιμούσε.

Ο Τσέχωφ δημοσίευε μικρά  διηγήματα σε εφημερίδες και αυτά τον έκαναν εύπορο και διασημο στα 26 του.

Ο κόσμος πάντα εκτιμούσε τις καλές ιστορίες.

Αλλά λογοτεχνία,  δεν είναι μόνο η απόλαυση μιάς ιστορίας αλλά και η απόλαυση της γλώσσας.

Η γλώσσα είναι μιά παλέτα χρωμάτων που συνδυάζονται και παράγουν αισθητικό αποτέλεσμα.

Γιατί τα λεω όλα αυτά?

Γιατί σήμερα κυριαρχει το Netflix, η εικόνα: τα σήριαλ του Νετφλιξ είναι -μερικά τουλάχιστον- ωραίες ιστορίες: η απόλαυση που παρέχουν είναι η ιστορία και η εικόνα... δεν είναι η γλώσσα.

Η απόλαυση που δίνει η έντεχνη χρησιμοποίηση της γλώσσας, υποχωρεί συνεχώς: όσο φτωχαίνει η γλώσσα, τόσο φτωχαίνει και η αισθητική απόλαυση που προσφέρει.

Και ανάποδα: όσο η αισθητική απόλαυση μειώνεται, η γλώσσα φτωχαίνει περαιτέρω.

Φαύλος κύκλος.

Τα μουγκρίσματα, με θραύσματα κακοποιημένων λέξεων, αυτών που έχει πχ η ραπ,  δεν πρόκειται να εμπλουτίσουν το σύγχρονο λογοτεχνικό εργαλείο.

Γι αυτο αυξάνεται η κίνηση, το λίκνισμα, οι μορφασμοί, οι αναστεναγμοί  και τα μουγκρητά: αναπληρώνουν το γλωσσικό έλλειμμα.

Και όσο φτωχαίνει η γλώσσα , φτωχαίνει και το μυαλό...έε?

...τυχαίο? 

Δεν νομίζω.

Το λίγο μυαλό βοηθάει τον κοσμάκη να υποφέρει την δυστυχία του και τις διάφορες εξουσίες να τον πείθουν  ότι δίκαια του κάθονται στον σβέρκο.

Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Δεν ξέρω αν ο Θεός είναι καλός ( ο Θεός αγάπη εστί), αν είναι δίκαιος (και δίκαιος και καλός δεν ταιριάζει…ο δίκαιος τιμωρεί ενώ ο καλός συγχωρεί) η αν είναι απλά αδιάφορος.

Αν έφτιαξε τον μηχανισμό και τον παράτησε.

Αν έφτιαξε ένα ρολόι - σύμπαν , το κούρντισε, και το άφησε να γυρνανε οι δείκτες κάνοντας τικ-τακ,  μέχρι να σταματήσει.

Προσωπικά πιστεύω ότι ο Θεός είναι κυκλοθυμικός: 

άλλοτε είναι πολύ καλός,  άλλοτε του την δίνει και είναι αυστηρός… και, άλλοτε, είναι απλά αδιάφορος και δεν δίνει δεκάρα για ό,τι κακό γίνεται στον κόσμο.

Η ελαφρώς αναιδής   αλλά ειλικρινής ανωτέρω εισαγωγή μου, οφείλεται σε παρατηρήσεις:

Άλλοτε βλέπω κάτι καλά ανθρωπάκια να τους πετάει  χωρίς λόγο κεραμίδια στο κεφάλι, άλλοτε βλέπω κάτι λαμόγια να  περνάνε ζάχαρη χωρίς να πληρώνουν  για τις αμαρτίες τους και,  άλλοτε, να γίνονται δράματα στον κόσμο,  φοβερά, και να μην παρεμβαίνει καθόλου.

Για να μην Τον  αδικώ  όμως κιόλας,  νομίζω ότι ο Θεός έχει μια ιδιότυπη συμπεριφορά απόδοσης δικαιοσύνης: 

την αποδίδει καθυστερημένα. 

Δηλαδή δεν είναι σαφές πότε θα στην χώσει.

Εκεί που κάθεσαι ήσυχος και ωραίος και λες «την γλίτωσα… πέρασε τόσος καιρός από τις αθλιότητες που έκανα», κάτι βρίσκει και σου αλλάζει τα φώτα.

Σαν εκείνη την  κυρία που κεράτωσε τον άντρα της, του βούτηξε και την περιουσία και, μετά, σουλατσάριζε  ευχαριστημένη με τα ακριβά αξεσουάρ της πάνω κάτω…

…ποστάροντας  φωτογραφίες από την άνετη ζωή της με το καινούργιο αμόρε.

Αλλά, παραδόξως, γέρασε γρήγορα και μισοκαράφλιασε ακόμα γρηγορότερα.

Νομίζω πως θα βλέπει τα Ποστ ο πρώην σύζυγός και θα σπάει πλάκα…θα αγαλλιάζει η  καρδούλα του.

Είναι Θεική παρέμβαση, δεν μπορεί.

Μιά Θεική,  καθυστερημένη, χιουμοριστική απόδοση δικαιοσύνης.

Η «μακρά χειρ της δικαιοσύνης του Θεού», μάλλον  είναι αυτό ακριβώς: 

σε αφήνει να χαλαρώσεις και,  μετά,  που σου την βαράει, σου ´ρχεται ταμπλάς.

Το τάιμινγκ μετράει.

ΟΙ ΤΣΑΠΑΤΣΟΥΛΗΔΕΣ

 Υπάρχουν δύο ομάδες ανθρώπων εν Ελλάδι: 

των τσαπατσούληδων και των μερακλήδων.

Η πρώτοι  παρασιτούν ή, συνήθως, απασχολούνται κάπου κάνοντας χαμηλής ποιότητας δουλειά αλλά έχοντας την αίσθηση ότι είναι ήρωες της εργασίας και μάλιστα αδικημένοι.

Οι δεύτεροι εργάζονται , σιωπούν και παράγουν, προσπαθώντας να κάνουν καλά και αξιοπρεπώς την δουλειά τους.

Επειδή οι τσαπατσούληδες είναι τα δύο τρίτα και οι μερακλήδες το ένα τρίτο του πληθυσμού, οι τσαπατσούληδες βγάζουν πάντα τσαπατσούλικες κυβερνήσεις, τσαπατσούλικες κομματικές ηγεσίες, τσαπατσούλικους συνδικαλιστές, και γενικά τσαπατσούλικη κάθε εκλεγμένη τσαπατσουλο-αρχή.

Οι τσαπατσούληδες  αλληλοαναγνωρίζονται, αλληλοσυνασπίζονται και αλληλοαναπαράγονται.

Τα τσαπατσουλοπαιδιά τους, είναι το μέλλον της χώρας.

Οι τσαπατσουλογυναίκες τους, βλέπουν Μενεγάκη, αγοράζουν ντελίβερι αλλά έχουν άψογα νύχια και κόμμωση.

Οι μερακλήδες είναι ...μερακλήδες.. αλλά  μόνο στην δουλειά.

Στην ζωή, οι μερακλήδες δεν είναι μερακλήδες: 

είναι κάτι χλωμοί, κακομοιριασμένοι και ξεθεωμένοι τύποι που κατάντησαν έτσι  από την προσπάθεια να μαζέψουν την ανακατωσούρα, τις εκκρεμότητες και τα τσαπατσουλο-προβλήματα που άφησαν πίσω τους οι τσαπατσουλέοι.

…αλλά, είπαμε: 

οι μερακλήδες είναι μόνο το ένα τρίτο.

Δεν προλαβαίνουν να διορθώσουν τα προιόντα της τσαπατσουλιάς των δύο τρίτων.

Έτσι τα προβλήματα αυξάνονται και η τσαπατσούλικη χώρα (υπηρεσία, εταιρεία, νοσοκομείο, πανεπιστήμιο) οδηγείται σε αδιέξοδο και αποσύνθεση.

ΟΙ ΝΟΙΚΟΚΥΡΑΙΟΙ ΕΠΑΙΖΑΝ ΜΠΙΡΙΜΠΑ

 

Όταν είδα τον καπνό να βγαίνει κάτω από την πόρτα, φοβήθηκα: "φωτιά!" , είπα..."έπιασε φωτιά κάτι;"

"Μπαααα...ένα τσιγάρο είναι που το ξέχασα μέσα " είπε κάποιος και όλοι ησύχασαν.

Ρε σεις πήραμε Φωτιά! Τρεχάτε!

"Ασε ρε...σταμάτα...τίποτε δεν είναι...παίζε".

Να παίξω. Μπιρίμπα. 

Μπιρίμπα και ξερό ψωμί.

Ντρεπόμουνα να ξαναρωτήσω, μην με πουν φοβιτσιάρη και υστερικό....αλλά το σπίτι θα καιγόταν... και μεις μαζί του.

Να πάρω πυροσβεστήρα? νερό? ...μόνος μου να τα βάλω με τη Φωτιά? 

Δεν ήταν καν το δικό μου σπίτι...με νοίκι ήμουν. 

Μια ζωή στο νοίκι. 

Ας την έσβηναν οι νοικοκυραίοι. 

Αλλά αυτοί ήταν μαλθακοί. Άχρηστοι.

Έβλεπαν ό,τι τους βόλευε.

Έπαιζαν μπιρίμπα, κουτσομπόλευαν ο ένας τον άλλο, έκλεβαν, γκομένιζαν.

Σκάρτοι ήτανε. 

"Να πάνε να πνιγούν" είπα μέσα μου.

"Πάω μιά βόλτα", είπα, και άρχισα να τρέχω.

ΝΕΟΙ ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ

Πάντα ζήλευα τον Κοέλο για τον συμπαντικό νόμο που ανακάλυψε σχετικά με την νομοτελειακή  εκπλήρωση των βαθύτερων επιθυμιών μας ...ότι το συμπαν συνωμοτεί κλπ

Έκανα όμως  και εγώ εξ ίσου   σημαντικές - αν  όχι σημαντικότερες- ανακαλύψεις συμπαντικών νόμων: είναι τρείς νόμοι που κάνουν καλύτερη την ζωή μας αφού διαλύουν ψευδαισθήσεις και αυξάνουν την προσαρμοστικότητα και λειτουργικότητά μας.

Πρώτος συμπαντικός νόμος :

«Η ροχάλα κάνει γκελ»

Όταν ρίχνεις μιά περιφρονητική ροχάλα σε κάποιον, δημιουργείται ένα αόρατο πεδίο πάνω  στο οποίο ανακλάται. 

Τελικά κάνει γκελ και, επιστρέφοντας  , σου βουλώνει το μάτι.

Το δεξιό ή το αριστερό.... ανάλογα την πολιτική σου τοποθέτηση .

Συμπέρασμα: σεβασμός , όχι περιφρόνηση.

Δεύτερος συμπαντικός νόμος :

«ο Έρωτας είναι ψυχοφάρμακο».

Έρωτας δεν νοείται ανάμεσα σε δυό κωλοπετσωμένους: 

ένας κωλοπετσωμένος - δηλαδή κυνικός, εγωκεντρικός και σκληρός - άνδρας ουδέποτε θα καλοτυχήσει με μιά εξ ίσου κωλοπετσωμένη γυναίκα.

Και αντιστρόφως.

Μόλις περάσουν τα πρώτα μέλια, είναι βέβαιο πως  θα σκοτωθούν στον καυγά και θα χωρίσουν με αδιαφορία, απειλές ή  κατάρες.

Ο Έρωτας ευδοκιμεί μόνο ανάμεσα σε ένα κωλοπετσωμένο και ένα αγαθιάρικο άτομο: 

το αγαθιάρικο άτομο είναι ένα άτομο καλής πίστεως που έχει την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να ζήσει σε ένα ροζ σύννεφο με ένα κωλοπετσωμένο.

Ο Έρωτας είναι το ψυχοφάρμακο που πρέπει να πάρει   γιά να συνεχίσει να το πιστεύει.

Τρίτος συμπαντικός νόμος :

«τα λαμόγια είναι προορισμένα γιά να κυβερνούν»

Κυβέρνηση αγίων δεν υπάρχει...και άν υπάρχει, δεν είναι κυβέρνηση.

Κυβέρνηση είναι μιά συμμορία πονηρών και τραμπούκων που έπεισαν τους υπόλοιπους ότι είναι καλό πράγμα να τους κάτσουν στον σβέρκο.

Οι πονηροί είναι δεδομένο ότι γνωρίζουν καλύτερα την σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης φύσης και τα ταπεινά και ζωώδη κίνητρά της που είναι ο φόβος, η απληστία, η πλεονεξία και η μωροφιλοδοξία.

Γι αυτό εξ άλλου τα λαμόγια είναι αφεντικά.

Αλλιώς, θα ήταν καντηλανάφτες.

Τα λαμόγια είναι προορισμένα από την φύση τους να κυβερνούν: 

το να κυβερνάς είναι πάντα μιά δουλειά ευχάριστη, ξεκούραστη και προσοδοφόρα, δουλειά απόλυτα ταιριαστή σε ένα λαμόγιο.

Το μόνο που πρέπει να κάνει το λαμόγιο  είναι  να βρεί  στην περιφέρειά του ικανό αριθμό από αφελείς γιά να το ψηφίσουν.

Συμπέρασμα: 

παύουμε να ξοδεύουμε ενέργεια για να πάρουν άγιοι την κυβέρνηση.

Οι άγιοι είναι losers.

Ο ΠΑΣΤΟΥΡΜΑΣ

Ήμουνα σίγουρος ότι ο φίλος μου ο Μάτζιτ , Ιορδανό -Παλαιστίνιος γιατρός, ήτανε φαν  του παστουρμά.

Όπως οι περισσότεροι Άραβες.

 Και όμως, όταν του πρότεινα  να φάμε μαζί παστουρμά -εγώ θα τον συνόδευα με  τσίπουρο και αυτός με ό,τι ήθελε- αρνήθηκε. 

Αρνήθηκε να φάει μαζί μου ενώ το ήθελε πολύ.

"Και γιατί"; τον ρώτησα.

 "Τι έπαθες και δε θέλεις"; 

"Τιμωρώ τον εαυτό μου" μου  απάντησε

Έμεινα κατάπληκτος. 

"Κάποτε, καιρό πριν πεθάνει, ο πατέρας μου, μου ζήτησε να του αγοράσω παστουρμά" μου είπε και "εγώ του αρνήθηκα για διάφορους χαζούς λόγους, κυρίως επειδή του είχε πει ο γιατρός του να τον αποφεύγει. Με παρακάλεσε επανειλλημενα και εγώ τον αγνόησα. Ήμουν πολύ αυστηρός".

 "Τελικά πέθανε και δεν έφαγε τον παστουρμά που ονειρευόταν.

 Από τότε το έχω στη συνείδησή μου και τιμωρώ τον εαυτό μου γι' αυτό.

Ορκίστηκα να μην ξαναφάω παστουρμά στην ζωή μου  έστω κι αν μου αρέσει πάρα πολύ".

"Αυτή είναι η τιμωρία μου".

Έπεσα σε σκέψεις.

Στην εποχή του άκρατου εγωκεντρισμού και  ευδαιμονισμού του δυτικού ανθρώπου, η ικανοποίηση των προσωπικών αναγκών είναι προτεραιότητα.

Οι ανάγκες των άλλων έπονται. 

Οι ανάγκες των νεκρών είναι μηδενικές.

Στην Δύση, ο νεκρός  θεωρείται ότι πέρασε στην ανυπαρξία. 

Ο Ανατολίτης είναι λιγότερο εγωκεντρικός.

Δίνει προτεραιότητα στην σχέση, κυρίως  στις φιλικές και οικογενεικές σχέσεις και η συμπεριφορά του καθορίζεται από αυτές.

Νιώθει αυτοεκτίμηση όταν είναι σωστός οικογενειάρχης και φίλος.

Η σχέση του με τους νεκρούς συγγενείς είναι ζωντανή και η παρουσία τους είναι αισθητή.

Τον κρίνουν ακόμη και οι πεθαμένοι.

Είναι σε άλλο κόσμο αλλά όχι ανύπαρκτοι.

Ο Μάτζιτ γιά να καθαρθεί απο την σκληρότητα και την γαιδουριά του απέναντι στον πατέρα του, πρέπει να κάνει αγώνα: 

θα πληρώσει με άσκηση και στέρηση.

Ο εαυτός του δεν είναι μιά ακόρεστη καταναλωτική καταβόθρα αλλά ένα ατελές ανθρώπινο ον που χρήζει συνεχούς βελτίωσης.

Μοιάζει πολύ χριστιανικό αυτό.

Ευτυχώς ο Μάτζιτ δεν έχει ιδέα πόσο πιό ορθόδοξος είναι -στην ουσία- από ένα γιαλαντζί ορθόδοξο σαν και μένα.

Δεν του είπα τίποτε.

Κρείττον το σιγάν.