Η Θρησκευτική ζωή δίνει ένα αίσθημα ασφάλειας, ένα μέτρο και ένα ρυθμό.
Ασφάλεια, γιατί νιώθεις πως έχεις τον Θεό, τους Αγίους και τους αγγέλους να σε υποστηρίζουν.
Ασφάλεια, γιατί μετέχεις σε μια υποστηρικτική κοινότητα πιστών με τα ίδια μυαλά, συνήθειες και αρχές.
Μέτρο, γιατί ο Θεός ελέγχει και οριοθετεί την εφήμερή σου φύση.
Μέτρο, γιατί είσαι μικρή, ευάλωτη και ελαττωματική μονάδα: ένα προιόν παραγωγής ενός άπειρου και τέλειου όντος.
Ρυθμό, γιατί η ζωή σου μπαίνει σε ρυθμό εορτών , γεγονότων και τελετουργιών που σου υπενθυμίζουν τα παραπάνω.
Ρυθμό, που δεν τον καθορίζει η εναλλαγή των εποχών και η βιολογία αλλά και οι κανόνες από το υπερπέραν.
Κάποτε γνώρισα ένα παλιό αριστερό, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος : μακάρι να μπορούσα να πιστέψω, μου είπε κάποτε .
Ειλικρινά το έλεγε.
Το υπαρξιακό άγχος είναι διαφορετικό στους αριστερούς και τους δεξιούς άθεους .
Οι άθεοι δεξιοί είναι ευχαριστημένοι αν κονομάνε:
η υπαρξιακή τους αγωνία είναι μικρής διάρκειας… την νιώθουν μόνο λίγο πριν πεθάνουν.
Οι άθεοι αριστεροί έχουν αγωνία διαρκείας: είναι πιό θρησκευτικές φύσεις.
Αν ο Θεός-Κόμμα , οι Μαρξ Εγκέλς -Προφήτες , οι Ηγέτες - Ηγούμενοι και το προλεταριάτο - Εκκλησία, δεν υποκαταστήσουν αποτελεσματικά την θρησκευτική πίστη, η αγωνία θα είναι διά βίου.
Τελικά, οι πιό ευτυχισμένοι ήταν οι αγράμματοι παππούδες μας:
έκαναν το σταυρό τους ευλαβικά μπροστά στην εικόνα της Μεγαλόχαρης και είχαν μιά μητρική παρουσία , παρηγοριά και προστασία, για πάντα.
Ήταν η μόνη που τους καταλάβαινε καλά.
