ναί, έχω ανάγκη από ήρωες

 Με ρώτησε κάποιος γνωστός μου, πρόσφατα, αν ο κόσμος και οι άνθρωποι παλιά, ήταν καλύτεροι από σήμερα.

Στην αρχή είπα ότι ο κόσμος είναι ίδιος.

Μετά είπα ότι παλιότερα ήταν χειρότερος γενικά αλλά ότι οι ανθρώπινες, οι  φιλικές και οι οικογενειακές σχέσεις, ήταν καλύτερες.

Τελικά κατέληξα πως παλιά ο κόσμος ήταν πιο σκατένιος: 

πως ήταν πιο αυταρχικός, πιο καταπιεστικός.

Παλιότερα μου άρεσε να δημιουργώ ήρωες. 

…και δεν εννοώ τίποτα μεγάλους ήρωες σαν τον Καραϊσκάκη, τον Ηρακλή ή τον Θησέα, αλλά μικρούς ήρωες της καθημερινής ζωής: 

…ένα σκληρά εργαζόμενο οικογενειάρχη που παλεύει με τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες της φτώχειας και της ανασφάλειας,  μιά διαζευγμένη με παιδί που παλεύει σε σκατοδουλειές, ένας εργαζόμενος νεαρός που προσπαθεί να σπουδάσει, ένας γέρος που θυσιάζει μέρος της σύνταξης για τα εγγόνια του. 

Όλους αυτούς, είχα μια τάση να τους εξιδανικεύω, δηλαδή να τους βλέπω καλύτερους απ´ ό,τι πράγματι είναι. 

Να τους βλέπω σαν μικρούς ήρωες και να παραβλέπω ό,τι στραβό η αναξιοπρεπές,  κάνουν.

Είχα μια ψυχολογική ανάγκη να πιστέψω ότι οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους καλοί και πως οι δύσκολες συνθήκες επιτρέπεται  να τους εκτρέψουν -προσωρινά- σε μικρές οι μεγαλύτερες αθλιότητες.

Γι’ αυτό και μάλλον ξεπερνούσα  όλες τις μικροπρέπειες, μικροπαγαποντιές, μικροαπατεωνιές και άλλες κακομοιριές που έκαναν στα πλαίσια της καθημερινής ζωής. 

Είναι καθαρά ψυχολογικό το θέμα.

Η κατασκευή ηρώων είναι καλό πράγμα, αλλά κοστίζει.

Τώρα, ξέμεινα από ήρωες.

Είναι πρόβλημα αυτό: μου φαίνονται όλοι γκρίζοι.

Δεν έχω να περιμένω κάτι σπέσιαλ ηρωικό: 

σαν να πηγαίνω στο αγαπημένο μου ζαχαροπλαστείο και να διαπιστώνω ότι όλα τα γλυκά έχουν πάνω κάτω την ίδια γεύση. 

Οι σκάρτοι τύποι, σπάνια είναι τελείως σκάρτοι… 

….και οι ενάρετοι, σπάνια είναι εντελώς ενάρετοι.

Με ενοχλεί αυτός ο σχετικισμός και η ομογενοποίηση των πάντων αλλά δεν μπορώ πλέον να αυτοπαραμυθιαστώ στα γεράματα.

…τώρα,  απλά προσέχω για ανησυχητικά σημάδια.

Αυτά με προειδοποιούν.

Τα ανησυχητικά σημάδια στον χαρακτήρα είναι όπως οι κατσαρίδες στην κουζίνα: 

ποτέ δεν υπάρχει μόνο μία.

Αλλά το κουσούρι της ηρωοποίησης μου έμεινε στο βάθος…μού συμβαίνει καί τώρα, αλλά πιό σπάνια:  

βλέπω κανένα μικρό ήρωα της καθημερινότητας, καποιον πεισματάρη ή κάποιον περήφανο, κάποιον ανιδιοτελή, γενναίο  ή γεναιόδωρο και ,  αμέσως,  τον φτιάχνω απόγονο των παληκαριών του 1821.

Κουσούρια είναι αυτά.

Σαν τους απατημένους συζύγους:  θα βλέπω την κυρία μου, πρώτη και καλύτερη ό,τι και να γίνει.

γιατροί και ασθενείς: η καταστροφή της σχέσης

 Η σχέση γιατρού και ασθενούς είναι, από την φύση της,  μιά σχέση εξουσιαστική: 

ο γιατρός είναι ο υγιής, ο δυνατός, ο ψύχραιμος, ο σωτήρας, ο κάτοχος της γνώσης.

Ο ασθενής είναι ο αδύναμος , ο πονεμένος, ο φοβισμένος, ο  άνθρωπος που ζητάει βοήθεια από τον πρώτο.

Ο αδαής, ζητάει βοήθεια από την «αυθεντία».

Στις πρωτόγονες κοινωνίες ο γιατρός ήταν ο Μάγος  της Φυλής, ο  κάτοχος των μεγάλων φυσικών και μεταφυσικών μυστικών, ο  δεύτερος στην ιεραρχία μετά τον αρχηγό.

Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. 

Από τη δεκαετία του 70 και μετά,  με την αμφισβήτηση  κάθε αυθεντίας και κάθε κατεστημένης εξουσίας, οι γιατροί και η ιατρική εξουσία ήταν από τους πρώτους θεσμούς που αμφισβητήθηκαν . 

Σε αυτό βοήθησαν οι φαρμακευτικές και οι ασφαλιστικές εταιρείες οι οποίες θέλησαν να αφαιρέσουν την εξουσία από τους γιατρούς και να την πάρουν οι ίδιες.

(Η  εξουσία επιρροής και εκμετάλλευσης των ασθενών είναι πολύ μεγάλη μπίζνα για να την νέμονται οι χαζογιατροί).

Η κολακεία του κοινού που πλέον ψευτομορφώθηκε, οδήγησε στην αίσθηση ότι ο καθένας μπορεί να κρίνει διαγνωστικά και θεραπευτικά τι του ταιριάζει.

Το διαδίκτυο τελείωσε τη δουλειά. 

Ο καθένας πατάει μερικά κουμπιά στο κινητό του και έχει την παγκόσμια βιβλιογραφία στο πιάτο.

Βέβαια μαζί με την σοβαρή βιβλιογραφία ξεπηδάει και ένα πέλαγος (ένας ωκεανός!) , σκουπιδοβιβλιογραφίας.

Προφανώς ο Μπάμπης και η Τούλα δεν ξέρουν να ξεχωρίζουν τι αξίζει μέσα στο χάος της πληροφόρησης , ούτε κατανοούν την βιβλιογραφία,  αν την βρουν.

Ο Μπάμπης και η Τούλα,  όμως, δεν κωλώνουν απο τέτοια:

έχουν άποψη ακλόνητη και για την επιστήμη και για τους γιατρούς και μπορούν μάλιστα να τους βαθμολογούν στο Google.

Τελικά, μετά απ’ όλα αυτά,  η εξουσιαστική σχέση έχει αντιστραφεί: την εξουσία, πλέον,  την έχει ο «καταναλωτής υπηρεσιων υγείας» ο οποίος έχει το πάνω χέρι στην κριτική,  στην κοινή γνώμη και στα μίντια και, την θέση του αμυνόμενου την έχει ο «πάροχος υπηρεσιών υγείας», ο γιατρός,  που προσπαθεί να φυλάξει τον κώλο του από τις επιθέσεις που δέχεται από όλες τις μεριές  και πρέπει να κρατήσει άμυνα γιά κάθε πιθανό μπελά που μπορεί να βρει,  συχνά για ψύλλου πήδημα.

Οι σχέσεις εξουσίας γενικά είναι κακό πράγμα και μερικοί λένε ότι είναι και διαβολικό: 

πχ λένε πως ο Σατανάς  δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας εξουσιαστής , ένας διαφθορέας, ο οποίος μετατρέπει τους ανθρώπους επίσης σε εξουσιαστές,  δηλαδή σε βίαιους ανθρώπους που κάθονται στο σβέρκο άλλων ανθρώπων.

🙂

Το πρόβλημα τώρα είναι ότι η αλλαγή  εξουσίας  χειροτέρεψε τα πραγματα: 

περάσαμε από τη μιά κακή εξουσία σε μιά χειρότερη.

Διότι,  αν η εξουσία των γιατρών ήταν κακή μια φορά,  η εξουσία του αδαούς - και αυτάρεσκου μέσα  στην άγνοιά του- κοινού,   είναι τρισχειρότερη.

Η εξουσία των γιατρών συνήθως πήγαινε μαζί με τον ορθολογισμό και την επιστημονική γνώση… ενώ,  σήμερα,   η εξουσία του κοινού και των ασθενών  πάει μαζί με την επιστημονική ασχετοσύνη και την κάθε  παρανοική θεωρία συνωμοσίας.

Φως, δεν βλέπω.

Αντε βγάλε άκρη με τα όρια μεταξύ λαικισμού και δημοκρατίας και τα όρια   μεταξύ υστερικής  ανοησίας και νηφαλιότητας.

Οι γιατροί και κυρίως οι ιατρικές ηγεσίες, έχουν ευθύνη: υπέκυψαν στον Μαμωνά.

Ο Μαμωνάς , το πνεύμα του διαφθαρμένου εμπορίου, έδωσε στις ιατρικές ηγεσίες χρήματα και κοσμική εξουσία  και οι ιατρικές ελίτ - και μέρος της ιατρικής κοινότητας - παρέδωσαν  την αρετή, την αξιοπιστία και την σχέση εμπιστοσύνης που είχαν κτίσει με τους ασθενείς.

Δυστυχώς, θέλει πολλή δουλειά, χρόνο  και υπομονή,  η επανοικοδόμηση καλών σχέσεων σε ένα ζεύγος που αλληλοκερατώθηκε…

μάθε να μιλάς σωστά, αν θες να μάθεις να σκέφτεσαι σωστά

 ...οι λογοτέχνες που σήμερα θαυμαζουμε και θεωρούμε ως «κλασσικούς», στην εποχή τους ήταν εμπορικοί συγγραφείς: 

ο Σαίξπηρ ήταν ένας λαικός θεατρίνος και θεατρικός σεναριογράφος... ο Ντοστογέφσκι, ο Ντίκενς και ο Δουμάς δημοσίευαν έργα σε συνέχειες σε εφημερίδες και περιοδικά: ήταν τα σήριαλ της εποχής τους.

Προφανώς ο λαουτζικος τότε,  είχε αισθητικό κριτήριο και τα εκτιμούσε.

Ο Τσέχωφ δημοσίευε μικρά  διηγήματα σε εφημερίδες και αυτά τον έκαναν εύπορο και διασημο στα 26 του.

Ο κόσμος πάντα εκτιμούσε τις καλές ιστορίες.

Αλλά λογοτεχνία,  δεν είναι μόνο η απόλαυση μιάς ιστορίας αλλά και η απόλαυση της γλώσσας.

Η γλώσσα είναι μιά παλέτα χρωμάτων που συνδυάζονται και παράγουν αισθητικό αποτέλεσμα.

Γιατί τα λεω όλα αυτά?

Γιατί σήμερα κυριαρχει το Netflix, η εικόνα: τα σήριαλ του Νετφλιξ είναι -μερικά τουλάχιστον- ωραίες ιστορίες: η απόλαυση που παρέχουν είναι η ιστορία και η εικόνα... δεν είναι η γλώσσα.

Η απόλαυση που δίνει η έντεχνη χρησιμοποίηση της γλώσσας, υποχωρεί συνεχώς: όσο φτωχαίνει η γλώσσα, τόσο φτωχαίνει και η αισθητική απόλαυση που προσφέρει.

Και ανάποδα: όσο η αισθητική απόλαυση μειώνεται, η γλώσσα φτωχαίνει περαιτέρω.

Φαύλος κύκλος.

Τα μουγκρίσματα, με θραύσματα κακοποιημένων λέξεων, αυτών που έχει πχ η ραπ,  δεν πρόκειται να εμπλουτίσουν το σύγχρονο λογοτεχνικό εργαλείο.

Γι αυτο αυξάνεται η κίνηση, το λίκνισμα, οι μορφασμοί, οι αναστεναγμοί  και τα μουγκρητά: αναπληρώνουν το γλωσσικό έλλειμμα.

Και όσο φτωχαίνει η γλώσσα , φτωχαίνει και το μυαλό...έε?

...τυχαίο? 

Δεν νομίζω.

Το λίγο μυαλό βοηθάει τον κοσμάκη να υποφέρει την δυστυχία του και τις διάφορες εξουσίες να τον πείθουν  ότι δίκαια του κάθονται στον σβέρκο.

Στον Θεό, το τάιμινγκ μετράει

 Δεν ξέρω αν ο Θεός είναι καλός ( ο Θεός αγάπη εστί), αν είναι δίκαιος (και δίκαιος και καλός δεν ταιριάζει…ο δίκαιος τιμωρεί ενώ ο καλός συγχωρεί) η αν είναι απλά αδιάφορος.

Αν έφτιαξε τον μηχανισμό και τον παράτησε.

Αν έφτιαξε ένα ρολόι - σύμπαν , το κούρντισε, και το άφησε να γυρνανε οι δείκτες κάνοντας τικ-τακ,  μέχρι να σταματήσει.

Προσωπικά πιστεύω ότι ο Θεός είναι κυκλοθυμικός: 

άλλοτε είναι πολύ καλός,  άλλοτε του την δίνει και είναι αυστηρός… και, άλλοτε, είναι απλά αδιάφορος και δεν δίνει δεκάρα για ό,τι κακό γίνεται στον κόσμο.

Η ελαφρώς αναιδής   αλλά ειλικρινής ανωτέρω εισαγωγή μου, οφείλεται σε παρατηρήσεις:

Άλλοτε βλέπω κάτι καλά ανθρωπάκια να τους πετάει  χωρίς λόγο κεραμίδια στο κεφάλι, άλλοτε βλέπω κάτι λαμόγια να  περνάνε ζάχαρη χωρίς να πληρώνουν  για τις αμαρτίες τους και,  άλλοτε, να γίνονται δράματα στον κόσμο,  φοβερά, και να μην παρεμβαίνει καθόλου.

Για να μην Τον  αδικώ  όμως κιόλας,  νομίζω ότι ο Θεός έχει μια ιδιότυπη συμπεριφορά απόδοσης δικαιοσύνης: 

την αποδίδει καθυστερημένα. 

Δηλαδή δεν είναι σαφές πότε θα στην χώσει.

Εκεί που κάθεσαι ήσυχος και ωραίος και λες «την γλίτωσα… πέρασε τόσος καιρός από τις αθλιότητες που έκανα», κάτι βρίσκει και σου αλλάζει τα φώτα.

Σαν εκείνη την  κυρία που κεράτωσε τον άντρα της, του βούτηξε και την περιουσία και, μετά, σουλατσάριζε  ευχαριστημένη με τα ακριβά αξεσουάρ της πάνω κάτω…

…ποστάροντας  φωτογραφίες από την άνετη ζωή της με το καινούργιο αμόρε.

Αλλά, παραδόξως, γέρασε γρήγορα και μισοκαράφλιασε ακόμα γρηγορότερα.

Νομίζω πως θα βλέπει τα Ποστ ο πρώην σύζυγός και θα σπάει πλάκα…θα αγαλλιάζει η  καρδούλα του.

Είναι Θεική παρέμβαση, δεν μπορεί.

Μιά Θεική,  καθυστερημένη, χιουμοριστική απόδοση δικαιοσύνης.

Η «μακρά χειρ της δικαιοσύνης του Θεού», μάλλον  είναι αυτό ακριβώς: 

σε αφήνει να χαλαρώσεις και,  μετά,   σου την βαράει και σου ´ρχεται ταμπλάς.

Το τάιμινγκ μετράει.

Οι γριές που με φοβίζουν

 ...πάντα είχα ένα φόβο για τις υπερφιλόδοξες, επιτυχημένες γριές: νομίζω πως έχουν τόσο πάθος για δόξα, που  είναι ανίκητες.

Τώρα θα μου πείτε...γιατι να μου προκαλούν φόβο?

Δεν ξέρω... 

Ίσως είναι η ιδέα ότι κάθε γλυκούλα και τρυφερή σύντροφος μπορεί να μεταμορφωθεί σε μιά μάγισσα με ακόρεστη φιλοδοξία και καταπιεστική εξουσιομανία, στα γεράματα.

Καλά κρυμμένοι φόβοι είναι αυτοί...αντε να τους κουμαντάρεις.

Η νάμπερ ουαν γριά που με τρομοκρατεί, είναι η Μαριάννα  Βαρδινογιάννη: είναι πάντα ανέκφραστη και είναι παντού.

Είτε μοιράζει βραβεία , είτε παίρνει βραβεία.. 

Κυρίως παίρνει.

Πρόσφατα πήρε και το διδακτορικό της στην Ιατρική.

Αυτό βέβαια με ενθάρρυνε... αφού έχω -και εγώ- περιθώριο, μέχρι τα ογδόντα, να τελειώσω το δικό μου. 

Η Κατερίνα Παναγοπούλου, με φοβίζει λιγότερο...είναι πιό μητρική, πιό προστατευτική. 

Άμα σε συμπαθεί και σε δεί  παιγμένο, σου δανείζει το κότερό της να πάς μιά κρουαζιέρα να χαλαρώσεις λίγο.

Η Αγγελοπούλου επίσης με φοβίζει αρκετά... αν και δεν είναι τόσο γριά... είναι όμως τόσο φιλόδοξη και καταφερτζού,  που νομίζω ότι μπορεί να καταφέρει τα πάντα: 

αν της μπει στο μυαλό να πάει να μείνει σε δορυφόρο του Πλούτωνα για να οργανώσει δια-Γαλαξιακούς ολυμπιακούς αγώνες, θα το καταφέρει. 

Όταν γεράσει καλά, δεν θα παίζεται με τίποτα.

Τελευταία αφήνω την αγαπημένη μου Αρβελέρ: 

μου προκαλεί ανάμικτα συναισθήματα εκτίμησης και αποστροφής.

Επειδή μ´ αρέσουν οι κουλτουροιστορίες, έχω την εντύπωση ότι θα ήταν ευχάριστη παρέα από μιά άποψη.

Είναι βέβαια τόσο υπερφιλόδοξη γριά, που θα αγορεύσει για τα πάντα μέχρι να αφυδατωθείς τελείως.

Θα είσαι σε ημικώμα και αυτή θα αγορεύει.

Ο εφιάλτης μου: να πεθαίνω βασανιστικά ακούγοντάς την.

Προφανώς θα με τελειώσει με το πως κατάφερε να γίνει πρύτανης στην Σορβόνη.

Ο κοσμάκης δεν αγαπάει την αλήθεια

Ο κοσμάκης δεν μόνο απλοϊκός: είναι και ανίκανος για οποιαδήποτε αυτοκριτική και ενδοσκόπηση. 

Ο κόσμος - και στην Ελλάδα- θέλει να χειροκροτάει ήρωες που είναι καλοί,  αφοσιωμένοι (σε ευγενείς ιδέες) , δραστηριοι, τίμιοι και ηρωικοί.

Του αρέσει πολύ να ακούει υψιπετείς λόγους περί ελευθερίας, Δημοκρατίας, ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ευτυχίας του λαού μέσα από κοινωνικούς αγώνες και «πάλη» ενάντια στο «κατεστημένο» και τις «ελίτ».

Είναι ένας τρόπος να καθησυχάζει την συνείδηση του συνεχίζοντας να ζει μέσα στην οκνηρία, την αδιαφορία και τα ευτελή συμφέροντα. Θεωρεί ότι πρέπει να τα βάζει υπόγεια με κάθε εξουσία και να συμπαθεί  κρυφά - ή και λίγο φανερά- τον Ρουβίκωνα και την 17 Νοέμβρη.

Ο λαουτζίκος δεν αγαπάει την αλήθεια, δεν θέλει λογοτεχνικούς ή θεατρικούς «καθρέφτες» να δει τη φάτσα του  και όποιος το κάνει , αποτυγχάνει.

Το πρώτο θετρικό έργο του Τσέχωφ , ο Ιβανώφ, ήταν ένας τέτοιος «καθρέφτης». Φυσικά, πήγε άπατο.

 

Ακουαρέλες , κάτι σαν οργασμός

 Οι υδατογραφίες γίνονται σχεδόν πάντα πάνω σε κάποιο ανθεκτικό, χοντρό απορροφητικό χαρτί. 

Σε αντίθεση με τα ελαιοχρώματα, οι ακουαρέλες δεν προσφέρουν επικάλυψη του ενός χρώματος από το άλλο γιατί είναι χρώματα αραιά και διαφανή. 

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δεν μπορεί να καλυφθεί κάποιο σκούρο χρώμα με ένα άλλο πιο ανοιχτό. 

Φαινεται το χαρτί από κάτω.

Συνήθως, λοιπόν, όταν ζωγραφίζεται μια υδατογραφία ο καλλιτέχνης ξεκινά από τις πιο ανοιχτές αποχρώσεις και προχωρά σταδιακά στις πιο σκούρες.

Το χρώμα μπορεί ανάλογα με την περίπτωση να απλώνεται πάνω σε στεγνό ή σε υγρό χαρτί με διαφορετικά κάθε φορά αποτελέσματα καθώς, το χρώμα, ποτίζει το χαρτί και απλώνεται σε αυτό ανάλογα με την υγρασία του χαρτιού.

(πχ αν το έχουμε ψεκάσει λίγο ή πολύ,  απο πριν, με νερό).

Αυτο κάνει ο αγαπημένος μου Σέρβος ακουαρελίστας Πένοβατς που ζωγραφίζει καταπληκτικές γάτες και κάνει το τρίχωμά τους τέλειο, με υδατική μπογιά πάνω σε υγρό - ψεκασμένο με νερό- χαρτί.

Είναι μιά μαγική «ερωτική» επαφή που δεν επαναλαμβάνεται και δεν διορθώνεται: αν κάνεις λάθος, πάει όλο το έργο  γιά πέταμα.

Μου αρέσουν οι γρήγορες υδατογραφίες και όχι οι χρονοβόρες ελαιογραφίες,  που μπορεις να τις διορθώνεις και να ξαναδιορθώνεις  για μήνες και χρόνια,  λες και τις παντρεύτηκες.

Οι υδατογραφίες είναι γρήγορες και παρορμητικές: 

τα διάφανα -και ανυπόμονα για εγκατάσταση στο χαρτί- χρώματά τους , δημιουργούν τέλειους ιμπρεσιονιστικούς πίνακες: συλλαμβάνουν την εντύπωση μιάς μαγικής στιγμής.

Ένας αγαπημένος Έλληνας,  «μάγκας» ακουαρελίστας, ήταν ο Πάρις Πρέκας.

Η Σαντορίνη του - τα Φηρά- έχουν μιά ομορφιά και μιά ένταση που αναδεικνύει την βίαιη γεωλογική ιστορία του τοπίου: 

ένα μάτσο άσπρα σπιτάκια στριμωγμένα πάνω στην κόψη ενός τεράστιου γκρεμού, με τον τεράστιο νερόλακκο από κάτω να περιμένει υπομονητικά να ξανανοίξει, κάποτε,  το στόμα του για την επόμενη τερατώδη κατάποση.

Ακουαρέλλα λοιπόν: μια στιγμιαία εντύπωση και μιά γρήγορη ζωγραφική που δεν σηκώνει λάθη.

Ούτε επαναλήψεις και συγγνώμες.

🙂 Σαν πετυχημένος οργασμός, δηλαδή .