μιά χαψιά

 ...έχουν πλάκα οι συνασπισμοί καιροσκόπων που λέγονται κόμματα: 

οι εκλογές είναι πάρτυ για ορισμένους και κηδεία γιά άλλους. 

…οι απερχόμενοι τα βάφουν μαύρα και να μοιρολογάνε... 

…οι δε επερχόμενοι ράβουν κουστούμια και φαντασιώνονται κερδοφόρες θέσεις και μεγαλεία.

Και οι μεν και οι δε,  είναι μία από τα ίδια: 

τενεκέδες - καιροσκόποι, που πάνε και βρίσκουν μια θεσούλα, έστω και προσωρινή, και μόλις την πάρουν, νιώθουν «αρχόντοι».

Όλα τα καταπιεσμένα κόμπλεξ βγαίνουν στη φόρα.

Κάνω διάγνωση από το βλέμμα: 

διακρίνω στους  επερχόμενους ένα θριαμβευτικό ύφος στη φάτσα τους...θρίαμβο ανάμικτο  με ρεβανσισμό και ανόητη αυτοπεποίθηση.

Δεν ξέρουν ότι είναι ακριβώς ίδιοι με τους προηγούμενους. 

Ίδιοι τενεκέδες -και οι μεν και οι δε -που παίζουν το ίδιο παιχνίδι κατάληψης  θέσεων, αξιωμάτων, και οικονομικών ευκαιριών.

Με λίγη  - έως καθόλου- αγάπη για τους ανθρώπους και την πατρίδα, με λίγη πολιτική  τόλμη,  με λίγες ιδέες, με λίγη μόρφωση.

Οι σοβαροί, ή απέχουν ή τους τρώει η κομματική μαρμάγκα.

Είναι φυσικό: ο πολιτικός πρωτογονισμός, η χαμηλού τύπου αντιπαράθεση, η απουσία πολιτικού διαλόγου και η χυδαιότητα των συμπεριφορών , κάνουν κάθε νοήμονα και αξιοπρεπή άνθρωπο να απέχει.

Σου λέει ο άλλος, ο σοβαρός νοικοκύρης, αυτός με την απαιτητική δουλειά και την επίσης απαιτητική οικογένεια: 

«  να πολιτευτώ? ρε τι λες? ...εγώ? που να πάω να μπλέξω εγώ με όλα αυτά τα κομματικά λαμόγια? 

Αυτοί οι τύποι, στους κομματικούς μηχανισμούς, είναι επαγγελματίες της διαβολής, της συκοφαντίας, της μηχανορραφίας, και της κάθε λαμογιάς… 

Που θα πάω να μπλέξω εγώ μαζί τους… Μια χαψιά θα με κάνουν».

Το πιστεύω: όσους τόλμησαν, τους έχουν ήδη κάνει μιά χαψιά και τους έχουν ήδη πέψει.

Γιατί ο Επίκτητος είναι της μόδας

Στωικισμός για υποταγή

Ο  συγχρονος Δυτικός  καπιταλισμός,  χρειάζεται ανθρώπους που να συνεργάζονται ήρεμα και πρόθυμα:  

 δεν θέλει ούτε ανακατωσούρες ούτε και πολλές αμφισβητήσεις.

…τουλάχιστον όχι  σε ουσιώδη θέματα.

Μπορείς όμως  να αμφισβητήσεις  πόσα είναι τα ανθρώπινα φύλα,  μπορείς να δηλώσεις άνθρωπος, σκύλος η έντομο και μπορεις να αμφισβητήσεις από το ποια τρύπα είναι καταλληλότερη η σεξουαλική επαφή: 

από κει που μπαίνουν τα  σπερματοζωάρια ή από εκεί που βγαίνουν τα κόπρανα?.

Επίσης ο καπιταλισμός θέλει άνθρωπους που να καταναλώνουν  συνεχώς και να καταναλώνουν όσο το δυνατόν περισσότερο, χωρίς να πολυσκέφτονται. 

Ακόμα και με δανεικά λεφτά ή, μάλλον,  κατά …προτίμηση με δανεικά λεφτά.

 …από τις τράπεζες, φυσικά. 

Εξάλλου τα ανθρωπάκια,  καταναλώνουν κυρίως για να ηρεμούν όχι για να ικανοποιούν πραγματικές ανάγκες.

Ας δανείζονται λοιπόν για να τους κρατάμε ισόβια δεμένους χειροπόδαρα.

Σημαντικό βήμα στην  πορεία του ανθρώπου προς την μετάβαση από τον συνειδητοποιημένο και λογικό πολίτη στον μπερδεμένο και παλαβωμένο  καταναλωτή, είναι να πάψει να έχει σταθερές απόψεις και αξίες. 

Όλα πρέπει να είναι σχετικά. 

Όλα τα θέματα πρέπει να  είναι θέμα οπτικής… 

Δηλαδή κατά πως τα βλέπεις και όχι κατά πως είναι.

Και εδώ αρχίζει ο «έρωτας» με τον Επίκτητο:

Ταράττει τους ανθρώπους ου τα πράγματα, αλλά τα περί των πραγμάτων δόγματα.

Οι άνθρωποι ταράζονται όχι απ’ αυτά που συμβαίνουν, αλλά από την άποψή τους γι’ αυτά που συμβαίνουν.

Εάν ο κοσμάκης πιστέψει ότι όλα είναι σχετικά, ότι δεν υπάρχει καλό και κακό, σωστό και λάθος, τότε πολύ απλά μπορείς να τον πείσεις να κάνει ότι εσύ γουστάρεις. 

Εσύ , το αφεντικό.

 …αν του λες κάθε μέρα ότι δεν υπάρχει βιολογικό φύλο,  ότι δεν παίζουν ρόλο τα χρωμοσώματα, ότι δεν παίζουν ρόλο τα γεννητικά όργανα, οι ορμόνες και οι προδιαγεγραμμένες από το DNA λειτουργίες, 

…αλλά μετράει  μόνο το «κοινωνικό φύλο» , δηλαδή παίζει ρόλο  το τι πιστεύει ο καθένας -και οι άλλοι- για τον εαυτό του…

….και πως όλοι, ανεξάρτητα αν το επιτρέπει λογική τους και η  η επιστημονική τους γνώση…. είναι υποχρεωμένοι να δεχτούν και να βαφτίσουν το κοτόπουλο, γαιδούρι.

Όχι μόνο να το βαφτίσουν αλλα και να  το θεσμοθετήσουν  νομικά:

 και όποιος έχει αντίρρηση να μπαίνει φυλακή και να στιγματίζεται σαν φασίστας, σκοταδιστής, και απάνθρωπος.

Γιατί… και η ελευθερία του λόγου είναι σχετική και, βασικά,  «ελευθερία λόγου» έχει μόνο όποιος συμφωνεί μαζί μας και όχι όποιος διαφωνεί.

…όποιος διαφωνεί μαζί μας, πρέπει να τιμωρείται.

…αυτή είναι η ΝΕΑ Ελευθερία του λόγου.

Γι αυτό  οι αμερικάνοι έχουν  πάθει έρωτα και ψύχωση τώρα τελευταία με τον Επίκτητο,  τον Σενέκα και τον Μάρκο Αυρήλιο….

…δηλαδή τα πρωτοπαληκαρα του στωικισμού.

Ει βούλει άλυπον βίον ζην, τα μέλλοντα συμβαίνειν ως ήδη συμβεβηκότα λογίζου.

Αν θες να ζεις χωρίς άγχος, να αντιμετωπίζεις τα μέλλοντα να συμβούν σαν να έχουν ήδη συμβεί.

Βολικό και αυτό σαν μότο, για τα αφεντικά: 

…ένας λαός που είναι τόσο ανεκτικός μοιρολάτρης που δέχεται όλα τα μελλοντικά στραβά σαν αναπόφευκτα , δεν επαναστατεί ποτέ. 

Ανίκητος είναι δύνασαι, εάν εις μηδένα αγώνα καταβαίνης, όν ουκ έστιν επί σοι νικήσαι.

Μπορείς να είσαι ανίκητος αν δεν κατεβαίνεις σε κανένα αγώνα που δεν θα μπορούσες να νικήσεις.

Αν ο Κολοκοτρώνης και οι λοιποί αγωνιστές του 1821 πίστευαν  κάτι τέτοιο,  δεν θα επαναστατούσαν ποτέ…

 …και προφανώς θα ήμασταν όλοι γιουσουφάκια.

Ει βούλει αγαθός είναι, πρώτον πίστευσον ότι κακός εί.

Αν θέλεις να είσαι καλός, πρώτα να πιστέψεις ότι είσαι κακός.

Και ένα ακόμα ρητό του Επίκτητου που υποβάλλει  τα ανθρωπάκια στην ενοχοποίηση…

…και κάνει  τον άνθρωπο να απολογείται διαρκώς. 

Γι’αυτό λένε ότι ο στωικισμός έχει κοινά στοιχεία και με τον χριστιανισμό ο οποίος επίσης ενοχοποιεί τον άνθρωπο .

….για να τον ελέγχει ευκολότερα.

(έτσι λένε  μερικοί κακοπροαίρετοι).

Θα μπορούσα να γράψω ένα σωρό ρητά και από τον Μάρκο Αυρήλιο και από το Σενέκα,  αλλά θα είναι κουραστικό. 

Έχω πειστεί πάντως ότι όλη αυτή η λατρεία του Woke κινήματος προς το στωικισμό,  δεν είναι ούτε τυχαία, ούτε αθώα.

τουριστοθέατρο

 Όταν ήμουνα μικρός, εννοώ στην εφηβεία και λίγο μετά, δε μου άρεσε καθόλου να πηγαίνω στο χωριό του πατέρα μου που ήταν ένα θαυμάσιο χωριό γεμάτο αμπέλια,  ελιές , χαρουπιές , αμυγδαλιές , σκίνους και άγρια βότανα. 

Ήθελα να πηγαίνω σε κοσμικές παραλίες τύπου Ρόδου με μπόλικες τσαχπίνες τουρίστριες από το βορρά…και να χορεύω μαζί τους σε  ντίσκο με φωτορυθμικά, σαν κακέκτυπο Τραβόλτα.

Όταν μεγάλωσα αρκετά - και  είχα ξεπεράσει τη βλάβη  Τραβόλτα- άρχισα να αναπολώ τις γριές  στο χωριό.

Τις βαρετές γιαγιάδες  που με κερνούσαν με το ζόρι  καλτσούνια.

Αναπολούσα  και το γλυκερό Μπυράλ που έπινα στο καφενείο,  χαζεύοντας τους γέρους με τα στιβάνια.

Όταν είσαι εντελώς καταπιεσμένος μικροαστός,  ζώντας σε ένα τσιμεντένιο διαμερισματάκι σε μία απέραντη τσιμεντούπολη και δουλεύοντας σε ένα άλλο τσιμεντένιο τερατάκι που είναι η έδρα της εταιρείας σου…. και όταν καθημερινά πηγαινοέρχεσαι μέσα από ασφάλτινους δρόμους και από τις  τσιμεντένιες σήραγγες του μετρό, θέλεις να επιστρέψεις στο χωριό που έχει χώμα, χαρούπια, κότες, κατσίκες  και  μαντηλοφορεμένες γριές.

Είναι ένα σκηνικό που σε πείθει ότι απομακρύνθηκες από το τσιμεντένιο τέρας - ή τουλάχιστον δραπετεύσες προσωρινά - και πήγες κοντά στη φύση,  εκεί στη γη που ανήκεις.

Είναι καθαρά μιά ψυχολογική αντιστοιχία της ανάγκης του νεογνού  για επιστροφή στην ασφαλή μήτρα .

Του νεογνού που είδε τις απαίσιες συνθηκες του πραγματικού κόσμου με την πείνα  και το κρύο και θέλει να ξαναγίνει έμβρυο.

Η πλάκα είναι ότι η επιστροφή στο «αγνό φυσικό περιβάλλον» και στο «παραδοσιακό σκηνικό» του «αιγαιοπελαγίτικου χωριού με τα κάτασπρα σπιτάκια»  τα ασπρισμένα καλντερίμια και τους «αγνούς λιτούς νησιώτες» που τάχα  κάνουν μια «ζωή απαλλαγμένη από άγχος», είναι μια απλή απάτη. 

Ένα σκηνικό. 

Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική έχει κακοποιηθεί από τα σύγχρονα τερατάκια που απλά έχουν καμπύλες και πέτρινες πινελιές, τα «παραδοσιακά» προϊόντα σπάνια είναι ντόπια και συχνότερα  εισαγόμενα, αν δεν είναι κατευθείαν από την Κίνα την Αργεντινή η από από τα Lidl…

…και οι «παραδοσιακοι νησιώτες», συχνά δεν είναι ούτε νησιώτες,  ούτε λιτοί, ούτε παραδοσιακοί.

Είναι επιχειρηματίες που πρέπει να βγάλουν λεφτά για όλο το χρόνο και να τους περισσέψουν κιόλας.

Το ενδιαφέρον είναι ότι όλη αυτή η θεατρική παράσταση, στο θεατρικό σκηνικό, που είναι στημένο στο νησάκι ή στην Βουνοπλαγιά, είναι ΓΝΩΣΤΗ   στους τουρίστες:

οι τουρίστες ΞΕΡΟΥΝ  ότι  σε μεγάλο ποσοστό τα παραδοσιακά στοιχεία,  αν δεν έχουν εξαφανιστεί, στην ουσία έχουν σημαντικά υποχωρήσει και τελούν υπό εξαφάνιση.

Αφού λοιπόν οι τουρίστες ξέρουν ότι επισκέπτονται ένα φέικ παραδοσιακό μέρος, ένα μέρος  που δεν έχει στόχο τίποτε άλλο παρά να τους κάνει να ξεχαστούν λιγάκι, γιατί πάνε?

Τι νόημα εχει  να πηγαίνουν σε σκηνικό Φαρ Ουέστ που είναι στημένο από το Χόλιγουντ,  γιά να νιώσουν καουμπόηδες?

Γιατί είναι άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου και ειδικά η ψυχή του καταπιεσμένου άνθρωπου.

Αφού τα αφεντικά μας κατάντησαν νευρωσικούς που δουλεύουν σαν ρομπότ για να επιβιώσουν…

… ρομποτάκια που  τρέμει η ψυχούλα τους από την εργασιακή ανασφάλεια, από τις αρρώστιες και από τις υπερβολικές θερμίδες που καραδοκούν, μας παρέχουν ένα ακόμα «πακέτο διακοπών» για να «νιώσουμε αρχόντοι» και να ξοδέψουμε ό,τι μας έχει απομείνει από τα, με κόπο, ιδρώτα και αίμα λεφτουδάκια, που μαζεύαμε όλο το χρόνο.

«Βάλτε πλάτη»

 O Mπέρτολντ Μπρεχτ είχε πει ότι «Οι άνθρωποι παραείναι ανθεκτικοί, αυτό είναι το πρόβλημα. Είναι σε θέση να κάνουν υπερβολικά πολλά σε βάρος του εαυτού τους. Αντέχουν υπερβολικά πολύ».

Η ρήση αυτή ισχύει ιδιαίτερα για τους Έλληνες γιατρούς που υπηρετούν στα δημόσια νοσοκομεία: αντέχουν υπερβολικά στην κακοποίηση.

Φορτώνονται όλη την ανεπάρκεια και δυσλειτουργία του υγιειονομικού συστήματος, προσπαθώντας  «να βάλουν πλάτη».

Ποιος την θέλει την «πλάτη» ;

Μα, όλοι, φυσικά.

Πρώτα απ´ όλα, η εκάστοτε διοίκηση. 

Να βάλουν πλάτη οι γιατρούκοι μην γίνει καμμιά στραβή και πρέπει να απολογείται ο «κύριος Διοικητάς».

Πως θα παρουσιάσει «έργο» για να πάρει μετά μια καλύτερη θέση ως «επιτυχημένος»;

Δεύτερον και κυριότερον, ο κύριος υπουργός: να μην γίνει η στραβή και εκτεθεί και αναγκαστεί να απολογείται ο  υπουργός, «στα κανάλια»

Μην βρεθεί κανένα ξεχασμένο τυμπανιαίο πτώμα σε αποσύνθεση, στα υπόγεια του νοσοκομείου Αγουλινίτσας.

Μην πεθάνει  κανας νεαρός τραυματιοφορέας αδιαγνωστος και ξεχασμένος επί τριήμερο με 42 πυρετό.

Τρίτον ο «Λαός», η «κοινωνία», οι «δημόσιοι φορείς»: 

όλοι θέλουν «δημόσιες και δωρεάν ποιοτικές υπηρεσίες υγείας». 

Να δοθούν λεφτά για διορισμούς πάσης φύσεως και «υλικοτεχνική υποδομή» και να βάλουν πλάτη όλοι , δηλαδή οι γιατροί. 

Μεχρι να βρεθούν γιατροί, όσοι ξέμειναν  ας κάνουν εφημερίες σερί μέχρι να πεθάνουν  από «ανακοπή» σε «έδαφος τάδε».

Εξ άλλου,  είναι γνωστό: ότι σε όλους τους ανθρώπους πριν πεθάνουν, σταματάει η καρδιά. 

Ανακοπή.

Καρδιάς.

Μυαλού.

Φιλότιμου.

…εκεί που «παλεύουν για ιδέες» χωρίς να πιστεύουν τίποτε

 ...οι αριστεροί συνήθως μιλάνε με ύφος κήνσορα για πράγματα που δεν ξέρουν  τίποτε και έχουν ύφος ηθικού κριτή για αξίες που έχουν χεσμένες.

Τους αρέσουν οι μεγαλοστομίες  και οι σοβαροφανείς μπουρδολογίες.

…οι δεξιοί από την άλλη, λένε λίγα και βαρετά:

γενικά δεν τα καταφέρνουν καλά στα λόγια.

Από τότε που έγιναν κοσμοπολίτες , έπαψαν να πιστεύουν στην θρησκεία και την πατρίδα.

Τώρα έπαψαν να πιστεύουν και την οικογένεια και τους βιολογικούς δεσμούς: είναι «κοινωνικές κατασκευές».

Κατέρρευσε και ο κομμουνισμός και έχασαν κάθε έννοια ρόλου και  αποστολής.

Τώρα, απλά προσπαθούν να πάρουν  την εξουσία υποσχόμενοι καλή διαχείριση.

Όταν παρουν  την εξουσία , είναι χορτάτοι και ευτυχισμένοι σιωπηλά.

…όταν δεν την έχουν, αποδιοργανώνονται και θρηνούν.

Επειδή δεν ξέρουν τι να πουν,  αντιγράφουν «προοδευτικά» συνθήματα και πρακτικές παριστάνοντας τους μοντέρνους και   αποτελεσματικούς διαχειριστές. 

Ο λαός πάλι , είναι δύο κατηγορίες: 

…οι μισοί δεν πιστεύουν  τίποτα και και απλά πάνε όπου φυσάει ο άνεμος.

…οι άλλοι μισοί επίσης  δεν πιστεύουν τίποτα αλλά  παριστάνουν ότι πιστεύουν, μπας και παρουν κανα κοκκαλάκι απ´ το τραπέζι του δημοσίου.

Όσοι δεν μπορέσουν να ενταχθούν σε καμία από τις παραπάνω δύο κατηγορίες,  είτε αυτοκτονούν είτε μεταναστεύουν.

Η εκλεκτή

Μεταξύ 25 και 30.

Είναι κοντούλα, είναι χοντρούλα, έχει ένα ολοστρόγγυλο πρόσωπο («πανσεληνοειδές» πού λέγανε παλιά τα ιατρικά βιβλία) , ένα πολύ μικρό ολοστρόγγυλο στοματάκι με σχεδόν ανύπαρκτα χείλια,  βαμμένα κόκκινα της φωτιάς.

Και μια τσιριχτή φωνή.

Πρόθυμη, ενθουσιώδης, εργατική.

Θέλω να δώσω διεύθυνση και τηλέφωνο να μαζεύω πόντους,  να έχω έκπτωση; 

Δεν θέλω.

Η κοινωνική και εργασιακή επιτυχία περνάει μέσα  από την κοινωνική αποδοχή…

… η οποία κοινωνική αποδοχή, με την σειρά της, είναι κυρίως θέμα συμπεριφοράς και όχι θέμα εμφάνισης.

Ένα τέτοιο λουκουμαδάκι, προφανώς έχει περισσότερες προσκλήσεις το Σαββατοκύριακο από μιά απαιτητική ξυνή με εμφάνιση μοντέλου.

Εγώ πάντως αυτήν θα έπαιρνα για γραμματέα στο ιατρείο μου: θα είχε πολλές συμπάθειες με τους γέρο-ασθενείς.

Η μοντέλα απλά θα τους ερέθιζε την κατάθλιψη αφού θα τους έκανε να νιώθουν αδύναμοι και βαρετοί  γέροι.

Το είπε ο Χριστός αλλά δεν ακούμε.

 Ασε που τρώμε τις φράσεις του στην μέση.

Είπε :

«μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι 

…και ταπεινοί τη καρδία»: 

 Μακάριοι οι απλοί -αγνοί στη σκέψη 

…και οι ταπεινοί / μετριόφρονες στην ψυχή.

Ταπεινοί τη καρδία.

Η χοντρούλα είναι εκλεκτή του Θεού.

Ασυνείδητα.

η λογοτεχνία είναι εργαλείο πόνου

 Τι διαφορά έχει η λογοτεχνία από την μη λογοτεχνία; 

Γιατί όταν διαβάζω μια απλή καλή ιστορία και απλά  ευχαριστιέμαι,  λέω ότι δεν είναι λογοτεχνία αλλά όμορφη εξιστόρηση και περιγραφή, ενώ όταν διαβάζω μιά επίσης καλή ιστορία γραμμένη λογοτεχνικά,  συγκινούμαι βαθιά κι αισθάνομαι αναστάτωση και πόνο;

…σαν  κάποιο αόρατο χέρι να μπήγει σουβλιά στα κόκκαλα μου ;

Τότε λέω ότι , ναι, αυτό είναι λογοτεχνία.

Γιατί;

Γιατί η άτιμη η λογοτεχνία, λέει κάποιες τρομερές  αλήθειες που δεν μπορώ να τις πω εγώ.

Ούτε καν να τις ακουμπήσω.

Αλήθειες τρομερές γιά κάθε άνθρωπο που έχει ελάχιστο μυαλό και καρδιά.

Όπως είμαστε όλοι μας. 

Ένα τύπο που προτιμάει να πλατσουρίζει αμέριμνος στην επιφάνεια του νερού χωρίς να κοιτάζει τον τρομακτικό βυθό. 

Αλήθειες που αφορούν όλους :

…αλήθειες που σε περιγράφουν και που σε αφορούν και που δεν τις ακουμπάς, είτε γιατί τις  έχεις καταχωνιάσει βαθιά μέσα σου…

…είτε γιατί δεν μπορείς να τις εκφράσεις 

…είτε γιατί είσαι στουρνάρι και ούτε καν τις  υποψιάζεσαι.