...πόσο ανόητοι, ανώριμοι, μαλακοξερόλες είμασταν στα νιάτα μας?
Πόσες ηλίθιες βεβαιότητες, πόσες απλοικότητες, πόσες ιδεολογικοποιημένες ανασφάλειες, είχαμε?
Μού τα λεγε ο πατέρας μου...αλλά που να ακούσω?
Τα ήξερε όλα το μαλακισμένο.
Αλλά... είχα και τα ελαφρυντικά μου:
ήταν ένας μορφωμένος, αρχιεγωίσταρος και αυταρχικός ξερόλας που ήταν αδύνατον να μην του πας κόντρα αν ήθελες να έχεις λίγο αυτοσεβασμό.
Όμως τώρα που γερνάω, θυμάμαι και συμφωνώ με διάφορα που μου έλεγε τότε και με θύμωναν: κατσαπλιάδες και κατσικοκλέφτες είμαστε ρε...σε μεγάλο ποσοστό....δυο χιλιάδες χρόνια δούλοι.
Από γραικύλοι στην Ρωμαιοκρατία, κακομοιριασμένη εθνική μειονότητα στο Βυζάντιο, γκιαούρηδες ραγιάδες στην Τουρκοκρατία και πάει λέγοντας.
Και με Βαλκάνιους γείτονες, τρισχειρότερους κατσικοκλέφτες.
Που να πάρουμε παράδειγμα και έμπνευση?
Πουθενά.
Εχουμε αλλάξει και πεντέξι ονόματα.
Έλληνες, Ρωμαίοι, Ρωμιοί, Γραικοί, και ξαναμανά Έλληνες.
Και οι ηγέτες μας? οι ελίτ?
...τζουτζέδες των ξένων.
Καραγκιοζάκια.
Τα άκουγα και θύμωνα. «Μιλάμε την ίδια γλώσσα, έχουμε κοινές λαικές συνήθειες και παραδόσεις, ταφικά έθιμα, μουσικούς και αρχιτεκτονικούς ρυθμούς.
Κάτι έμεινε, κάτι αξίζουμε. Τα είπε και η γενιά του τριάντα», έλεγα.
Τώρα βλέπω καλύτερα.
Και την κακομοιριά βλέπω περισσότερη και ανθεκτική και τη γενιά του τριάντα να έχει χάσει πολλή από την λάμψη της.
Θαυμαστές του Παρισιού και του Λονδίνου, επαρχιωτάκια που κατάπιναν αμάσητη κάθε ηλίθια πρωτοπορία.
Και δοσ´ του «κυβιστικές» Ύδρες με τριγωνάκια και τετραγωνάκια, και δόστου «αφαίρεση» και «αυτόματη γραφή».
Μόνο λίγοι αντιστάθηκαν...π.χ ο Κόντογλου, ο Παπαδιαμάντης.
Και μπήκαμε και στας Ευρώπας... αλλά και πάλι κατσικοκλέφτες παραμείναμε:
απλά αρπάξαμε ολόκληρα κοπάδια.
