η ηδύτης του μηδέν πράττειν

 

…έχει τεράστια σημασία για την  ψυχολογική και σωματική ισορροπία και υγεία, ο ελευθερος χρόνος :

με απομόνωση, σιωπή , μηδενική σκέψη και δράση.

Απλά να μην κάνεις  τίποτα… να μην σκέφτεσαι τίποτα: 

μόνο να βλέπεις, να ακούς και να μυρίζεις.

Σαν τα ζώα που ξεκουράζονται.

Ούτε κυνηγάνε συνέχεια , ούτε προετοιμάζονται συνέχεια για κυνήγι.

“This is very important ―― to take leisure time. Pace is the essence. Without stopping entirely and doing nothing at all for great periods, you're gonna lose everything... just to do nothing at all, very, very important. And how many people do this in modern society ? Very few. That's why they're all totally mad, frustrated, angry and hateful.”

―― Charles Bukowski

Αμαρτία = Αστοχία

 αμαρτία σημαίνει  αστοχία:

αμαρτία είναι η αστοχία του ανθρώπου να πετύχει αυτό για το οποίο  τον έστειλε ο Θεός στην Γη

(ο άνθρωπος να μοιάσει στον Θεό, αφού είναι πλασμένος κατ'εικόνα και ομοίωση)  ,

Να γίνει δηλαδή  Αγάπη

(δηλαδή δίκαιος, ανθρώπινος, ανιδιοτελής, αλληλέγγυος)

πόθος και πάθος στους δημοσίους υπαλλήλους

 .... Θυμάμαι πως ήμουν ένας μάλλον αφελής, εικοσιπεντάχρονος νεαρός που μόλις είχα διοριστεί σε ένα επαρχιακό νοσοκομείο, αμέσως  μετά το πανεπιστήμιο,  για να γράψω ένα χρόνο ειδικότητα παθολογία. 

Μεγαλωμένος  σε μια μικροαστική συνοικία της Αθήνας,  από μια συντηρητική οικογένεια, και αμέσως μετά φοιτητής στο πανεπιστήμιο της Αθήνας, είχα μια μάλλον ασαφή, φτωχή και απλοϊκή εικόνα του κόσμου που με περιέβαλε.

Αγχωμένος πολύ γιατί ήμουνα μόνος μου σε ένα νοσοκομείο της πλάκας να εφημερεύω για όλες τις ειδικότητες και  για όλο το νομό , χωρίς κάλυψη από ειδικούς (προ ΕΣΥ), προσπαθούσα να ανταποκριθώ  στοιχειωδώς στα περιστατικά και κυρίως να μην κάνω κάποιο σημαντικό λάθος: βασικά μόνο αυτό με ενδιέφερε .

Μόνο  αυτό, πραγματικά, με ένοιαζε :  όλα τα άλλα , για μένα, ήταν ασήμαντα .

Όχι όμως για όλους.

Εκείνο το απόγευμα που αναγκάστηκα να κατέβω στην κουζίνα για κάποιο λόγο, συνέλαβα επ´αυτοφώρω τον μάγειρα να πηδάει μια τραπεζοκόμα.

Ήταν δυο χοντρομπαλάδες μέσης ηλικίας που αγκομαχούσαν κατευχαριστημένοι. 

Παντρεμένοι και οι δυο, φυσικά.

Η έκπληξη μου ήταν μεγάλη, για το φτωχό μου μυαλό: 

η ερωτική πράξη ήταν μια δραστηριότητα που αφορούσε τους νέους. 

Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι ένας χοντρομπαλάς, μεσήλικας χάλιας και μια επίσης χοντρομπαλού, μισοκλιμακτηριακή ασχημομούρα, ήταν δυνατόν να κυριαρχούνται από τόσο έντονο πάθος.

Δεν το πολυσκέφτηκα τότε... διότι, συνήθως, ό,τι  με εκπλήσσει το βάζω στην άκρη: το αφήνω στις εκκρεμότητες για περαιτέρω σκέψη.

Έκτοτε συνάντησα και άλλα παρόμοια περιστατικά από χοντρομπαλάδες και μη χοντρομπαλάδες δημόσιους υπαλλήλους που κυριαρχούνταν από φλογερά ερωτικά πάθη.

Κατέληξα ότι ο έρωτας των δημοσίων υπαλλήλων έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά: μάλλον δεν ήταν ο έρωτας που έχει την αυθεντικότητα του βιολογικού πάθους των εφήβων...

....αλλά και δεν ήταν  ο έρωτας που έχει το υπαρξιακού τύπου πάθος και το άγχος φθοράς και θανάτου που βλέπουμε στον  γεροντοέρωτα...

Ο δημοσιοϋπαλληλικός έρωτας είναι ο έρωτας της πλήξης.

Ο δημοσιοϋπαλληλικός έρωτας ήταν  ο έρωτας του μικρομεσαίου… 

Ο έρωτας του Τσιγκουνάκου, του Ματζίρη… 

Αυτουνού που κάνει υπολογισμούς εσόδων και εξόδων.

Ο δημόσιος  υπάλληλος έχει περιορισμένο budget αλλά ισοφαρίζει με μιά ασφάλεια: ξέρει ότι ο μισθός θα πέφτει κάθε μήνα έστω  και λίγος.

Μπορεί να προβάλει τις αποδοχές του σε βάθος εικοσαετίας .

Από σήμερα και μέχρι αρκετά χρόνια, μπορεί  να λογαριάσει  ακριβώς πόσα βγάζει αυτός, πόσα η γυναίκα του και πόσα μπορεί να υπολογίζει απο τον πεθερό του: 

όλα ήταν προβλέψιμα τότε.

Λειτουργώντας μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, είναι φυσικό σε κάποια στιγμή να τα παίξει: είναι φυσικό να αναζητήσει μια ψυχολογική διέξοδο εκτόνωσης που θα δίνει το μήνυμα ότι είναι ακόμα νέος, απρόβλεπτος, αυθόρμητος αυθεντικός και ορμητικός.

Δηλαδή ζωντανός.

Όλα αυτά βέβαια συνέβαιναν πριν από την κρίση. 

Επί ΠΑΣΟΚ, ως λαός, νιώσαμε τις πιο ωραίες δημοσιοϋπαλληλικές ερωτικές συγκινήσεις στη ζωή μας.

Αναπολώ την ξεγνοιασιά του ΠΑΣΟΚ.

Θα νιώσω ότι βγήκαμε από την κρίση, μόνο  όταν δω ευτυχισμένους ερωτικά δημόσιους υπαλλήλους:

ευτυχισμένους χαρτογιακάδες που θα τρέχουν, στα διαλείμματα του μεσημεριού, σε ξενοδοχεία βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Μόνο τότε θα πειστώ ότι βγήκαμε από την κρίση.

η Ρωμαίικη παρέα

 Καμμιά φορά αναρωτιέμαι… αν αξίζει τον κόπο,  από την πλευρά του … Θεού, να διατηρήσει την ύπαρξη της ελληνικής φυλής… της φυλής  των «Ελλήνων», όπως λεγότανε πολύ παλιά -στην αρχαία εποχή- η των «Ρωμαίων»,  όπως λεγότανε στην βυζαντινή εποχή, ή  των «Ρωμιών», όπως λεγότανε στην εποχή της τουρκοκρατίας…

…την φυλή μας. 

Γιατί, ο  Θεός,  προφανώς, έχει ένα σωρό πράγματα να κάνει.

Έχει ένα σωρό πράγματα να συντηρήσει, να προστατέψει, αλλά και να αφανίσει… εάν δεν αξίζουν τον κόπο.

Ο Θεός  είναι πολυάσχολος….έχει τόσα πράγματα να φροντίσει ταυτόχρονα!…

Εγώ τον καταλαβαίνω: ως ένα  πολυάσχολο τύπο, έναν τύπο μονήρη, αυτάρκη, σοφό, δημιουργικό, μεγαλοπρεπή, σεμνό…

…αλλά στην ουσία,  ελάχιστα κατανοητό. 

Είμαστε πολύ μικροί για να τον καταλάβουμε. 

Και όμως , νομίζω πως ο Θεός, μας αγαπάει και μας δίνει ευκαιρίες. 

Έτσι νομίζω.

…αλλά, γιατί ο Θεός  να ενδιαφέρεται για τους Έλληνες; 

Τι το ιδιαίτερο έχουνε οι Έλληνες σε σχέση με τις άλλες ράτσες; 

Είναι πράγματι κάτι «εκλεκτό» , όπως νομίζουν για τον εαυτό τους, οι Εβραίοι.; 

Προφανώς,  όχι…  δε βλέπω κάτι ιδιαίτερα σπουδαίο στην ράτσα των Ελλήνων.

Ένα μόνο πράγμα μου φαίνεται κάπως σπουδαίο και, που μόνο γι’ αυτό,  αξίζει η διατήρηση της ράτσας των Ελλήνων:

 η διατήρηση της γλώσσας τους. 

Η αγράμματη γιαγιά μου , στην Κρήτη, γεννημένη με την Τουρκιά πάνω από το κεφάλι της, έλεγε τον ήλιο,  «Ήλιο».

…τον αέρα τον έλεγε «Αέρα»,  την θάλασσα την έλεγε «Θάλασσα», την γη την έλεγε «Γη», την άμπελο την έλεγε «αμπέλι» και την κατσίκα την έλεγε «Αίγα»:

όπως ακριβώς και οι αρχαίοι Έλληνες πρόγονοί της.

Και ήταν αγράμματη. 

Και όχι μόνο αγράμματη,  αλλά αναλφάβητη.

Όμως διατηρούσε ζωντανή την γλωσσική κληρονομιά της, ακέραια.

Και την μνήμη του Μεγαλέξανδρου.

Και του Χριστού και της Παναγίας.

Γιατί, αν δεν το ξέρετε, ο Μεγαλέξανδρος,  ο Χριστός και η Παναγία, ήτανε μία παρέα: 

…ναι… ήταν  μια παρέα «Ρωμαίικη» που ζει ακόμη και σήμερα.

Έτσι τους ένιωθε η γιαγιά μου.

…σαν  μια παρέα που μας παρακολουθεί από ψηλά:  άλλοτε θυμώνει μαζί μας και άλλοτε μας καμαρώνει.

Ανάλογα με τις πράξεις μας και  με τον χαρακτήρα μας.

τι είναι το έργο τέχνης

…με αφορμή την αμφιλεγόμενη παράσταση της Επιδαύρου που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων, ανακύπτει και πάλι το ερώτημα τι είναι το εργο τέχνης .

Είναι ό,τι θέλω εγώ?

Εγώ το ορίζω, ανάλογα με την εγκεφαλική ιδιοφυία ή  βλάβη μου?

Μια στιγμή! 

Αλλο πράγμα είναι  η κατάθλιψη του Σοπέν,  η ομοφυλοφιλία του Καβάφη και η παραξενιά του Τάδε και του Δείνα και άλλο η αυθεντικότητα , η ειλικρίνεια και η ουσία του καλλιτεχνικού έργου.

Η βλάβη δεν δημιουργεί, το ταλέντο δημιουργεί.

Το πώς ορίζεται το έργο Τέχνης είναι ένα πρόβλημα… ιδίως εάν προσπαθήσεις να το προσδιορίσεις θετικά. 

Μπορείς όμως να το προσδιορίσεις αρνητικά (αποφατικά), να πεις δηλαδή τι ΔΕΝ είναι ένα έργο τέχνης.

Αφού έψαξα λίγο,  εν συντομία, βρήκα τα εξής κριτήρια:

1)Το έργο Τέχνης δεν έχει χρηστική  - ωφελιμιστική αξία. 

Μια κουτάλα μαγειρέματος με ξυλόγλυπτο όμορφο χερούλι, δεν είναι έργο τέχνης είναι απλά ένα όμορφο αντικείμενο καθημερινής χρήσης.

2)Το έργο Τέχνης είναι μοναδικό , είναι προιόν έμπνευσης και συνήθως διαθέτει ομορφιά και πρωτοτυπία. 

Μπορεί να μην ακολουθεί σταθερούς κανόνες αισθητικής αλλά συγκινεί. 

Δεν είναι μαζικό βιομηχανικό προιόν. 

Ενας πίνακας του Πικάσσο είναι έργο Τέχνης. 

Μια αφίσα της Γκουέρνικα είναι απλό καταναλωτικό προιόν.

3) Το έργο Τέχνης είναι σε άμεση συνάρτηση με τον Δημιουργό του και όχι ανεξάρτητο από αυτόν. 

Είναι προιόν της ψυχής του μυαλού, της πίστης και της ηθικής του καλλιτέχνη. 

Η Γκουέρνικα ερμηνεύεται με βάση τον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο και όχι τον Πελοποννησιακό Πόλεμο. 

Ενας Θεοτοκόπουλος είναι χριστιανός ζωγράφος και όχι Βουδιστής ζωγράφος. 

Αλλά και το ηθικό ποιόν παίζει ρόλο στην αξιολόγηση του πακέτου έργο τέχνης - καλλιτέχνης:

ο Εζρα Πάουντ έγραψε ωραία ποιήματα αλλά, άν σκεφτείς ότι έβγαζε πύρινους λόγους υπέρ του Ναζισμού, σου φεύγει η όρεξη να διαβάσεις τα ποιήματά του. 

4) Ενα σωρό συμβολισμοί παίζουν ρόλο στην Τέχνη… ακόμη και ο Φιλοξενών χώρος… 

…π.χ ένας γλυπτός Σταύρός από 10000 κουτάλες μπροστά από το μνημείο των θυμάτων της πείνας στην κατοχή μπορεί να έχει κάποια καλλιτεχνική συμβολική αξία. 

Εάν όμως είναι μπροστά από τον σύλλογο Χριστιανών ….χαρμπουργερόφιλων. δίνει άλλη αίσθηση. 

Αν έχει και κόκκινα γλομπάκια που αναβοσβήνουν και λένε "ψηφίστε Ομπάμα να λιγδώσει το άντερό σας" , είναι απλά διαφημιστικό τρύκ!!

Είναι δύσκολη ιστορία, τί είναι και τί δεν είναι έργο Τέχνης. 

Ενα ξεκαρδιστικό βιβλιαράκι -δεν θυμάμαι εκδοτικό οίκο και δεν ξέρω που το έχω βάλει- έχει τίτλο" Μπρανκούζι εναντίον Ηνωμένων Πολιτειών". 

Περιγράφει την δίκη που έκανε πριν ένα αιώνα ο μοντέρνας τεχνοτροπίας, Γαλλορουμάνος γλύπτης Μπρανκούζι, εναντίον του τελωνείου των Ηνωμένων Πολιτειών. 

Ενα γλυπτό του -που ήταν αφηρημένο και έμοιαζε κάπως με φλόγα-  είχε τον τίτλο "πουλί".

Ο Μπρανκούζι το έστειλε από το Παρίσι στην Νέα Υόρκη σε μια έκθεση. 

Στο τελωνείο , οι τελωνειακοί δεν το θεώρησαν έργο τέχνης που σαν τέτοιο θα ήταν αφορολόγητο, αλλά το κατέταξαν στην κατηγορία "εργαλεία- σιδηρικά" και το φορολόγησαν. 

Εγινε δίκη όπου υπήρχαν μάρτυρες και από τις δύο πλευρές (Αμερικανικού κράτους και Μπρανκούζι), κριτικοί Τέχνης, διευθυντές Μουσείων, γλύπτες κλπ. 

Οι διάλογοι ανάμεσα στους ατυχείς δικαστές και τους συντηρητικούς ή προοδευτικούς κριτικούς τέχνης (μιλάμε για την δεκαετία του 1920...) , έχουν πολύ ενδιαφέρον και απίστευτη πλάκα. 

Τελικά δικαιώθηκε, στο νήμα, ο Μπρανκούζι...

Εγινε μεγάλος ντόρος στον τύπο γιατί ήταν πιασάρικο θέμα .

 Εβαλαν φωτογραφίες του γλυπτού- που σίγουρα δεν έμοιαζε με πουλί- και ρωτούσαν "Is this a bird?. 

Μετά την απόφαση του δικαστηρίου ξανάβαλαν τεράστιες φωτογραφίες του γλυπτού και αναφώνησαν:

 "It is really a bird!!!"

Τα εικαστικα έργα τεχνης είναι και επένδυση και τελικά  αποτιμώνται με βάση  την προσφορά και την ζήτηση.

 Η ζήτηση έχει άμεση σχέση με την φήμη του καλλιτέχνη στην αγορά Τέχνης κυρίως,  παρά στον κύκλο των πραγματικών φιλότεχνων. 

Έχουν υπερτιμηθεί απίστευτα κάποιοι τριτεύοντες καλλιτέχνες και τα έργα τους πουλιούνται σε αστρονομικές τιμές ενώ οι ίδιοι δεν ήξεραν καλα- καλά να ζωγραφίσουν. 

Π.χ ο Αντυ Γουόρχολ ήταν σχεδιαστής παπουτσιών μέχρι να τον "ανακαλύψει" και να τον προβάλλει ο Ιόλας, ένας παμπόνηρος Αιγυπτιώτης που είχε μεγάλη επιρροή ως διεθνής γκαλερίστας. 

Ενας  υπερτιμημένος ζωγράφος είναι ο Θεόφιλος που θα παρέμενε άγνωστος άν δεν τον πρόβαλε ο Τεριάντ στο Παρίσι. 

Διάβασαν τα δημοσιεύματα στο πρωτοποριακό περιοδικο τέχνης "Μινώταυρος"  όπου έγραφε ο Τεριαντ και τότε, οι ημέτεροι κουλτουριάρηδες (Ελύτης κλπ) , εντυπωσιάστηκαν και έγραψαν εκτενείς υμνητικές μονογραφίες.

Αφού τον θαύμασαν οι γκουρού των Παρισίων, έπρεπε να κάνουν το ίδιο και οι δικοί μας κουλτουριάρηδες….τι πολιτιστική αποικία είμαστε?

Η μεγαλύτερη αντίστοιχη πλάκα είχε γίνει προ ετών με τον κλαρινιτζή Αθίγγανο εκ Λιβαδειάς , Γιώργο Μάνγκα. 

Επαιζε στα πανηγύρια με λαμέ κουστούμια και χρυσές καδένες,  ανέμελος, έως ότου τον παρακολούθησε κάποιος Γάλλος δημοσιογράφος της Liberation. 

Δημοσίευσε ένα εκτενές αφιέρωμα για τον μεγάλο αυθεντικό λαικό καλλιτέχνη της Ελλάδας... και έπεσαν ξεροί οι ημέτεροι γαλλοτραφείς κουλτουριάρηδες!! 

Να γράφει η Liberation και να μην έχουμε πάρει χαμπάρι!!! 

Ντροπή!!! 

Και να τα αφιερώματα η Ελευθεροτυπία, να τα κανάλια προβολή....τά παιξε και ο ίδιος ο Γιώργος Μάγκας!

οι παρατρεχάμενοι

 …κάποτε, έκανα παρέα με ένα γερο - Πασόκο, παλιό συνδικαλιστή.

… είχε γνωρίσει σε βάθος τους κρατικούς και πολιτικούς μηχανισμούς στην Ελλάδα και μου είχε πεί κάτι καταπληκτικό: 

…ακου να δείς, μου είχε πει…νομίζεις ότι στην Ελλάδα διοικούν οι υπουργοί? 

…εντάξει, κάτι προσπαθούν να κάνουν, αλλά γενικά καταφέρνουν λίγα… γιά δύο λόγους: 

…πρώτον, όλος ο μηχανισμός του κράτους , οι μόνιμοι δημόσιοι υπάλληλοι δηλαδή, έχουν αποδυναμωθεί .

Έχουν σχεδόν ευνουχισθεί απο σοβαρές αρμοδιότητες.

Δεν παίρνουν αποφάσεις… απλά διεκπεραιώνουν υποθέσεις.

Τσαλαβουτάνε μέσα σε μιά πολύπλοκη νομοθεσία,  προσπαθώντας να φυλάξουν τον κώλο τους και να μην εκτεθούν απο τις αυθαιρεσίες των πολιτικών τους προισταμένων.

Και ο δεύτερος λόγος ? τον είχα ρωτήσει.

«Ο δευτερος λόγος πολιτικής αδυναμίας είναι τα στελέχη που διορίζουν οι ίδιοι».

Οι άνθρωποι του κομματικού σωλήνα, οι κομματάρχες, οι άνθρωποι του προσωπικού τους μηχανισμού, αυτοί που τους στήριξαν.

Οι περισσότεροι απο αυτούς τους παρατρεχάμενους είναι ανεπάγγελτοι.

Προσπαθούν να βολευτουν σε κατώτερες πολιτικές θέσεις.

Και δεν είναι λίγοι.

Είναι δέκα χιλιάδες, όλοι μαζί, στα δύο κόμματα . ( εννοούσε ΝΔ και ΠΑΣΟΚ).

Όλοι αυτοί, μετά κάθε εκλογή  , σφάζονται μεταξύ τους για μιά θεσούλα.

Είναι σκληρός ο ανταγωνισμός, κυρίως εσωκομματικά.

Βγαίνουν μαχαίρια για μια ψωροθέση με σύμβαση 1-2 ετών,  που τάχα «υπόσχεται πολλά».

Αυτοί διοικούν , στην ουσία…αυτοσχεδιάζοντας, χωρίς γνώση και κρίση πάνω στο αντικείμενο που ανέλαβαν.

Όταν τα κάνουν θάλασσα -γιατί συνήθως έτσι γίνεται- οι υπουργοί τους αντικαθιστούν  με άλλους απο την δεξαμενή των δέκα χιλιάδων.

«Και ποιό είναι το κίνητρο συνήθως? 

…το κέρδος? το βόλεμα? 

…η απελπισία που δεν έχουν μόνιμη, καλή δουλειά?», τον είχα ρωτήσει.

Κάθησε και σκέφτηκε λίγο.

Σαν αν μην είχε έτοιμη απάντηση.

Τελικά μου είπε το εξής:

«άκου να δείς», μου είπε, «το κυριότερο κίνητρο νομίζω ότι είναι η μωροφιλοδοξία της εξουσίας. Να νιώσουν σημαντικοί έστω και για λίγο. Είναι απαραίτητο συναίσθημα σε άτομα χαμηλής αυτοεκτίμησης»

εγώ να ´μαι καλά και ας καεί το σύμπαν

 Μου την δίνουν όσοι προσωποποιούν κάθε πρόβλημα. 

Είναι καλό κριτήριο να δείς πόσο εγωκεντρικός είναι κάποιος.

Λες πχ «η μόλυνση της ατμόσφαιραςστην Αθήνα βαίνει χειροτερεύει συνεχώς» και σου λέει : «στην Βαρυμπόμπη που μένω ο αέρας είναι  θαυμάσιος». 

Λες : «ο κορωνοιός ξεπάτωσε την οικονομία και θέριεψε την ανεργία» και σου απαντάει: «είμαι δημόσιος υπάλληλος και έχω μονιμότητα». 

….είναι αυστηρά αυτοαναφορικοί…όλα αναφέρονται στον υπέροχο και σημαντικό εαυτό τους.

Είναι οι χειρότεροι εραστές: έχουν μόνο απαιτήσεις.

Είναι οι πιο εκνευριστικοί   συνεργάτες, εργοδότες και πρώην σύζυγοι: 

ό,τι πιάσουν στην χούφτα τους δεν το αφήνουν με τίποτε. 

Χούφτες - Τανάλιες και μυαλό- τσιμέντο.

…δεν αξίζει να συζητάς πολύ , μαζί τους…φυσικά και δεν αλλάζουν άποψη παρά μόνο εάν πεισθούν ότι τους συμφέρει. 

….όταν μου λένε με ύφος διάφορες παπαριές, απλά κουνάω  το κεφάλι μου με δυσερμήνευτες κινήσεις . 

Συνήθως έτσι, γλυτώνω.