μιά ζωή κατσικοκλέφτες

 ...πόσο ανόητοι, ανώριμοι, μαλακοξερόλες είμασταν στα νιάτα μας?

Πόσες ηλίθιες βεβαιότητες, πόσες απλοικότητες, πόσες ιδεολογικοποιημένες ανασφάλειες, είχαμε?

Μού τα λεγε ο πατέρας μου...αλλά που να ακούσω?

Τα ήξερε όλα το μαλακισμένο.

Αλλά... είχα και τα ελαφρυντικά μου: 

ήταν ένας μορφωμένος, αρχιεγωίσταρος και αυταρχικός ξερόλας  που ήταν αδύνατον να μην του πας κόντρα αν ήθελες να έχεις λίγο αυτοσεβασμό.

Όμως τώρα που γερνάω, θυμάμαι και συμφωνώ με διάφορα που μου έλεγε τότε και με θύμωναν: κατσαπλιάδες και κατσικοκλέφτες είμαστε ρε...σε μεγάλο ποσοστό....δυο χιλιάδες χρόνια δούλοι.

Από γραικύλοι στην Ρωμαιοκρατία, κακομοιριασμένη εθνική μειονότητα στο Βυζάντιο, γκιαούρηδες ραγιάδες στην Τουρκοκρατία και πάει λέγοντας.

Και με Βαλκάνιους γείτονες, τρισχειρότερους κατσικοκλέφτες. 

Που να πάρουμε παράδειγμα και έμπνευση?

Πουθενά.

Εχουμε αλλάξει και πεντέξι ονόματα. 

Έλληνες, Ρωμαίοι, Ρωμιοί, Γραικοί, και ξαναμανά Έλληνες.

Και οι ηγέτες μας? οι ελίτ? 

...τζουτζέδες των ξένων.

Καραγκιοζάκια.

Τα άκουγα και θύμωνα.  «Μιλάμε την ίδια γλώσσα, έχουμε κοινές λαικές συνήθειες και παραδόσεις, ταφικά έθιμα, μουσικούς και αρχιτεκτονικούς ρυθμούς. 

Κάτι έμεινε, κάτι αξίζουμε. Τα είπε και η γενιά του τριάντα», έλεγα.

Τώρα  βλέπω καλύτερα.

Και την κακομοιριά βλέπω περισσότερη και ανθεκτική και τη γενιά του τριάντα να έχει χάσει πολλή από την λάμψη της. 

Θαυμαστές του Παρισιού και του Λονδίνου, επαρχιωτάκια που κατάπιναν αμάσητη κάθε ηλίθια πρωτοπορία.

Και δοσ´ του «κυβιστικές» Ύδρες με τριγωνάκια και τετραγωνάκια, και δόστου «αφαίρεση» και «αυτόματη γραφή».

Μόνο λίγοι αντιστάθηκαν...π.χ ο Κόντογλου, ο Παπαδιαμάντης.

Και μπήκαμε και στας Ευρώπας... αλλά και πάλι κατσικοκλέφτες παραμείναμε: 

απλά αρπάξαμε ολόκληρα κοπάδια.

η δολοφονία του ευεργέτη είναι πατροκτονία

 Διάβασα πολλές αυτοβιογραφίες επιστημόνων και καλλιτεχνών. 

Γραμμένες  δεκαετίες ή και αιώνες, πρίν. 

Σχεδόν όλοι είχαν σεβασμό προς τους δασκάλους τους. 

Ευγνωμοσύνη. 

Ο δάσκαλος ήταν σχεδόν ιερό πρόσωπο, μυθικό.

Σήμερα θεωρείται επαναστατικό να χέζεις τους δασκάλους σου: πρώτα κλέβεις ό,τι μπορείς χωρίς να εμβαθύνεις και, μετά,  τον φτύνεις  αναίσχυντα.

Πατροκτονία.

Ο μόνος τρόπος να απελευθερωθείς από την ηθική υποχρέωση είναι να σκοτώσεις τον ευεργέτη σου.

Πρώτα «σκοτώνεις» / απαξιώνεις/ συκοφαντείς / καρφώνεις/ κερατώνεις. 

Τόσο κοινό που είναι  αποδεκτό.

Ο αρχιτέκτονας- μουσικός Ιάννης Ξενάκης , μαθητής του περίφημου Λέ Κορμπυζιέ, πήδαγε την γυναίκα του και μετά επαίρετο γι αυτό.

Σκοτώνεις  και φουσκώνεις.

Μετά κομπάζεις ότι είσαι αυτοδίδακτος.

Μόνος σου ανακάλυψες την Αμερική.

Μέχρι να υποστείς τα ίδια από τους ευνοούμενούς σου.

το άγχος προ του γήρατος

 ...δεν μπορώ να καταλάβω γιατί κάποιοι παλιοί γνωστοί που με πήραν  τηλέφωνο μετά από ...τριάντα χρόνια να μου ευχηθούν στην ασήμαντη και άγνωστη γιορτή μου του «Πλάτωνος μάρτυρος», είχαν τόσο άγχος.

Οι ζωές τους μοιάζουν αρκετά τακτοποιημένες.

Και οικονομικά και κοινωνικά επιτυχημένες.

Αλλά, ...άγχος: γρήγορη ομιλία, συμπυκνωμένη αυτοπαρουσίαση ζωής, επιτεύγματα παιδιών (που τώρα είναι μαντραχαλάδες στα 30 που παλεύουν με καριέρες, οικογένειες και μεταπτυχιακά).

Αγχος...αδικαιολόγητο, νομίζω.

Πήγαινα να πω, δειλά, εντάξει ρε παιδιά...κουλάρετε....δεν δίνετε εξετάσεις.

Εξ άλλου σχεδόν όλων των ειδών τα επιτεύγματα, είναι παροδικά: οι επαγγελματικές και ερωτικές καριέρες, ιδιαίτερα.

Γενικά δείχνω ένα ειλικρινή  θαυμασμό στα επιτεύγματα που μου περιγράφουν, ειδικά όταν αφορούν τα παιδιά.

....πραγματικά χαίρομαι όταν προοδεύουν οι νέοι.

Πρέπει και αυτοί να κάνουν τον κύκλο τους.

Εξ άλλου, ωριμάζοντας, θα έχουν χρόνο να σκεφτούν -και να ξανασκεφτούν- τις τρέχουσες κοινωνικές αξίες μέχρι αυτές να αναθεωρηθούν, δημιουργώντας την αναπόφευκτη αίσθηση ματαιότητας που καταλαμβάνει τις μεγαλύτερες ηλικίες.

Γενικά νομίζω ότι η βιολογική φθορά  δημιουργεί πολύ άγχος: 

οι ερωτικές επιτυχίες με βαρυεστημένες συναδέλφους, τα συμπληρώματα διατροφής και οι διορισμοί σε ανώτερες θέσεις στον δημόσιο τομέα όταν αλλάζει η κυβέρνηση, προσφέρουν μόνο πρόσκαιρη ανακούφιση. 

:)

Ψυχραιμία.

η τραγωδία των διακεκριμένων

 

Στην Ελλάδα είναι απαίσιο να διακριθείς σε κάτι.

Πρέπει να γλυτώσεις από τις συκοφαντίες του κάθε ζηλόφθονου και τους επαίνους του κάθε ηλίθιου.

έλλειψη εναισθησίας και απενοχοποίηση: ένας μηχανισμός για να μην σε βασανίζουν οι μικροαθλιότητές σου

 Τι είναι η εναισθησία;

«Ο όρος “εναισθησία” χρησιμοποιείται για να περιγράψει την επίγνωση της ύπαρξης της ψυχικής νόσου. 

Με άλλα λόγια, η εναισθησία σχετίζεται με το πώς ένας ασθενής αντιλαμβάνεται τη φύση και τις αιτίες της ασθένειάς του, όπως επίσης και τα συμπτώματα που σχετίζονται με την ασθένεια αυτή. 

Η έλλειψη εναισθησίας θεωρείται ότι είναι σύνηθες φαινόμενο στην πλειοψηφία των ασθενών με ψυχωσικές διαταραχές, με αποτέλεσμα να έχει γίνει πλέον αποδεκτό ότι ασθενείς με ψύχωση δεν έχουν πλήρη αντίληψη της διαταραχής και των συμπτωμάτων της».

Εκτός απο το ψυχικά διαταραγμένο άτομο που δεν έχει εναισθησία -δηλαδή δεν καταλαβαίνει ότι έχει πρόβλημα και πιό είναι αυτό- εναισθησία μπορεί να λείπει και από μιά ομάδα ή από ένα λαό: 

υπάρχουν λαοί που έχουν στρεβλή άποψη για τον εαυτό τους ( πχ Περιούσιος Λαός), για το παρελθόν τους (μεγαλομανία για παρελθόντα κατορθώματα), ή που κάνουν διαστρέβλωση γεγονότων για κοινωνική ή ψυχολογική αποφόρτιση:

πχ από ένα γεγονός μιάς περιορισμένης εξέγερσης εφευρίσκεις ένα Μύθο καθολικής εξέγερσης για να αποκαθαρθείς απο τις ενοχές σου που,  επί Χούντας, ως λαός, ως άτομα και ως ελίτ, επί έξι χρόνια καθόσουν σαν κότα και έπαιρνες θέσεις σαν καθηγητής, δικαστής ή εργολήπτης δημοσίων έργων.

…ή απλά ήσουν βολεμένος ιδιώτης και έκανες «πανωσήκωμα» τριώροφο στο οικόπεδάκι σου.

Και με μένα συμβαίνει κάτι ανάλογο…αλλά δεν το ομολογώ ούτε στον εαυτούλη μου.

…και εγώ σκατιάρης είμαι αλλά παίζω τον ευγενή και ασυμβίβαστο επαναστάτη.

…φυσικά και έχω ζηλοφθονία προς τους «προνομιούχους», τους «βολεμένους» και τους «επιτυχημένους» : 

το κοινωνικό μίσος μου δίνει ενέργεια και με κάνει να νιώθω επίφοβος και δυνατός.

Είναι υπέροχο να σε τρέμουν οι μικροαστοί.

Βέβαια, το κοινωνικό μου μίσος, οφείλεται λιγότερο σε πραγματικό μίσος για το κράτος, τους μικροαστούς και τους καπιταλιστές  και περισσότερο σε χαμηλή αυτοεκτίμηση: 

προφανώς με πονάει λιγότερο να θυμώσω με κάποιον άλλο παρά με τον εαυτό μου.

Ο Κακός Άλλος είναι το άλλοθί μου…

….αλλά δεν το ομολογώ αυτό.

…απλά, σπάω βιτρίνες.

Καλός και ο Επίκτητος… αλλά με μέτρο. 🙂

…διαπιστώνω ότι στην Αμέρικα η φιλοσοφία του στωικισμού είναι πολύ της μόδας και μου κάνει πάρα πολύ μεγάλη εντύπωση πως οι αμερικάνοι, που είναι εξαιρετικά πρακτικοί άνθρωποι προσανατολισμένοι στην ύλη, το ‘χουνε ρίξει στην φιλοσοφία του στωικισμού.

…η οποία φιλοσοφία δεν είναι μιά φιλοσοφία υλιστική… δεν δίνει μεγάλη σημασία στα υλικά πράγματα…στο τι  κατέχει κάποιος.

Ο ιδανικός άνθρωπος  κατά τους στωικούς, είναι ολιγαρκής, ήρεμος, ανθεκτικός στις κακουχίες και εξωτερικές αλλαγές  και αρκείται σε μια αυτοδύναμη λιτότητα.

Βλέπω συνεχώς διάφορα αποφθέγματα του Επίκτητου, του Σενέκα  και του Μάρκου Αυρήλιου, γνωστών πρωτοπαλήκαρων του Στωικισμού… οι οποίοι συνιστούν ένα ψύχραιμο φιλοσοφημένο βίο, ένα πρότυπο ανθρώπου που δεν προσπαθεί να αλλάξει τον κόσμο αλλά να κάνει ανθεκτικότερο τον εαυτό του.

Έλα κλασσικό γνωμικό του Επίκτητου είναι το ότι δεν έχουν σημασία τα πράγματα καθ´ εαυτά αλλά «ο τρόπος που βλέπουμε εμείς τα πράγματα».

Ταράττει τους ανθρώπους ου τα πράγματα, αλλά τα περί των πραγμάτων δόγματα.

(Οι άνθρωποι ταράζονται όχι απ’ αυτά που συμβαίνουν, αλλά από την άποψή τους γι’ αυτά που συμβαίνουν).

Άρα η πραγματικότητα κατά τον Επίκτητο,  έχει μικρή σημασία…

….η τουλάχιστον σαφώς μικρότερη , από την άποψη που έχουμε εμείς για την πραγματικότητα. 

Αυτό το γνωμικό έχει γίνει και πολύ δημοφιλές μεταξύ των ψυχιάτρων και ψυχολόγων οι οποίοι ασχολούνται την γνωσιακή ψυχοθεραπεία η οποία μελετά ακριβώς αυτό:

την άποψη  που έχουμε εμείς γιά τον εαυτό μας σε σχέση με τους άλλους και την κοινωνία.

….πχ δεν έχει τόση σημασία αν είσαι άσχημος και χοντρός και δεν βρίσκεις ερωτικό ταίρι όσο έχει σημασία πως βλέπεις εσύ τον εαυτό σου και πως τον τοποθετείς στον ερωτικό ανταγωνισμό με ρεαλιστικές προσδοκίες. ( πχ δεν είναι ρεαλιστικό να ονειρεύομαι την Μόνικα Μπελούτσι αλλά την γειτόνισσά μου την Ρούλα).

Έχει υποστηριχθεί ότι ο στωικισμός ταιριάζει με το χριστιανισμό στο ότι και οι δύο δεν προσπαθούν να αλλάξουν την κοινωνία  αλλά να αλλάξουν τον εσωτερικό κόσμο… δηλαδή τον ψυχισμό και την νοοτροπία εκάστου ατόμου.

Είναι ένας αγώνας «πρός τα μέσα»: 

αγώνας μιας εσωτερικής ατομικής βελτίωσης  και όχι ένας «αγώνας προς τα έξω»…

…όχι ένας εξωτερικός αγώνας που θα γκρεμίσει τον καπιταλισμό…η που θα αλλάξει το πολιτικό σύστημα ή θα επιβάλλει μια κοινωνία με ιδανικούς νόμους.

Ίσως οι καπιταλιστές των ΗΠΑ να αποφάσισαν ότι είναι βολικό για αυτούς θα επικρατήσει ο στωικισμός εκ νέου διότι έτσι δεν θα αμφισβητηθεί η μονοκρατορία τους.

Δεν ξέρω. 

Αυτό που ξέρω είναι ότι ο Επίκτητος  ήταν δούλος που απελευθερώθηκε και έγινε φιλόσοφος με γενικότερη κοινωνική εκτίμηση - άρα τα κονόμησε και καλοπερνούσε- ότι ο ο Σενέκας ήταν Ρωμαίος  πολιτικός και δευτερευόντως φιλόσοφος - άρα  βουτηγμένος μέσα στη βρώμα της αυτοκρατορικής Ρώμης - και ότι ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας που φιλοσοφούσε (άρα εξουσιαστής που έκανε τον κουλτουριάρη).

Για όλους αυτούς ήταν βολικός ο στωικισμός… όπως και για τους καπιταλιστές των ΗΠΑ.

Εγώ συμφωνώ με την φιλοσοφία του στωικισμού… με μέτρο.

…οκ και εγώ Χριστιανός και στωικός είμαι αλλά έως ένα βαθμό:

πχ όταν  η  κυβέρνηση με κοροϊδεύει, με υπερφορολογεί ή μου πιάνει τον κώλο και όταν διάφοροι τενεκέδες ξεγάνωτοι μου πατάνε τον κάλο,  τότε ξεχνάω τον πολύ στωικισμό και χριστιανισμό και τους ταράζω στις κλωτσιές.

Καλός και ο Χριστός και ο Επίκτητος… αλλά και τα πολλά παραμυθιάσματα με ενοχλούν.

Θέλω να ποτίζω τον βασιλικό τελετουργικά

 ..τηλεόραση δεν έχω, βλέπω όμως δέκα δευτερόλεπτα κάθε μέρα όταν πάω για καφέ στο κυλικείο του νοσοκομείου.

Ρίχνω μια ματιά επίτηδες για να μου προκληθεί εμετική διάθεση και να μην αγοράσω τυρόπιττα.

Πρωταθλητές στην πρόκληση εμέτου είναι κάτι πουτανόφατσες -αρσενικές , θηλυκές και ...ενδιάμεσες- που σχολιάζουν ή παίζουν στα σήριαλ , τα μπιγκ μπράδερ και τις λοιπές αθλιότητες.

Στα 2 δευτερόλεφτα με πιάνει  ναυτία.

Αυτιάς, Παπαδάκης και κατι άλλοι που ξεχνάω τα ονόματά τους,  έχουν επίσης  τέλειο αποτέλεσμα: μου κόβεται μαχαίρι η όρεξη αλλα μου ανεβαίνει η πίεση.

Φυσικά δεν κάθομαι να ακούσω τι μαλακίες λένε αφού ξέρω από πριν: 

ηλίθια κλισέ που θέλει να ακούσει ο κοσμάκης ή  ποιήματα που πήραν σε απευθείας γραμμή από κόμμα ή κυβέρνηση.

Βραχυπρόθεσμα μου κάνουν καλό γιατί γλυτώνω καμμιά πεντακοσάρα θερμίδες, μακροπρόθεσμα όμως  ίσως με βλάπτουν γιατί μου απορρυθμίζουν την πίεση και μου τσιγκλάνε σε κατάθλιψη.

Τους εκδικούμαι βέβαια με την εμφανή αδιαφορία μου αλλά και την έκφραση αηδίας που αμέσως επιτυγχάνω αστραπιαία και ξεκάθαρα.

Αν παρω επιπλέον  κιλά, μπορεί να αρχίσω να βλέπω τις πουτανόφατσες που τσακώνονται και αλληλοκερατώνονται .

…Αυτιά και Παπαδάκη ποτέ.

Όταν ήμουν πιο νέος, πίστευα ότι με τα γεράματα θα γίνομαι πιό ανθεκτικός στις κακουχίες και στις ασχήμιες της  ζωής: 

…έλεγα… «ε, τότε θα έχω δεί τόσα….  θα αντέχω περισσότερο…»

«…θα γίνω λιγότερο ευαίσθητος και λιγότερο συναισθηματικός».

Η αλήθεια είναι διαφορετική : έγινα πιό κυνικός μεν, αλλά και πιό συναισθηματικός και ευαίσθητος.

…διότι , τελικά, οι κυνικοί, καταβάθος είναι απογοητευμένοι πρώην ευαίσθητοι που έφαγαν εκπαιδευτικές καρπαζιές.

Γιατί τα λεω όλα αυτά?

Γιατί δεν αντέχω άλλο να ακούω για ιστορίες ανθρώπινης αθλιότητας.

Φόνοι , βιασμοί, εκμετάλλευση, συκοφαντίες, διαβολές, μηχανορραφίες…

…. από πολιτικούς, δημοσιογράφους, παπάδες, κατασκόπους κακοποιούς….

…από αθλίους.

Δεν θέλω, δεν μπορώ, δεν αντέχω.

Γι αυτό δεν έχω τηλεόραση και ραδιόφωνο.

Και εφημερίδες, τέρμα.

Να μην βλέπω, να μην ακούω και να μην σκέφτομαι.

Θα γίνω ένας χαζός γέρος με άδειο βλέμμα.

Απλά θα ποτίζω πέντε γλάστρες με βασιλικό και δυόσμο.

Τελετουργικά.