Η ΦΑΤΣΑ ΜΙΛΑΕΙ

 Τελικά μετάνιωσα που στα νιάτα μου ήμουν καλός μαθητής. 

Τι κατάλαβα που ήμουν καλός μαθητής; 

Απλά έχασα ένα σωρό ώρες, μέρες, μήνες και χρόνια, για να μάθω 10 πράγματα από τα οποία τα εννιά ήταν άχρηστα. 

Δεν έχασα όμως μόνο αυτό: έχασα την αξιοπρέπεια μου. 

Το να είσαι καλός μαθητής σημαίνει ότι είσαι αναξιοπρεπής: 

κάθεσαι και υπακούς σαν μαλάκας τον κάθε ηλίθιο δάσκαλο που νομίζει ότι έχει αρκετή εξουσία πάνω σου ώστε να σου επιβάλει ένα κάρο μαλακίες.

Ο κακός μαθητής - και ιδιαίτερα ο αντιδραστικός μαθητής- έχει περισσότερη αξιοπρέπεια. 

Αμφισβητεί την αυθεντία και την εξουσία του δασκάλου που συνήθως είναι ένας φοβισμένος μισθοδίαιτος υπαλληλάκος.

Αυτή η έμπρακτη αμφισβήτηση είναι στην ουσία της μια επαναστατική πράξη: είναι μια διακήρυξη δικαιωμάτων, ελευθερίας και αυτόνομης σκέψης.

Όλα αυτά τα επαναστατικά και βαθυστόχαστα τα σκέφτηκα βλέποντας τη φωτογραφία του Μόσιαλου: 

είμαι σίγουρος ότι ήταν ένας καλός μαθητής. 

Γιατί ο Μόσιαλος έχει μία φάτσα καλοθρεμμένου αριστούχου μπούλη που δεν αμφισβήτησε ποτέ κανένα πρόσωπο εξουσίας.

Προφανώς δεν ήταν μόνο καλός μαθητής αλλά και ο επιμελητής και ο απουσιολόγος. 

Σίγουρα μάζευε όλες τις κιμωλίες που πέταγε  ο δάσκαλος δεξιά και αριστερά. 

Τα τετράδια του ήτανε πάντα τακτοποιημένα και καλογραμμένα λες και ήτανε λογιστικοί φάκελοι.

Σκασιαρχείο αποκλείεται να έκανε, ακόμα και αν του το ζήταγε η πιο ωραία της τάξης ώστε να πάνε μαζί σινεμά.

Ο καλός μαθητής δεν παθαίνει  μόνο εγκεφαλική ατροφία αλλά παραμορφώνεται και η φάτσα του: 

η φάτσα των παιδιών, που έχει πάντα μια φρεσκάδα και μια αθωότητα, στην συνέχεια αλλάζει.

….όταν η ζωή προχωρήσει, στην φάτσα αποτυπώνονται όλες οι κακοποιήσεις και οι θρίαμβοι της ζωής.

Μετά τα τριάντα, είσαι υπεύθυνος για την φάτσα σου, έχουν πει.

Ο ευνουχισμός της προσωπικότητας που επιτυγχάνεται στο σχολείο και τις παρατεταμένες σπουδές , διαμορφώνει την φάτσα κατάλληλα όπως τα επανειλημμένα λίφτινγκ τη φάτσα των  φωτομοντέλων. 

Ξεκινάνε από δροσερά και πανέμορφα και, φοβούμενα το γήρας,   καταντάνε και παραμορφωμένα και γερασμένα.

ΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΤΖΑΚΙΑ

 …ότι είμαστε πολιτικά υπανάπτυκτοι και στην ψυχή μας ζει ο κοτζαμπασισμός, φαίνεται σαφώς από την δύναμη που έχουν τα πολιτικά τζάκια. 

… βέβαια έχουν δύναμη γιατί έχουν λεφτά, αμοιβαίες εξαρτήσεις με λεφτάδες και ΜΜΕ, με ξένες κυβερνήσεις, με τοπικούς παράγοντες.

Αλλά η βάση είναι το όνομα: 

τα ονόματα έχουν μεταφυσική δύναμη στην ψυχή του πρωτόγονου. 

Σαν να είναι πιστοποιητικά γονιδιακής συνέχειας , ικανότητας και δύναμης.

Όλοι οι πολιτικά πρωτόγονοι λαοί έχουν τζάκια: 

η Ίντιρα Γκάντι ήταν κόρη του Νεχρού που ήταν αριστοκράτης ακτιβιστής και πρώτος πρωθυπουργός της Ινδίας, ο γυιός της μετά πήρε το μαγαζί, μετά  η γυναίκα του παρόλο που είναι Ιταλίδα κλπ

Στο Πακιστάν τα ίδια: Μπούτο γέρος, Μπούτο κόρη κλπ

Εδώ φτάνει να είσαι ένας χαλβάς που δεν δούλεψε ποτέ σοβαρά και γίνεσαι υπουργός ή πρωθυπουργός με λίγο σπρώξιμο.

Και ας είσαι και Κωστάκης και Γιωργάκης κλπ

Δεν φταίνε αυτοί… 

…αυτοί είναι τόσο άχρηστοι τενεκέδες , έχουν τέτοια άγνοια του πραγματικού κόσμου, που τους νομίζουν όλους ηλίθιους λιγούρηδες και, με δυό τρία κατοστάρικα σε επιδόματα «κατά της ακρίβειας», νομίζουν ότι τους έχουν στο τσεπάκι τους.

Ισως , κάποιους. 

Ελπίζω ότι ο πληθυσμός των ηλιθίων λιγούρηδων βαίνει μειούμενος.

Τα πολλά πτυχία δεν βοήθησαν ιδιαίτερα στην πολιτική ωρίμανση.

Πιστεύουμε σωτήρες πολιτικούς και σωτήριες ιδεολογίες. 

Απλοικότητες του πρωτόγονου ότι ο μάγος θα φέρει βροχή με τελετουργικό χορό.

Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

 Η λατρεία της νεότητας αποθρασύνει τους νέους και γελοιοποιεί τους γέρους.

Κάθε ανόητος νέος νομίζει ότι ο κόσμος του χρωστάει καλοπέραση, ευημερία και κανάκεμα χωρίς προσπάθεια, ιδρώτα και πόνο. 

Και χωρίς σεβασμό σε ανθρώπους και θεσμούς.

Αλλά και ο κάθε μαλάκας γέρος, νομίζει ότι με ένα κοτσιδάκι, μιά αλογοουρά ή ένα κότσο στο θόλο του κρανίου, θα ξεβουλώσουν οι αρτηρίες του, θα ξεσκουριάσουν οι αρθρώσεις του και το χαλαρό του πέος θα γίνει ατσάλινο.

Η ΠΙΣΤΗ ΕΙΝΑΙ ΔΟΜΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ

 Γιατί οι χριστιανοί των πρώτων αιώνων πέθαναν για την πίστη τους;

…γιατί  άντεχαν βασανιστήρια;

Γιατί στη διάρκεια της τουρκοκρατίας υπήρξαν τόσοι νεομάρτυρες;

… δηλαδή Ραγιάδες που μαρτύρησαν για να μην αλλαξοπιστήσουν; 

Γιατί τόσοι κομμουνιστές δεν υπέγραψαν δήλωση;

Όλοι αυτοί, και εκατομμύρια άλλοι, γιατί  δεν άλλαξαν πίστη παρά τα προνόμια που θα είχαν;

Ολοι αυτοί το έκαναν για ένα και μόνο λόγο: 

…γιατί η αλλαγή θρησκείας ή η δήλωση μετανοίας, θα  ήταν προσβλητική της προσωπικότητας τους. 

Ήταν δηλαδή κάτι το οποίο θα άλλαζε την προσωπικότητά τους και θα τους μεταμόρφωσε κάτι διαφορετικό: δεν θα ήταν πλέον ο εαυτός τους.

Και μη μου πείτε ότι η θρησκευτική πίστη και η κομμουνιστική ιδεολογία είναι πολύ διαφορετικά πράγματα από ψυχολογική οπαδική σκοπιά:

όπως έχουν πει και πρώην κομμουνιστές προπαγανδιστές, όπως ο Γεώργιος Γεωργαλάς που ήταν υψηλόβαθμος κομμουνιστής στην Ουγγαρία πριν πάει στην χούντα και γίνει σοβιετολόγος, η κομμουνιστική ιδεολογία και πρακτική έχει πολλά θρησκευτικά χαρακτηριστικά: 

έχει Προφήτες ( Μαρξ, Ένγκελς), έχει μάρτυρες, έχει Μεσσίες (Λένιν, Στάλιν) , έχει παράδεισο, έχει εσχατολογία και τέλος της ιστορίας .

Εν κατακλείδι: το να προσβάλλεις η διακωμωδείς την πίστη του άλλου είναι στην ουσία προσβολή της προσωπικότητάς του διότι η πίστη είναι  δομικό στοιχείο της ίδιας της προσωπικότητος.

Είναι πολύ ευαίσθητο θέμα ο σχολιασμός και η κριτική σε ιδεολογικά θέματα και ακόμα περισσότερο σε θρησκευτικά.

Πρέπει να γίνεται με πολύ τακτ…

..,χωρίς καμία πρόθεση μείωσης της προσωπικότητας του άλλου. 

Στοιχειωδώς  πολιτισμένη συμπεριφορά.

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΟ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ

 Όσο μεγαλώνει ο άνθρωπος, τόσο του ‘ρχονται αναμνήσεις ανάκατα στο κεφάλι... με την παραμικρή αφορμή. 

Όταν ήμουν ελεύθερος επαγγελματίας, ένα  μέρος του εισοδήματος μου έβγαινε από κατ´ οίκον επισκέψεις, μεταξύ των οποίων και σε γηροκομεία.

Είχα πάει λοιπόν να δω ένα περιστατικό σε ένα γηροκομείο γεμάτο γέρους και γιαγιάδες, ανοικούς      - κυρίως- αλλά και άλλους, ανήμπορους, με καλή  μνήμη.

Στις παραμονές των Χριστουγέννων. 

(Στο ελεύθερο επάγγελμα δεν υπερέχεις των νοσοκομειακών στις γιορτές... και εκεί τρέχεις Πάσχα - Χριστούγεννα, για να βγάλεις μεροκάματο).

Εκεί λοιπόν που εξέταζα μιά ασθενή, άκουσα φωνές, γέλια και μουσικές... τελείως ασυνήθιστες με το στυλ του γηροκομείου... στο οποίο συνήθως επικρατεί σιωπή  ...νεκροταφείου.

Ήταν μια ομάδα μουσικών, οι οποίοι έπαιζαν ακορντεόν και άλλα όργανα, για να διασκεδάσουν τους γέρους.

Το απίστευτο ήταν ότι εκτός από τους γέρους που διασκέδαζαν,  διασκέδαζαν και οι ίδιοι: τραγουδούσαν, χοροπηδούσαν, έκαναν αστεία και γκριμάτσες. 

Και ταυτόχρονα έπαιζαν μουσική . 

Είχαν αυθεντικό κέφι: μόνο που δεν πήραν τις γριές  πάνω να χορέψουν.

(Πιθανό να το έκαναν,  αν οι γριές  μπορούσαν να περπατήσουν σταθερά. Μάλλον το ήθελαν κι αυτές).

«Τι είναι αυτοί οι τύποι ρε παιδιά;»... ρώτησα εκεί τις νοσηλεύτριες και τους φροντιστές. 

«Α, είναι πολύ καλά παιδιά... κάθε χρόνο έρχονται» μου είπαν.

«Τους πληρώνει το ίδρυμα;» ρώτησα εγώ πιστεύοντας ότι θα είναι ένα γκρουπ επαγγελματιών που, μέσα στο πακέτο των υπηρεσιών του ιδρύματος, είναι και η χριστουγεννιάτικη διασκέδαση.

«Όχι καλέ γιατρέ... τι πληρωμή;»

«Αυτοί είναι ερασιτέχνες,  δουλεύουνε υπάλληλοι, έχουνε δικές τους δουλειές...

...το κάνουν εθελοντικά».

Ήτανε κάπου στο 2013...στην καρδιά της κρίσης, όταν εγώ ετοιμαζόμουνα να πάω να δουλέψω στην Σαουδική Αραβία. 

Μαυρίλα και κατάθλιψη επικρατούσε παντού. 

Το να δω αυτούς τους τύπους, κεφάτους και ζωηρούς, να διασκεδάζουν ανιδιοτελώς τους γέρους, Χριστουγεννιάτικα, δεν ήταν βάλσαμο μόνο για την ψυχή των γέρων.

Ήταν βάλσαμο και για την δική μου ψυχή.

Τότε πείστηκα ότι η κρίση στην Ελλάδα θα είναι προσωρινή.

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

 Για μας τους χριστιανούς , ο θεός μας είναι παράξενος, απρόβλεπτος, ακατανόητος αλλά έχει και πολλές καινοτομίες στο στυλ του. 

Είναι πολύ πρωτοπόρος, “μοντέρνος” θεός, εντελώς διαφορετικός από όλους τους άλλους θεούς που είχαν ξεφυτρώσει μέχρι τότε αλλά και απ´όλους τους άλλους,  μετά από Αυτόν.

Δεν είναι δυνατός θεός, δεν είναι μεγαλοπρεπής,  δεν είναι από αριστοκρατική γενιά,  δεν είναι απαύγασμα κοσμικής επιτυχίας και σοφίας. 

Ξεκίνησε τελείως κακόμοιρος,  από ένα αταίριαστο και ασήμαντο ζευγάρι, φτωχό και κυνηγημένο και που τον γέννησε σε μια  σπηλιά .

Αν  εξαιρέσουμε μια θαυμαστή παρουσία στο ναό στα δώδεκά του, δεν έκανε καμιά σπουδαία καριέρα αλλά ήταν ένας ταπεινός ξυλουργός μέχρι τα 30 του.

 Κσνείς δεν  είχε ακουστά για αυτόν τίποτα παρά μόνο όταν άρχισε να κάνει κριτική στο ιερατικό κατεστημένο και να προτείνει καινοτόμες ιδέες: 

Ιδέες απλές αλλά εντελώς πρωτότυπες για την εποχή τους. 

Δεν είπε «άλλαξε τον κόσμο» αλλά «άλλαξε τον εαυτό σου». 

Δεν είπε «κάνε επανάσταση» αλλά « κοίτα την φάτσα σου στον καθρέφτη». 

Βασικά, σουλουπώσου,  τακτοποίησε αυτά μέσα στην καρδιά και το κεφάλι σου και,  μετά, συζητάμε για «κοινωνικούς ακτιβισμούς» και «πολιτικές παρεμβάσεις».

Δεν είπε «γίνε μάγκας, λαμπερός και δυνατός για να σε θαυμάζουν όλοι» (κάτι που πάντα ήταν κοινωνικό must), είπε «γίνε καλός άνθρωπος ξεπέρασε την κακία σου, την φτήνια σου και την μεγαλομανία σου».

Απλά πράγματα. 

Δύσκολα πράγματα. 

Φύσιν πονηράν, μεταβαλείν ου ράδιον, λέγανε οι σοφοί αρχαίοι.

Γίνε αρνί και ας σε φάει ο λύκος, είπε ο Χριστός.

...δώστου μιά ευκαιρία να αλλάξει και αυτός.

Γίνε Αμνός.

«Παιδίον νέον».

Παιδί και πάλι. 

Άντε τώρα να αποκτήσουμε πάλι το καθαρό, παιδικό βλέμμα που είχαμε κάποτε .

Σαν να έχεις πάρεις διδακτορικό στην φιλοσοφία και, αφού καταλάβεις ότι δεν ξέρεις τίποτα, να πρέπει να αρχίσεις πάλι βλέπεις τον κόσμο σαν παιδί: 

με θαυμασμό και ζωηρά χρώματα.

ΘΑ ΓΙΝΩ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ

…σπάω κεφάλι μου, μέχρι να πάρω σύνταξη, να βρω τρόπους και να τα κονομάω και να κάνω και την πλάκα μου. 

Ένα σωρό τενεκέδες τα ‘χουν καταφέρει μια χαρά και δεν νομίζω ήτανε πιο έξυπνοι από μένα.

…για να μην πολυλογώ,  λέω να γίνω ζωγράφος και γενικά, εικαστικός καλλιτέχνης.

Ζωγραφική δεν ξέρω αλλά δεν μου χρειάζεται κιόλας.

Σιγά.

Περιττή η ζωγραφική τεχνική.

…σαν φιλότεχνος που είμαι, γνωρίζω  ότι πολλοί ζωγράφοι δεν έχουν ιδέα από ζωγραφική και παρόλα αυτά τα κονομάνε μια χαρά  και γίνονται και διάσημοι.

Πολλοί  επιτυχημένοι καλλιτέχνες, έχουν ανθρώπους δικούς τους , τεχνίτες, που απλώς τους λένε την ιδέα και αυτοί την υλοποιούν….οι ίδιοι οι καλλιτέχνες δεν κάνουν απολύτως τίποτα: απλά επιβλέπουν την εφαρμογή της.

Ο διάσημος Ντάμιεν Χηρστ,  έχει δικό του συνεργείο με τεχνίτες καλλιτέχνες που του φτιάχνουν τις ιδέες: ο ίδιος έχει δηλώσει πως δεν ξέρει να καν να ζωγραφίζει.

Το όλο παιχνίδι είναι στον εντυπωσιασμό του λαουτζίκου, στο χειρισμό της δημοσιότητας, στις δημόσιες σχέσεις με τους γκαλερίστες και τους κριτικούς τέχνης και στην χρήση συμβόλων που θα αποκτήσουν που θα δώσουν ένα είδος ταυτότητας:

Θαυμάστε δημοσίευμα:

«Γιατί ο Χιρστ σκανδαλωδώς αποδομεί τη σύγχρονη τέχνη, κολλώντας ζωντανές πεταλούδες μέσα στο χρώμα, κόβοντας σε φέτες αγελάδες και αρνιά και βάζοντας καρχαρίες στη φορμόλη. 

Διαβολικό μυαλό ή ήρωας της νέας αγγλικής σκηνής; 

Η απάντηση βρίσκεται στον πάτο ενός ενυδρείου γεμάτου φορμόλη. 

Τα έργα τέχνης αποτελούν αυτοπροσωπογραφίες των καλλιτεχνών; 

Αν αυτό το κλισέ αληθεύει, τότε υπάρχουν πολλές ομοιότητες ανάμεσα σε έναν καρχαρία τίγρη που είναι έτοιμος να καταβροχθίσει τον κόσμο και αυτόν τον αχαλίνωτο νεαρό άνδρα του οποίου τα μπλε διαπεραστικά μάτια αποκαλύπτουν μία υψηλή ευφυΐα και μία ελάχιστη δόση αναστολών. Το 1991, ο Ντέμιαν Χιρστ δεν ήταν γνωστός πέρα από τους περιθωριακότερους των καλλιτεχνικών κύκλων. 

Αυτός ο ηθελημένα εκκεντρικός ταραξίας δεν ήταν τότε ούτε τριάντα ετών. 

Πριν σπουδάσει καλές τέχνες στο Πανεπιστήμιο Goldsmiths, είχε δουλέψει για δύο χρόνια σε οικοδομές στο Λονδίνο. 

Είχε δουλέψει επίσης και σε ένα νεκροτομείο, όπως αποδεικνύει μία από τις πιο διάσημες φωτογραφίες του, στην οποία ποζάρει, σκασμένος στα γέλια, δίπλα σε ένα κομμένο κεφάλι! Αυτή η βίαιη και νοσηρή τάση προς την καταστροφή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και πανκ. Ο στόχος του είναι να σοκάρει τους αστούς ή μήπως να τους θαμπώσει;»

Με σύμβολα θα δουλέψω και εγώ.

Σύμβολα, έ? …τί σύμβολα?

…πχ…ο Φασιανός έχει σύμβολο το περιστέρι (και ο Καράς επίσης) και το ποδήλατο.

Εγώ θα βάλω τον Κόκκορα και το τρακτέρ.

Οικολογία και ερωτική σχέση με την Φύση.

Ερωτικός Κόκκορας και ερωτική Γή.

…οργώνω την Γή σε ερωτική πράξη.

Πανθεισμός.

…θα γίνω ένα με το Σύμπαν  : θα το δηλώσω και δεν θα σηκώνω κουβέντα.

Ανθρωπάκια ανώνυμα, έβαλε σαν σύμβολα  ο Γαίτης?

…καλικατζαράκια εγώ.

….καλλικατζαράκια: είναι η πλήρης απώλεια του ανθρώπινου προσώπου…και η ανάδειξη μιάς κωμικοτραγικής φιγούρας…. ενός   προιόντος παρακμής και έκπτωσης της ανθρώπινης φύσης κλπ κλπ

Από παπαρολογίες, θα βρώ να πω ένα σωρό στις συνεντεύξεις.

Σχέδια δεν θα κάνω πολλά: μόνο κάτι απλοϊκά να μοιάζουν  παιδικά και θα κάνω τα ίδια σχεδόν και παραλλαγές τους….

Παιδόμορφα απλώς να είναι για να δείξω τάχα μου αυθορμητισμό και επιστροφή στην ανθρώπινη αθωότητα… ναι,  αυτήν την χαμένη που ψάχνουμε να επανεφεύρουμε….κλπ κλπ

Θα υποσχεθώ 80 τοις 100 των κερδών στους γκαλερίστες και εγώ θα κρατάω μόνο το 10 τα 100…. το υπόλοιπο 10 θα παίρνουν οι δημοσιογράφοι που θα γράφουν  τις παπαριές τους  και αυτοί,  με τη σειρά τους.

Οπωσδήποτε θα βελτιώσω την εμφάνιση μου: ένα κασκόλ πρέπει να το τυλίξω γύρω απ’ το λαιμό μου και θα φοράω χοντρά παπούτσια κατά προτίμηση αρβύλες η ταλαιπωρημένες ελβιέλλες .

….και σίγουρα καπέλλο τραγιάσκα για να συμβολίσω  την προλεταριακή διάσταση του έργου μου.

Πολιτική?  ναι, αλλά απο μακριά….

….φυσικά θα δηλώσω στον ευρύτερο, ανένταχτο, προοδευτικό χώρο… στην αριστερά φυσικά… 

….Τι άλλο?